ภาษีทางอ้อมที่ไม่เป็นธรรมของหวย

การเล่นหวยมีประวัติมายาวนาน
บังเอิญ ช่วงที่ผ่านมาบ้านเรามีเหตุการณ์สำคัญคือรัฐบาล โดยกระทรวงการคลังได้ทำการยกเลิกหวยบนดิน
และมีข้อมูลว่าจะมีคนเดือดร้อนถึง 30 ล้านคน
หลายคนก็อาจจะสงสัยว่าการเล่นหวยจะมีช่องโหว่ด้านเศรษฐกิจอย่างไร



ก่อนอื่นผมขออนุญาตคัดตัดทอนเรื่องหวยจากหนังสือ "พม่าเสียเมือง" โดย มรว.คึกฤทธิ์ ปราโมช ดังนี้

"ใน ขณะนั้นเงินทองในท้องพระคลังของพระเจ้าสีป่อหร่อยหรอ จนเกือบจะไม่มีเหลือ
....ในวังนั้นก็มีงานใหญ่เล่นละเม็งละครเลี้ยงดูกันอยู่ทุกวันมิได้ขาด ทุกอย่างต้องใช้ทรัพย์มากทั้งสิ้น

.....เมื่อเป็นดังนี้พระเจ้าสีป่อก็ต้องทรงหาทาง ที่จะทำให้เงินเข้าท้องพระคลังให้มากขึ้น....

....เมื่อหมดหนทางเข้าจริงๆ พระเจ้าสีป่อก็ต้องทรงใช้วิธีหาเงินเข้าคลัง ที่ยังเหลืออยู่อีกวิธีเดียว
วิธีนั้นคือ การออกหวยเบอร์

ราษฎร พม่านั้นชอบเล่นการพนันอยู่แล้ว ขุนนางกราบบังคมทูลว่า
ถ้าทรงเป็นเจ้ามือการพนันเสียเองก็จะหาพระราชทรัพย์ ได้ไม่มีวันที่จะขาดแคลนอีกต่อไป

หวยในเมืองพม่านั้นเริ่มออกจำหน่าย ใน พ.ศ.2422 พอออกจำหน่าย
พม่าทั้งเมืองก็คลั่งหวยเบอร์กันจนไม่เป็นอันทำมาหากิน ทุกคนก็อยากเป็นเศรษฐีง่ายๆด้วยกันทั้งนั้น"

แสดงว่าหวยไม่ได้เพิ่ง มีมาแค่ไม่กี่ปีมานี้ ตามบันทึกของฝรั่งระบุว่าหวยมีมาตั้งแต่สมัยโรมัน เมื่อสามพันปีก่อน
จักรพรรดิ Augustus และ Nero แบ่งสรรทาสและทรัพย์สินแก่ทหาร และประชาชนด้วยหวยในช่วงตรุษฉลองต่างๆ
หลังจากนั้นมาอิตาลีก็เป็นผู้ริเริ่มการออกหวยยุคใหม่ในปี ค.ศ. 1530 ที่เมืองฟลอเรนซ์
Le Lotto de Firenze เป็นรายการแรกที่แจกเงินสดแก่ผู้ถูกรางวัล
ปรากฎว่าจากนั้นมาการออกหวย ก็เป็นที่นิยมจนแพร่หลายไปทั่วอิตาลีและยุโรปใน เวลาต่อมา



กลไกการทำงานของภาษีทางอ้อมจากหวย
ซึ่ง ในความเป็นจริงแล้วการออกหวยของรัฐบาลแต่ละประเทศ เป็นแนวทางการเก็บภาษีทางอ้อม
เพื่อนำเงินไปพัฒนาประเทศแบบหนึ่ง ช่วยสมานฉันท์ให้ประชาชนมีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในวันหวยออก
และช่วยสร้างความหวังให้กับคนจนอีกจำนวนมากให้มีความหวังในชีวิต
ซึ่งการออกหวยถือเป็นการเก็บภาษีทางอ้อมแบบ ที่คนเสียภาษีไม่รังเกียจ และ “สมัครใจ” ที่จะจ่าย

โดยที่คนเล่นหวยไม่ได้คิดว่าการซื้อหวยเป็นการลงโทษตนเอง
ซึ่งเป็นคนเสียภาษีทางอ้อมประเภทนี้ ทันทีที่เงินออกจากกระเป๋า

การ เก็บภาษีโดยอ้อมผ่านทางหวยนั้นเป็นการเก็บภาษีในประเภทที่เรียกว่า “ถดถอย” (Regressive)
หมายถึง คนมีเงินมากแบกภาระอัตราภาษีน้อย ในขณะที่คนมีรายได้น้อยต้องแบกอัตราภาษีมาก
ซึ่งไม่เหมือนกับการเสียภาษีโดยทั่วไปที่เสียในอัตรก้าวหน้า (Progressive) คือ คนมีรายได้มากเสียมาก
มีรายได้น้อยก็เสียน้อย ซึ่งการที่คนจนแบกภาระภาษีมากจากการซื้อหวยนั้นไม่มีความเป็นธรรม

ยกตัวอย่างเช่น
คนจนมีรายได้ 1,000 บาท ซื้อหวยราคา 50 บาท ก็แปลว่า ต้องแบกภาระภาษีร้อยละ 5
แต่ถ้าเศรษฐีมีรายได้ 100,000 บาท จ่ายเงินซื้อหวยเท่ากันคือ 50 บาท ก็เท่ากับว่าเขาแบกรับภาษีเพียงร้อยละ 0.05

อีกตัวอย่างหนึ่งของภาษีแบบอัตราถดถอย ก็คือ
ภาษีมูลค่าเพิ่ม หรือ VAT ที่คนรวยกับคนจนจ่ายภาษีเท่ากันในการรับประทานอาหารที่ร้านเดียวกัน
และสั่งอาหารแบบเดียวกัน

ภาษีคนจน ซึ่งเงินที่จ่ายภาษีทางอ้อมออกไปเท่ากันของคนจน ย่อมมีความหมายมากกว่าเงินของคนรวย
ซึ่งถ้าคนทั้งสองจ่ายภาษีเท่ากันในรูปแบบนี้ ก็แปลว่าได้เกิดภาวะถอถอยในด้านภาษีอากรขึ้น

การซื้อหวยก็เหมือนกับการจ่ายภาษีให้รัฐ เพียงแต่คนจ่ายภาษีหวังรางวัลเป็นการตอบแทน
แทนที่จะเป็นบริการจากรัฐแบบภาษีปกติ
ดังนั้นในหมู่นักเศรษฐศาสตร์การคลังจึงเรียกหวยว่า “ภาษีคนจน” นั่นเอง
เนื่องจากคนที่ซื้อหวยส่วนใหญ่จะเป็นคนที่มีรายได้น้อย

โดยปกติแล้วรัฐบาลของแต่ละประเทศ ที่ออกหวยจะระมัดระวังดาบสองคมเล่มนี้มาก
ไม่ให้อยู่ในข่ายของการมอมเมาประชาชน เนื่องจากระยะยาวจะไม่เป็นผลดีกับโครงสร้างของเศรษฐกิจในอนาคต
เพราะคนจะไม่ทำงาน และรอแต่วันที่ 1 กับ 16 อย่างเดียว (แค่ประสบปัญหา จน เครียด กินเหล้า ก็แย่แล้ว)
เป็นการทำลายคติที่ว่า ความบากบั่นมานะทำงานหาเลี้ยงชีพคือหลักชัยแห่งชีวิต

ดังนั้นแนวทางการออกหวยของภาครัฐในแต่ละประเทศ โดยทั่วไปจะควบคุมการจำหน่าย การประชาสัมพันธ์
และการให้ความรู้กับประชาชนเกี่ยวกับผลเสียของหวย

โดยจะเป็นการนำเงินส่วนที่เหลือจากเงินรางวัล
ไปทำสาธารณประโยชน์ที่เน้นไป ที่กลุ่มคนเสียภาษีประเภทนี้ให้มากที่สุด


โดย ดร. วรัญญู สุจิวรพันธ์พงศ์
บทความจาก : //www.vcharkarn.com
ที่มา : //www.lcc.ac.th/forum/board_posts.asp?FID=45

Create Date : 01 ธันวาคม 2552		3 comments
Last Update : 1 ธันวาคม 2552 15:48:20 น.
Counter : 1500 Pageviews.
Share Tweet