นอกกรอบของความเคยชิน (คอนโดมิเนียม)

Blur the Boundary : นอกกรอบของความเคยชิน

อาจารย์ สอนวิชาออกแบบท่านหนึ่งของผมเคยพูดในชั้นเรียนว่า
"ผมไม่ได้มาสอนวิธีออกแบบที่ถูกต้อง การออกแบบไม่มีถูกหรือผิด (เว้นแต่ผิดกฎหมาย)
แต่ผมจะยืนอยู่ข้างๆให้คำแนะนำเมื่อคุณคิดว่าพลาดหรือเจอทางตัน" อาจารย์ฝากให้ผมไปคิดต่อเองว่า
สิ่งที่เราคิดว่าถูกนั้นเป็นเพราะความเคยชินว่าถูกหรือเปล่า เช่น การออกแบบบ้าน ทำไมบ้านต้องแบ่งเป็นห้องๆ
ทำไมห้องต้องมีประตู ทำไมประตูต้องทึบ นั่นเป็นเพราะว่าต้องออกแบบบ้านให้ตอบสนองการใช้งานของเรา
หรือว่าเราได้ปรับชีวิตให้เข้ากับการออกแบบบ้านแบบนี้ไปแล้ว

จน กระทั่งเมื่อทีมงานของเราได้ไปเยี่ยมชมคอนโดมิเนียมกลางซอยสุขุมวิท16 ซึ่งการออกแบบของที่นี่
อาจไม่ตรงตามแบบแผนของบ้านทั่วไปที่หลายคนคุ้นตาสัก เท่าไร
แปลก คือคำแรกที่กระพริบอยู่ในหัวผม เมื่อพวกเราเดินเข้าไปเห็นอ่างอาบน้ำตั้งอยู่กลางบ้าน

มืด คือคำที่สอง แต่ก่อนที่สมองของผมจะค้นหาคำอธิบายให้กับสองคำนี้
คำพูดของอาจารย์สอนวิชาออกแบบของผมก็พุดขึ้นมาในความคิด ที่ผมเห็นอ่างอาบน้ำตั้งอยู่กลางบ้าน
แล้วรู้สึกแปลกตา ก็เพราะว่าไม่มีกำแพงหรือประตูมาปิดกั้นแบ่งส่วนว่านี่คือห้องน้ำ
ถึงจะดูไม่คุ้นตาแต่ก็ไม่ได้แปลว่าผิด



"บ้านนี้ไม่มีประตูแบบที่เราเห็นกัน หากแต่มีผนังเลื่อนได้ที่ทำหน้าที่เหมือนกำแพง ฉาก ม่าน และประตู"
คุณลิขิต คิว สถาปนิกเจ้าของบ้านอธิบาย
ถึงคำจำกัดความของคำว่า ประตู และ กำแพง ที่เขานำมาผสมเข้าด้วยกัน
"แต่ละพื้นที่จะมีการแบ่งด้วยการใช้งานในช่วงเวลานั้นๆ ไม่ต้องมีกำแพงโดยรอบมาจำกัดขอบเขต"

เมื่อต้องการความเป็นส่วนตัว หรือเวลามีแขกมาก็สามารถเลื่อนผนังปิดส่วนนอนกับส่วนอาบน้ำได้
อยากเปิดเครื่องปรับอากาศเฉพาะจุดก็กั้นบริเวณได้
หรือถ้าอยากจะนอนแช่น้ำดูโทรทัศน์ หรืออ่านหนังสือกลางบ้านก็เปิดผนังออกได้ เช่นกัน

"ถ้าลองสังเกตดีๆ ของในบ้านที่เคลื่อนย้ายได้ตามการใช้งานจะทำจากไม้ เช่น โต๊ะทำงาน ตู้ เตียง และผนัง
ส่วนที่มีการใช้งานแน่นอนอย่าง บริเวณห้องน้ำ ชั้นหนังสือ และครัวจะทำจากปูน"
ผมมองไปรอบๆหลังจากที่คุณลิขิตอธิบาย ทุกอย่างที่ดูแปลกตาเมื่อแรกพบ ในตอนนี้เริ่มมีเหตุผลในตัวเองแล้วสิ

"ปกติ เวลาทำงาน ทีมงานของผมจะมีขั้นตอนการออกแบบมากมาย รวมถึงการทำแบบสามมิติ
แต่พอทำบ้านของตัวเอง ผมแค่วาดรูปคร่าวๆ คิดเป็นสามมิติในหัว แล้วค่อยๆบอกให้ช่างสร้างไปแก้ไป
ไม่รีบร้อน ทำกันแบบสดๆ เหมือนการขึ้นรูปดินเหนียวมากกว่าการก่อสร้าง"



คุณลิขิตเล่าให้เรา ฟังถึงขั้นตอนการก่อสร้างแบบ Design/Build Method
ที่ได้ประโยชน์จากการทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิดของผู้ออกแบบ และผู้สร้าง
รวมถึงการออกแบบในสถานการณ์จริง ไม่ใช่แค่บนกระดาษ "

และด้วยความที่เป็นบ้านของตัวเอง ผมเลยมีเวลาทำไปเรื่อยๆ ใช้เวลาร่วมหกเดือนกว่าจะเสร็จสมบูรณ์
ซึ่งตั้งแต่เริ่มต้นผมก็คิดว่านี่เป็นเสมือนการบ้านในวิชาออกแบบ
ได้สนุกกับการลองผิดลองถูกเหมือนตอนเป็นนักศึกษาอีกครั้ง ได้เจอกับความงามในความไม่สมบูรณ์แบบ
ได้เรียนรู้อะไรมากมาย ผมจึงอยากมอบผลงานออกแบบนี้ให้เป็นเกียรติแด่ Scott Cohen, Jonathan Levy
และ Sheila Kennedy อาจารย์สามท่านของผม เมื่อสมัยที่ผมเรียนสถาปัตยกรรมที่สหรัฐอเมริกาครับ"



กลับมาที่ข้อ สงสัยว่าทำไมห้องนี้จึงดูมืด คุณลิขิตบอกว่า "ต้องการให้มีบรรยากาศแบบกลางคืน
แม้ในตอนกลางวัน ในบ้านจะไม่มีไฟบนเพดาน แต่มีไฟที่อยู่ใกล้ๆพื้น มีไฟเฉพาะจุดที่จำเป็น
เช่น บนโต๊ะทำงาน ในห้องน้ำ และตามทางเดิน แล้วก็มีโคมไฟใหญ่ๆเวลาที่ต้องการแสงสว่างมากหน่อย
พื้นเป็นไม้สีเขียวเข้มเกือบดำ ผนังก็เป็นสีน้ำเงินเข้ม
แต่ถ้าต้องการแสงสว่างจากภายนอกก็สามารถเลื่อนผนังกระจกฝ้า ซึ่งเป็นเหมือนม่านที่เปิดรับแสงได้"
จริงๆแล้วบ้านนี้ไม่ได้มืด แต่มีปริมาณแสงเท่าที่เจ้าของบ้านต้องการ ในจุดที่เจ้าของบ้านคิดว่าจำเป็น

"ผมคิดว่าการออกแบบบ้านอย่างสร้างสรรค์มีหลายวิธี ทางหนึ่งก็คือการท้าทายกฎของความเคยชิน"
ความคิดนี้เป็นแรงผลักดันของคุณลิขิต
และเป็นเหตุให้หลายอย่างในบ้านนี้ ดูแปลกกว่าบ้านหลังอื่นๆที่เราเคยเห็นกัน แปลกตา
เพราะนี่คือการออกนอกกรอบของความเคยชินของเรากระมัง
บางทีเราอาจยึดติดกับความเคยชินของเรา...จนชินไปแล้ว ความเคยชินกลายเป็นข้อจำกัดที่เราสร้างขึ้น

ขั้นตอนการออกแบบที่ดีจะสามารถพาเรา (ทั้งผู้ออกแบบและเจ้าของบ้าน)
จินตนาการออกไปนอกกรอบได้ไม่มากก็น้อย เพื่อนำสิ่งที่เราไม่เคยทำกลับมาปรับใช้
สิ่งสำคัญที่เราเห็นในบ้านหลังนี้คือ บ้านที่ปรับตัวไปตามอิริยาบถและความต้องการของผู้อาศัย
ไม่ใช่ผู้อาศัยฝ่ายเดียวที่ต้องปรับตัวให้เข้ากับบ้านเสมอไป






เรื่อง : "เจรมัย พิทักษ์วงศ์"
ภาพ : ฤทธิรงค์ จันทองสุข
เจ้าของ-ออกแบบ : คุณลิขิต คิว
ที่มา : //www.baanlaesuan.com


สารบัญค้น เรื่อง แต่งบ้าน จัดสวน ที่มีในบล็อกค่ะ
คลิกที่นี่ค่ะ

Create Date : 23 กุมภาพันธ์ 2553		1 comments
Last Update : 23 กุมภาพันธ์ 2553 14:53:51 น.
Counter : 1445 Pageviews.
Share Tweet