ภาพจาก สปริงนิวส์

นำเสนอข่าวโดยทีมงาน Sanook.com

เป็นประเด็นที่ควรสนใจยิ่งในแวดวง วงการสื่อ เมื่อเกิดกระแสประณาม และทวงถามจรรยาบรรณกรณี สื่อบางแห่งได้นำภาพของชินจิ โกโตะนักข่าวชาวญี่ปุ่นขณะกำลังจะถูกตัดศีรษะลงหน้าหนึ่งของหนังสือพิมพ์โดยมิได้มีการเซ็นเซอร์ภาพ

สร้างความไม่พอใจให้กับหลายคนที่มองว่าการเผยแพร่ภาพลักษณะนี้เป็นการไม่ให้เกียรติต่อทั้งตัวผู้เคราะห์ร้ายเองรวมถึงญาติของเขาที่ต้องเห็นภาพอันสะเทือนใจเช่นนี้โดยเฉพาะ"ดราม่าแอดดิค"ซึ่งเป็นเพจใหญ่ในเฟซบุ๊คมีคนติดตามเกินกว่าครึ่งล้านซึ่งใช้คำพูดประณามสื่อไทยว่า"สื่อไทยแม่งวิปริตฉิบหาย" และ "‪#‎RIPจรรยาบรรณสื่อไทย‬"‬

กรณีดังกล่าวทำให้องค์กรสื่อต้องออกหนังสือเตือนการนำเสนอข่าวโดยระมัดระวังไม่ให้เกิดเรื่องราวเหล่านี้ขึ้นมาอีก ซึ่งการอออกมาตักเตือนกันถือเป็นเรื่องที่ดี และ สื่อเองต้องตระหนักมากกว่านี้ โดยเฉพาะบรรดาผู้หลักผู้ใหญ่ของสื่อต้องกวดขัน ในเรื่องดังกล่าว อย่าปล่อยให้การนำเสนอภาพความรุนแรง และไม่เคารพผู้สูญเสียเกิดขึ้นอีก

แน่นอนว่า กรณีการกระทำของกลุ่มก่อการร้ายเป็นการกระทำที่ช็อกมนุษยชาติ เป็นการกระทำที่โหดร้าย อำมหิต ที่สื่อต้องช่วยกันเสนอเพื่อประณามและหยุดยั้งการกระทำ ที่กลุ่มการร้ายจงใจสร้างความหวาดกลัวให้ประชาคมโลกต้องหวาดกลัว

แต่การต่อต้านการนำเสนอข่าว ยังมีวิธีที่ยึดหลักไม่รุนแรง หรือ อหิงสา เป็นการตอบโต้ มีกรณีตัวอย่างที่ น่าสนใจ โดยเว็บไซต์ มติชนออนไลน์ ได้นำเสนอข่าวของ กลุ่มชาวญี่ปุ่นกลุ่มหนึ่ง ได้ได้เกิดไอเดียที่จะตอบโต้ผู้ก่อการร้ายกลุ่มนี้แบบสันติวิธี แต่สามารถสร้างความหงุดหงิดรำคาญใจให้กับกลุ่ม IS ขึ้นมา

ซึ่งก็คงไม่มีอะไรจะดีไปกว่าการทำลายเป้าหมายในการประชาสัมพันธ์ของพวกเขา ที่หวังจะให้คนทั้งโลกต้องยำเกรง ด้วยลบภาพความน่ากลัวของพวกเขาทิ้งไปซะ การสร้างตัวการ์ตูน "ไอซิสจัง" (ISIS Chan) จึงเริ่มต้นขึ้น

"ไอซิสจัง" เป็นตัวการ์ตูนที่ชาวญี่ปุ่นกลุ่มหนึ่งสร้างขึ้นเพื่อล้อเลียนคาแรคเตอร์ของกลุ่ม IS ด้วยการสร้างให้เป็นเด็กสาวสูง 150 เซนติเมตร อายุ 19 ปี ผิวสีน้ำตาล ตาสีเขียว ผมสั้น มีน่าความน่ารัก ใส่ชุดสตรีมุสลิม มีผ้าปิดหน้าเหมือนกลุ่ม IS ถือมืด และชอบกินเมเล่อน ซึ่งคำว่าเมล่อน ถ้าอ่านเร็วๆ หรืออ่านผ่านๆ จะมีความคล้ายกับคำว่า Million ซึ่งเป็นหมายถึงเงินที่กลุ่ม IS เรียกเป็นค่าไถ่ของตัวประกัน

ชาวญี่ปุ่นกลุ่มนี้ยังเรียกร้องไปถึงผู้ใช้อินเตอร์ทั่วโลก ที่เห็นด้วยกับการตอบโต้กลุ่ม IS แบบอหิงสาเช่นนี้ ให้ช่วยกันทำภาพหรือคลิปวีดีโอของ "ไอซิสจัง" ขึ้น โดยมีเงื่อนไขว่า

"จะต้องเป็นการต่อต้านกลุ่ม IS ที่ไม่สร้างความเดือดร้อนหรือขุ่นข้องหมองใจให้ใครทั้งนั้น ดังนั้น ภาพของ "ไอซิสจัง" จะต้องไม่ไปพาดพิงถึงศาสนาอิสลาม พระคัมภีร์ ศาสดาของศาสนาหรือแม้แต่สัญลักษณ์ใดๆก็ตามที่เกี่ยวโยงกับศาสนา ภาพที่วาดต้องให้ความเคารพในตัวประกัน ไม่มีความสยดสยองใดๆ และต้องไม่ลามกอนาจาร"

ถือได้ว่า การต่อต้านของชาวญี่ปุ่นกลุ่มนี้ ค่อนข้างน่าสนใจ เป็นการใช้สื่อเพื่อช่วงชิงความหมายให้กับสังคมอย่างสร้างสรรค์ เป็นการแปรความน่ากลัวที่กลุ่มก่อการร้ายพยายามสร้างความหวาดกลัวให้กลายเป็นความน่ารัก

แม้สิ่งเหล่านี้จะไม่สามารถแก้ไขปัญหา หยุดยั้งความรุนแรงจากกลุ่มนิยมความรุนแรงใดๆได้ในทันที แต่สิ่งเหล่านี้เป็นการสื่อตรงไปยังเพื่อนร่วมโลกว่า การใช้วิธีการตอบโต้ความรุนแรงด้วยวิธีการที่รุนแรงไม่สามารถแก้ปัญหาได้ มีแต่จะเพิ่มความโกรธแค้นให้กับสังคม และตอบโต้กันไม่สิ้นสุด

การแปรเปลี่ยนความรุนแรงให้ความหมายใหม่ อย่างสร้างสรรค์ของกลุ่มชาวญี่ปุ่นครั้งนี้ เป็นสิ่งที่น่ายกย่องและน่าศึกษายิ่งสำหรับการแก้ไขปัญหาความรุนแรงในทางสังคม แนวทางหนึ่ง