กฎจราจร สมัย ปี พ.ศ. 2418

["ตัดแปะ" เรื่องอื่น]

---

ตัดตอนมาจากบทความเรื่อง กฎจราจรเมื่อแรกในเมืองไทย ในหนังสือ เพลงดี vs สปอตดัง Vol.3 กรุงเทพฯ วันนี้เมื่อ 60 ปีก่อน หน้า 53 - 55 (ที่ท้ายบทความแจ้งไว้ว่า ได้คัดมาจาก หนังสือ ย้อนรอย... กรุงเทพฯ อีกต่อหนึ่ง)

ในบทความพูดถึง โปลิศ 53 ข้อ พ.ศ. 2418 สมัยต้นรัชกาลที่ 5 ซึ่งเป็นกฎหมายระเบียบให้มีตำรวจแบบใหม่ ใน 53 ข้อนี้ มีส่วนที่เกี่ยวกับกฎจราจรอยู่ 5 ข้อ

---

ข้อ 40
ถ้าผู้ใดมีรถ มีเกวียน มีฬ้อ ที่ใช้อยู่ในท้องถนน จะไปหยุดภักที่แห่งใด ตำบลใด ฤาจะภักขนของลงจากรถก็ดี จากฬ้อก็ดี ฤาเมื่อขนของขึ้นบันทุกรถ บันทุกเกวียน บันทุกฬ้อที่บันทุกของมานั้น ให้หลีกไว้ให้พ้นทางอย่าให้เป็นที่กีดขวางอยู่ในทางรถ ทางเกวียน ทางฬ้อได้ ถ้าผู้ใดหยุดรถ หยุดฬ้อ หยุดเกวียนต่าง ๆ อยู่ในท้องถนนเกินกำหนดธุรกิจของตัว ซิบโปลิศออฟฟิซเซ่อจะปรับไหมเอาเงิน 10 บาท แล้วให้ซิบโปลิศออฟฟิซเซ่อบังคับให้เจ้าของภารถ ภาเกวียน ฬ้อไปไว้ในที่สมควร อย่าให้กีดทาง



ข้อ 41
ถ้าผู้ใดจะหัดม้า หรือจะหัดรถ ในท้องถนนที่โปลิศได้รักษาก็ให้ไปบอกกับซิบโปลิศออฟฟิซเซ่อให้รู้ก่อน ซิปโปลิศออฟฟิซเซ่อกำหนดให้ไปหัดที่ตรงนั้น ให้วิ่งไปเพียงนั้น ให้กลับเพียงนั้น ถ้าผู้ใดที่หัดม้า ขับรถแลหัดม้าที่วิ่งเกินกำหนดของซิบโปลิศที่กำหนดไว้นั้นก็ดี ฤาไม่ได้บอกให้รู้ก็ดี โปลิศได้ห้ามปรามไม่ฟังก็ดี ให้ปรับไหมเอาเงิน 10 บาท



ข้อ 47
ถ้าผู้ใดจะไล่ฝูงสัตว์เดินไปมาในท้องถนนที่โปลิศรักษา ก็ให้โปลิศบอกเจ้าของที่ไล่ฝูงสัตว์ช่วยกันระวังไล่สัตว์นั้นเดินในท้องถนนให้เป็นท่องแถวให้เรียบร้อย อย่าให้สัตว์นั้นกระจายกันเดินให้เต็มถนน จะเป็นที่กีดขวางทางรถทางคนเดิน ถ้าม้ามีลำพองขาดแหล่ง ฤาลำพองพารถวิ่งเหลือกำลังเจ้าของที่รักษา ร้องให้โปลิศช่วยจับ ถ้าเหลือกำลังโปลิศ ม้าวิ่งไปเหยียบของ ฤาโดนคน จะเอาโทษแก่โปลิศแลเจ้าของม้านั้นไม่ได้ ด้วยเจ้าของได้ร้องให้ช่วยจับอยู่แล้ว



ข้อ 50
ถ้าผู้ใดขึ้นม้า ขึ้นรถ ขึ้นเกวียน ขึ้นฬ้อ ฤาจะแบกของหามไปมา ถ้าผู้หนึ่งไปผู้หนึ่งมาเห็นกันแต่ไกล ให้หลีกกันข้างซ้ายมือของตัวทั้ง 2 ฝ่าย ข้างผู้ที่ไปแลผู้ที่มา ถ้าผู้หนึ่งไปข้างซ้ายมือของตัว ผู้หนึ่งไปข้างขวาของตัว รถฤาฬ้อเกวียนโดนกันแตกหัก จะตัดสินให้ผู้ไปข้างซ้ายมือนั้นชนะฝ่ายเดียว ถ้าผู้หลีกไปทางขวามือจะแตกหักยับเยิน ผู้ที่หลีกไปข้างซ้ายมือนั้นโดยไม่แตกหักสิ่งใด ผู้ที่หลีกไปข้างซ้ายมือนั้นไม่ต้องใช้ค่าสิ่งไร เพราะผู้ที่หลีกไปข้างขวามือทำผิดกฏหมาย ถ้ารถม้า เกวียน ฬ้อ จะโดนกันถึงตาย ที่หลีกไปซ้ายมือโดนผู้หลีกไปทางขวามือตาย ผู้โดนต้องเสียค่าปลุกตัวเผาผีให้แก่ผู้ตายแต่ไม่มีโทษสิ่งไร ถ้าผู้ที่หลีกไปข้างขวามือโดนผู้ที่หลีกไปซ้ายมือตาย ต้องเสียค่าปลุกตัวเผาผีและเบี้ยปรับไหม แล้วให้มีโทษหลวงตามพระราชกำหนดกฎหมาย เสมือนหนึ่งผู้ที่แกล้งฆ่าคนตาย ถ้ามีเหตุอย่างหนึ่งอย่างใดที่จะหลีกไปข้างซ้ายมือของตัวเองไม่ได้ก็ให้ร้องบอกกันแต่ไกล อย่าให้นิ่งเสีย ให้ผู้ที่ไม่กีดขวางหลีกอย่าให้โดนกันได้ ถ้าคนเดินตามถนนให้เดินริมถนนข้างซ้ายมือของตัว อย่าให้เดินออกมากลางถนนกีดทางรถทางม้า ถ้าเดินออกมากลางถนนที่ทางรถทางม้า ถ้ารถม้าโดนผู้ที่ออกมากลางถนน ผู้นั้นก็เจ็บเปล่า ๆ จะเอาโทษแก่ผู้โดนไม่ได้ ถ้าผู้ที่ขับรถม้าไปโดนผู้ที่เดินริมถนนเจ็บป่วย จะปรับไหมผู้ที่ขับรถม้าไปโดนผู้นั้นตามบาดแผลมากแลน้อย ถ้ารถ ถ้าม้าโดนคนเดินคนที่เดินริมถนนถึงตาย จะปรับไหมเจ้าของม้าเจ้าของรถให้เสียเบี้ยปลุกตัวเผาผีให้แก่ผู้ตาย แล้วให้มีโทษตามพระราชกำหนดกฎหมาย ถ้าคนเดินจะข้ามถนนไปให้คอยดูม้าดูรถ ว่างจึงข้ามไป



ข้อ 51
ถ้าผู้ใดขับรถ ฬ้อเกวียนเป็นเวลาพลบค่ำแล้ว ถ้าเป็นรถให้มีโคมจุดเพลิงน่ารถเป็นที่สังเกตุ จุดได้แลเห็นกันแต่ไกล ถ้าเป็นฬ้อเป็นเกวียนให้มีเพลิงสว่างเป็นสำคัญให้เป็นที่สังเกตุได้ ถ้าผู้ใดขับรถขับเกวียนขับฬ้อในเวลาพลบค่ำ ไม่มีเพลิงสว่างเป็นสำคัญแล้ว ให้ปรับไหมเอาเงิน 10 บาท ถ้าผู้ใดขึ้นม้าไปในถนนเวลากลางคืน ถ้าไม่มีโคมเพลิงเป็นสำคัญแล้ว ให้ผูกพรวนที่คอม้าให้มีเสียงเป็นสำคัญ ถ้ามีโคมเพลิงคนเดินนำไปเป็นสำคัญแล้วไม่ต้องผูกพรวน ถ้าผู้ใดทำผิดกฎหมายข้อนี้แล้วรถแลฬ้อแลเกวียนไปมาโดนกันแตกหักถึงคนล้มตาย จะปรับไหมตามที่ว่ามานี้ทุกประการ



หมายเหตุ
ฬ้อ หรือ ล้อ เป็น พาหนะ 2 ล้อ หรือ 4 ล้อ ใช้สัตว์ลาก
รถ เป็นรถ 4 ล้อที่ใช้ม้าลาก
ซิบโปลิซออฟฟิซเซ่อ คือ หัวหน้าตำรวจ

---

["ตัดแปะ" เรื่องอื่น]

Create Date : 08 มีนาคม 2551 Last Update : 9 มีนาคม 2551 0:04:19 น. Counter : 1287 Pageviews.		8 comments
Share Tweet

	มาสค์ไรเดอร์ สตรองเกอร์ Zorawyt (4 ม.ค. 2568 00:43:55 น.)		รวมธรรม14 นาฬิกาสีชมพู (12 ม.ค. 2568 07:41:17 น.)
	#สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ประทานพระคติธรรม เนื่องในวันเด็กแห่งชาติ newyorknurse (12 ม.ค. 2568 00:10:07 น.)		"ยุ่งยาก" อาจารย์สุวิมล (13 ม.ค. 2568 07:37:03 น.)