Syndrome (IBS) เกิดจากความผิดปกติในการ เคลื่อนตัวของลำไส้ จากการสำรวจประชากรทั่วไปในประเทศสหรัฐอเมริกาพบ ว่ามีคนที่มีอาการกลุ่มโรค นี้ ประมาณร้อยละ10-20 และเป็นสาเหตุให้คนหยุดงานเป็นที่สองรองจากโรค หวัดในประเทศญี่ปุ่นพบร้อยละ 25 แต่การสำรวจในประเทศไทยโดยใช้หลักเกณฑ์เดียวกัน พบประมาณ ร้อยละ 4.6-6.9 กลุ่มอาการลำไส้แปรปรวน กลุ่มอาการลำไส้แปรปรวน (Irritable Bowel Syndrome-IBS) เป็นกลุ่มอาการที่ ประกอบด้วยอาการปวดท้องและการแปรปรวนของการถ่ายอุจาระโดยไม่มีพยาธิสภาพที่ทุก ๆอวัยวะใน ร่างกายมีหลักฐานว่าอาการเหล่านี้เกิดจากความผิดปกติในการเคลื่อนตัวของลำไส้ จากการสำรวจประชากร ทั่วไปในประเทศสหรัฐอเมริกาพบว่ามีคนที่มีอาการกลุ่มโรค IBS ประมาณร้อยละ10-20 และเป็นสาเหตุ ให้คนหยุดงานเป็นที่สองรองจากโรคหวัด ในประเทศญี่ปุ่นพบร้อยละ 25 แต่การสำรวจในประเทศไทย โดยใช้หลักเกณฑ์เดียวกัน พบประมาณร้อยละ 4.6-6.9 เท่านั้น
สาเหตุและการเกิดโรค สาเหตุของโรคยัง ไม่ทราบแน่ชัด ความรู้ที่มีอยู่ในปัจจุบันพบว่าผู้ป่วยไม่มีความผิดปกติทาง พยาธิวิทยา แต่มีความผิดปกติเกี่ยวกับการเคลื่อนตัวของลำไส้โดยเฉพาะอย่างยิ่งลำไส้ใหญ่ หรืออาจ เกิดจากประสาทรับความรู้สึกไวกว่าปกติ หรือมีความผิดปกติในการควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อของ ลำไส้ใหญ่โดยสมอง ซึ่งสามารถอธิบายการเกิดอาการได้พอสมควรแม้จะไม่สมบูรณ์นัก และยังมีข้อ ขัดแย้งอยู่บ้าง
ลักษณะทางคลินิก ผู้ป่วย IBS จะเริ่มมีอาการในวัยหนุ่มสาว หรืออายุไม่เกิน 40 ปี ถ้าผู้ป่วยมีอาการครั้งแรก เมื่ออายุ มากแล้ว แพทย์ควรคำนึงถึงโรคอื่นก่อนการเริ่มต้นของอาการ มีลักษณะแบบค่อยเป็นค่อยไป และไม่ รุนแรง ผู้ป่วยส่วนมากจึงจำวันเริ่มมีอาการไม่ได้ เป็นโรคเรื้อรังที่มีอาการแบบเป็นแล้วหายแล้วอาการกำเริบ ใหม่ ระยะเวลาที่มีอาการและระยะเวลาที่หายอาจนานเป็นสัปดาห์ เป็นเดือนหรือเป็นปี โดยมีอาการหลัก 2 ประการ คือ อาการปวดท้องส่วนใหญ่ที่ท้องน้อย อาการปวดท้องจะดีขึ้นหลังถ่ายอุจจาระ และการแปรปรวน ของการถ่ายอุจจาระ (ท้องผูก , ท้องเสียหรือทั้งสองอย่าง)ท้อง อืดมีลมมากในท้อง ถ่ายมีมูก กลั่นอุจาระ ไม่อยู่ ปวดบริเวณทวารหลัก ในสตรีอาจมีอาการมากขึ้นในขณะมีประจำเดือน ถ้าอาการทั้งสองประการมี ความสัมพันธ์กันก็ง่ายต่อการวินิจฉัยขึ้น ลักษณะอาการของผู้ป่วยแต่ละรายแตกต่างกัน แต่ผู้ปวดรายเดียวกัน ทุกครั้งที่อาการกำเริบจะมีรูปแบบเหมือนกัน ฉะนั้น ถ้าผู้ป่วยที่มีอาการแตกต่างไปจากเดิม แพทย์ต้องคำนึง ด้วยว่าอาจจะเกิดจากโรคอื่น การวินิจฉัยโรค เนื่อง จาก IBS เป็นโรคที่ไม่ทราบสาเหตุและไม่มีพยาธิสภาพ การวินิจฉัยโรคจึงต้องอาศัยกลุ่ม อาการเป็นหลัก โดยอาจยึดหลัก 3 ประการได้แก่ 1. อาการปวดท้องเรื้อรังหรือเป็น ๆ หาย ๆ โดยไม่ต้องเป็นติดต่อกัน แต่รวมเวลาที่มีอาการแล้วนาน เกิน 3 เดือน ใน 12 เดือนที่ผ่านมา 2. อาการปวดท้องที่มีลักษณะต่อไปนี้ - ปวดบริเวณครึ่งล่างของท้อง - ทุเลาด้วยการถ่ายอุจจาระ - กระตุ้นให้ปวดด้วยการรับประทานอาหาร - กระตุ้นให้ปวดด้วยความเครียด - ไม่ตื่นกลางดึกเพราะปวดท้อง 3. อาการแปรปรวนของการถ่ายอุจจาระและลักษณะอุจจาระ อุจจาระที่ถ่ายแต่ละครั้ง มีปริมาณน้อย ไม่ว่าจะเป็นท้องผูกหรือท้องเดินและไม่ตื่นกลางดึกมาถ่ายอุจจาระ
|