เทคนิคลดการปะทะระหว่าง..พ่อแม่วัยทอง VS ลูกวัยรุ่น

เทคนิคลดการปะทะระหว่าง..พ่อแม่วัยทอง VS ลูกวัยรุ่น

เมื่อพูดถึงการเลี้ยงลูกวัยรุ่น ถือเป็นโจทย์ใหญ่ที่พ่อแม่หลาย ๆ ท่านบ่นเป็นเสียงเดียวกันว่า หนักและเหนื่อยมาก เห็นได้จากพ่อแม่จำนวนไม่น้อยที่มีอาการปวดขมับ เพราะคุยกับลูกไม่ค่อยรู้เรื่อง หรือมีปัญหาการสื่อสารที่ไม่ตรงกัน ทำให้พ่อแม่และลูกไปกันไม่ค่อยได้ ยิ่งต่างฝ่ายต่างอยู่ในช่วงวัยที่ฮอร์โมนกำลังเปลี่ยนแปลงด้วยแล้วอาจนำไปสู่สงครามน้ำลายจนบานปลายเป็นการปะทะกันได้

ในเรื่องนี้ นพ.รังสรรค์ สิทธิชัย จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่นประจำ Children's Hospital Boston และ Harvard Medical School ให้ความรู้ในงานเสวนาเรื่อง "คุยอย่างไรให้ได้ใจลูกวัยรุ่น" ที่รพ.จุฬาฯ เมื่อเร็วนี้ว่า พ่อแม่ทุกคนมีความรักและความหวังดีกับลูกด้วยกันทุกคน แต่ถ้า 2 สิ่งนี้มีมากเกินไป อาจกลายเป็นการควบคุมลูกได้ ซึ่งการควบคุมนั้น ทำให้วัยรุ่นรู้สึกว่าตัวเองถูกขังอยู่ในกรอบ เมื่อมีกรอบมากมายก็จะยิ่งเกิดการต่อต้าน

"บางทีพ่อแม่ต้องรับฟัง และไว้ใจลูกบ้าง ซึ่งบางคนอาจแย้งขึ้นมาว่า ก็มันไม่น่าไว้ใจนี่หมอ ไปกับเพื่อนก็ไม่รู้ไปไหนกัน เล่นคอมพิวเตอร์ก็ไม่รู้ว่าเข้าไปทำอะไร ในจุดนี้อยากให้ลดความกังวลลงมาบ้าง เพราะความกังวลทำให้เรากระโดดเข้าไปตักเตือน หรือตำหนิลูกในทันที ผลที่ตามมาคือ เด็กรู้สึกว่าพ่อแม่ไม่เข้าใจเขา ทำไมถึงทำแบบนี้กับเขา โอกาสที่จะเกิดความไม่ลงรอยกันย่อมมีได้สูง" นพ.รังสรรค์เผย

ดังนั้น ในการลดความขัดแย้งระหว่างพ่อแม่และลูกวัยรุ่น จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่นท่านนี้ได้ให้แนวทางว่า คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรเข้าไปตัดสินการกระทำ หรือสิ่งที่ลูกทำว่าผิดหรือถูก แต่ควรเปิดโอกาสให้ลูกได้พูดก่อน ส่วนพ่อแม่มีหน้าที่ฟังจนจบด้วยท่าทีสนใจ และระหว่างที่ลูกพูดนั้น ไม่ควรด่วนสรุป ตัดสิน แต่ควรเคารพในความคิดเห็นของลูก และรอโอกาสในการตักเตือนโดยสอดแทรกตามสถานการณ์ที่เหมาะสม ไม่ใช่ตัดสินชี้ขาดโดยพ่อแม่ฝ่ายเดียว

นอกจากนั้นแล้ว นพ.รังสรรค์ ได้ให้แนวทางเพิ่มเติมสำหรับพ่อแม่ไว้ 4 เรื่องหลัก ๆ ดังต่อไปนี้

- หันมาเคารพลูกตัวเองบ้าง

มีพ่อแม่จำนวนไม่น้อย ยกย่องลูกคนอื่นและชอบนำมาเปรียบเทียบกับลูกของตัวเองว่า ทำไมไม่ทำแบบนั้น ไม่เป็นแบบนี้ ซึ่งความคาดหวังนี้ ทำให้คุณพ่อคุณแม่กระโดดเข้าไปอบรมสั่งสอนลูกมากขึ้น ทำให้เด็กไม่มีความสุข และเกิดการต่อต้านขึ้นได้ ทางที่ดี ควรลดระดับความคาดหวังจากสังคมลงบ้าง และหันมาเคารพ และยอมรับในสิ่งที่ลูกเป็น

- ห่วงใยมากไปก็ไม่ดี

เด็กวัยรุ่นไม่ต้องการให้พ่อแม่จู้จี้จุกจิกในเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ซึ่งบางเรื่องควรมองข้ามไปบ้างก็ได้ เช่น การดูแลทำความสะอาดห้องนอน การรีดผ้า ซักผ้า เหล่านี้เป็นเรื่องที่เด็กสามารถจัดการได้เองโดยมีพ่อแม่เป็นแบบอย่าง เรียบร้อยบ้าง ไม่เรียบร้อยบ้าง เป็นหน้าที่ความรับผิดชอบในส่วนของเขา แต่เรื่องที่พ่อแม่ควรทำก็คือ เป็นที่ปรึกษาในเรื่องสำคัญ ๆ มากกว่า


"เด็กวัยรุ่นไม่ชอบให้เน้นรายละเอียดมากนัก พ่อแม่ควรเน้นในภาพใหญ่มากกว่าว่า ควรทำอย่างไรให้ประสบความสำเร็จ หรือทางไหนที่มันน่ากลัว และอันตรายเกินไปสำหรับลูก พูดง่าย ๆ คือมองในจุดสำคัญ ๆ ว่า ลูกจะดำเนินชีวิต และมีเป้าหมายอย่างไรมากกว่ารายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เด็กไม่ค่อยชอบให้พ่อแม่มาจุกจิกเขาบ่อยนักหรอก ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ควรลดระดับความห่วงใยลงมาบ้าง นั่นจะทำให้เด็กรู้สึกผ่อนคลายมากขึ้น ปัญหาความขัดแย้งก็จะลดลงตามไปด้วย" คุณหมอขยายความให้เห็นภาพ

- พยายามลดกฎเกณฑ์ที่เกินจำเป็น

เรื่องบางเรื่อง คุณพ่อคุณแม่ควรเข้าใจด้วยว่า ลูกโตพอที่จะสามารถแยกแยะออกว่า อะไรควร หรือไม่ควร ซึ่งเขาไม่ใช่เด็ก ๆ ที่จะไปบังคับ หรือควบคุมได้ตามใจชอบอีกต่อไปแล้ว ดังนั้นควรเปิดช่องให้ลูกได้ตัดสินใจ และมีส่วนร่วมในการตั้งกฎระเบียบด้วย หากลูกไม่ทำตามกฎที่ตกลงกันไว้ ควรตักเตือนในขอบเขตที่เหมาะสม พูดคุยด้วยท่าทีเป็นมิตร และอย่าลืมรับฟังลูกด้วย

- สื่อสารไม่เป็นทำลูกมีอคติได้

การสื่อสารเป็นหัวใจสำคัญที่พ่อแม่ควรใช้ให้เป็นด้วย เพราะไม่เช่นนั้นอาจทำให้ลูกไม่เชื่อฟังได้ เช่น ภาษาพูด ควรมีการกลั่นกรองให้เหมาะสม และพูดด้วยน้ำเสียง สีหน้า และท่าทางที่แสดงความรัก ห่วงใย ไม่ควรพูดจาประชดประชัน เปรียบเทียบ ใช้อารมณ์หรือพูดซ้ำซากในสิ่งที่ผ่านมา หากมีอารมณ์โกรธ ควรควบคุมอารมณ์ และหากทำไม่ได้ ควรเดินหนีไปจากสถานการณ์ก่อนดีที่สุด

ท้ายนี้ นพ.รังสรรค์ ฝากแง่คิดสั้น ๆ ในการเลี้ยงลูกวัยรุ่นว่า ความอดทน และการควบคุมสติ เป็นสิ่งที่พ่อแม่ควรท่องให้ขึ้นใจ หากทำได้ดี โอกาสที่ความขัดแย้งระหว่างพ่อแม่วัยทองกับลูกวัยรุ่นก็จะเกิดขึ้นได้น้อย และถึงแม้ว่าจะเกิดก็คงไม่ยากเกินกว่าที่จะผ่านไปได้อย่างแน่นอน


ที่มา
//www.manager.co.th/Family/ViewNews.aspx?NewsID=9540000157656

Create Date : 13 ธันวาคม 2554		0 comments
Last Update : 13 ธันวาคม 2554 13:21:41 น.
Counter : 1090 Pageviews.
Share Tweet