Paprika กล่าวถึงพลังความฝันที่มีอยู่ในตัวมนุษย์เราทุกคน เป็นความปรารถนาบริสุทธิ์ที่เมื่อใดก็ตามที่สติเริ่มหย่อนยานหรือจิตใจได้หลุดล่วงออกจากการควบคุม (เริ่มหลุดออกจากจิตสำนึกเข้าสู่จิตใต้สำนึก) ภาพฝันนั้นก็จะออกมาโลดแล่นอย่างอิสระ คล้ายเป็นตัวเราอีกคนหนึ่งที่มีเสรีกว่าและมีความสุขมากกว่าตัวตนเมื่อยามตื่น แต่ตราบใดก็ตามที่เราลืมตาตื่น ความฝันที่เป็นดังแสงดาวเล็กๆ ยามราตรีนั้นก็หลบเร้นแสร้งกลมกลืนไปกับแสงอาทิตย์ในโลกแห่งความจริงประหนึ่งว่าไม่เคยมีตัวตนอยู่เลย

ไม่แปลกที่มนุษย์เราจะแบ่งร่างกลายเป็นบุคคลสองบุคลิก ที่คนหนึ่งอาศัยอยู่ในความฝันและอีกคนหนึ่งนั้นอาศัยอยู่ในโลกจริง

เมื่อความฝันถูกควบคุมจนถึงจุดปะทุ กระแสจิตที่อัดอั้นนั้นย่อมถาโถมทะลักออกมาแปดเปื้อนและปะปนอยู่ในโลกแห่งความจริงภายนอก และนี่คือสิ่งที่ซาโตชิ คอน กำลังบอกเราอยู่กลายๆ ว่ามนุษย์ในปัจจุบัน เก็บสะสมความฝันที่ไม่อาจปลดปล่อยออกมาได้เอาไว้ในลูกกะโหลกเล็ก ๆ ใบนี้ไว้อย่างมากมายมหาศาลเพียงใด และพฤติกรรมเยี่ยงนี้แหละที่เป็นต้นเหตุของอาการทางจิต ที่บ้างก็ตามหลอกหลอนเราอยู่ในความฝัน บ้างก็ทำเอาสติแตกจนกลายเป็นบ้าวิกลจริต

Paprika มีตัวร้ายเป็นผู้พิทักษ์ธรรมชาติ (ค่ายจิบลิคงเคืองอยู่มิใช่เล่น) ที่ต่อต้านการใช้ดีชิมินิในการบำบัดรักษาผู้ป่วย การต่อต้านนวัตกรรมนี้เป็นไปอย่างรุนแรงด้วยข้ออ้างว่ามันคือเครื่องมือในการคุกคามอาณาจักรแห่งความฝันอันศักดิ์สิทธิ์ของมนุษย์ หากแต่การต่อต้านชนิดหัวชนฝาที่มีต่อเทคโนโลยีใหม่ชนิดนี้ก็ได้กลายเป็นอีกรูปแบบหนึ่งของการคุกคามและควบคุมที่ไม่ต่างไปจากระบอบเผด็จการณ์อนุรักษ์นิยม การควบคุมที่ปิดกั้นจินตนาการของนักคิดจึงเป็นอีกหนึ่งอุปสรรคที่สังคมแห่งเสรีจำต้องเรียกร้องการปลดปล่อย

หนังกล่าวถึงทั้งข้อดีและข้อเสียของการควบคุมและการปลดปล่อย เปรียบเทียบด้วยภาพที่เห็นชัดว่าหากตามใจตัวเองอยู่ตลอดเวลา หรือหากบังคับควบคุมตัวเองอย่างเคร่งครัด ผลเสียที่ตามมาจะเป็นอย่างไร (ตัวอย่างเช่นฉากของโทคิตะคุง อัจฉริยะผู้เพื่อนของชิบะ ที่ไม่สามารถควบคุมความอยากในการกินอาหารได้ และแล้วก็กลายเป็นจอมตะกละที่มีรูปร่างอ้วนฉุและน่าเกลียด เทียบกับตัวของชิบะเองที่มีบุคลิกเป็นคนไว้ตัว ชอบวางท่าเคร่งขรึมเย็นชา จนความสุขในชีวิตพาลต้องแห้งแล้งจืดจางตามไปด้วย )

ฉากที่เรียกได้ว่าเป็นหัวใจของ Paprika นั่นคือขบวนพาเหรดที่รวบรวมความฝันของมนุษยชาติทุกเผ่าพันธุ์ ทุกศาสนา ซึ่งกำลังเดินไปที่ไหนซักแห่งอันไม่สามารถระบุจุดหมายปลายทางได้ เป็นขบวนที่ประกอบไปด้วยสัญลักษณ์แห่งความศรัทธาทั้งมวล ไม่ว่าจะเป็นเทพเจ้าโบราณ ซุ้มประตูญี่ปุ่นเดินได้ องค์ศาสดาในศาสนาต่างๆ เทพีแห่งเสรีภาพของอเมริกา ตุ๊กตาเด็กเล่นอันเป็นตัวแทนของจินตนาการ ทั้งหมดนี้กำลังเรียกร้องการกลับมาสู่ความจริง หลังจากถูกโลกกลางวันอันแห้งแล้งและโหดร้ายใบนี้กวาดทิ้งไปเสมือนเศษขยะที่ไร้ค่า ปล่อยให้มีตัวตนเป็นเพียงภาพฝันเลือนลางของมนุษย์ยามค่ำคืน เสียงเรียกร้องนี้จะดังพอให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้หรือไม่ ตัวผู้ชมเองคงต้องเป็นคนตัดสิน

Paprika คลี่คลายปัญหาที่ยุ่งเหยิงออกด้วยลีลาที่สนุกสนาน ผนวกกับดนตรีอิเล็คโทรนิคส์ที่ประโคมประหนึ่งเพลงปลุกใจให้คึกคักอยู่ตลอดเวลา อันถือเป็นอีกหนึ่งแรงสำคัญที่ช่วยให้ Paprika เป็นการ์ตูนที่เต็มไปด้วยพลังแห่งความมีชีวิตชีวา

ท้ายสุด ปมปัญหาของนายตำรวจก็ถูกคลี่คลายออก ความฝันซ้ำๆ ในทุกครั้งมันคือฉากต่างๆในหนังที่เขาเคยดู Paprika เผยให้เห็นถึงปมในใจของเขาว่ามีเหตุมาจากการละทิ้งความฝันที่จะเป็นผู้สร้างภาพยนตร์ เรื่องราวในหนังสั้นที่นายตำรวจเคยทำค้างไว้ตอนยังหนุ่มได้เรียกร้องตอนจบจากเขาอยู่ตลอดเวลา ประกอบกับเหตุการณ์ฆาตกรรมในความฝันที่เฉลยออกมาแล้วว่าเป็นยิงตัวตายของนายตำรวจผู้นั้นเอง ???

ฆาตกรคือตัวเขาและเหยื่อที่ตายไปก็คือตัวเขาอีกเช่นกัน (หนังแบ่งให้เห็นเป็นสองคน)

ความจริงในอาชีพตำรวจของเขากำลังฆ่าความฝันในโลกภาพยนตร์ ความฝันที่เคยงดงามเมื่อครั้งอดีตกำลังสิ้นใจลงเพียงเพราะการปฏิเสธของเจ้าตัวในปัจจุบันว่าเขาไม่ใช่คนที่ชอบการดูหนัง เมื่อทางเลือกของชีวิตกลับสวนทางกันเองภายในคนคนเดียว อะไรเล่าคือวิธีเยียวยา และคำตอบที่หนังเรื่อง Paprika นี้นำเสนอนั่นก็คือการประนีประนอม

“เป็นตำรวจแล้วอย่าลืมเรื่องราวของนิยายสืบสวนล่ะ” เสียงของความฝันกล่าวอำลาเพื่อให้ความจริงได้ก้าวเดินต่อไปในทางที่ได้เลือกแล้ว นายตำรวจไม่จำเป็นต้องทิ้งอาชีพเดิมเพื่อมาเป็นผู้กำกับภาพยนตร์ดังที่เคยฝัน เพียงแค่เขาแวะเข้าไปดูหนังในฐานะของกิจกรรมยามว่างบ้างเป็นครั้งคราว แค่นี้ความฝันในอดีตก็สุดแสนจะยินดี

หลายคนมีสิ่งที่ค้างคาอยู่ในใจและส่วนใหญ่มันคือความฝันที่ยังไม่ได้ลงมือทำให้แล้วเสร็จ ฉากที่ โทคิตะคุง ติดอยู่ในลิฟท์และฉากที่หุ่นกระป๋องติดอยู่ในตึก สะท้อนให้เห็นถึงภาวะที่ต้องติดค้างอยู่ในเครื่องจองจำที่น่าอึดอัดและคับแคบหากไม่ถูกปลดปล่อยออกมาเป็นอิสระ ความฝันก็คงจะหนีธรรมชาติข้อนี้ไปไม่พ้นเช่นกัน

“สำหรับท่านที่เรียกร้องงานวิจารณ์ชิ้นนี้ ในฐานะของนักเขียน จงอย่าหลงลืมว่าเราเคยรักการเขียนขนาดไหน อาจเป็นธรรมดาที่บางครั้งรู้สึกท้อแท้ ล้าเหนื่อยมาจากภายใน และอ่อนแรงจากการเสียดทานของสิ่งแวดล้อมภายนอก แต่ถึงกระนั้นก็ยังไม่ควรคิดปลิดชีพตัวเองให้ตายไปจากสิ่งที่ครั้งนึงเคยรักจนอาจถึงขั้นนอนหลับแล้วยังฝันถึง ความฝันมันมีชีวิตของตัวเอง โลดแล่นได้ด้วยตัวเองอย่างเป็นเอกเทศ และไม่ใช่แค่ไม่ทำลายความฝันเท่านั้นแต่จงหล่อเลี้ยง และจงดูแล”

หากใครตอนนี้กำลังรู้สึกติดอยู่ในความคิดที่อึดอัดและไม่อาจปลดปล่อยตัวเองออกมาได้ งานเขียนชิ้นนี้ขอเสนอตัวเป็นเสมือนผู้บำบัดที่จะฉุดดึงท่านออกมา...