รถลากหรือรถเจ๊กสมัยโบราณ

ที่ตลาดบางหลวง จ.นครปฐม

ขอเชิญแวะไปชมทัศนากันได้จ้า

รถลากในประเทศไทย

รถลากในประเทศไทยหรือที่เรียกกันว่า รถเจ๊ก

เพราะพาหนะประเภทนี้มีแต่คนจีนเป็นผู้มีอาชีพรับจ้างลาก

ดั้งเดิมเป็นของญี่ปุ่น แต่แรกเมื่อในรัชกาลที่ 4 นั้น

พวกพ่อค้าสำเภานำมาน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ จึงโปรดฯ

ให้ซื้อเข้ามาพระราชทานเจ้านาย และขุนนางผู้ใหญ่บ้าง สั่งซื้อกันเองบ้าง

ใช้เป็นพาหนะส่วนพระองค์และส่วนตัว แต่ที่สั่งมาใช้วิ่งรับส่งคนโดยสาร

และบรรทุกของนั้น ผู้สั่งเข้ามาเป็นคนแรกชื่อ นายฮ่องเชียง แซ่โหงว

เมื่อ พ.ศ. 2417 ต้นรัชกาลที่ 5 เมื่อผู้คนนิยมกันมากขึ้น

พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (พุก)

จึงตั้งโรงงานทำรถลากขึ้นในเมืองไทยเสียเองโดยสั่งช่างมาจากเมืองจีน

รถลากรับจ้างเริ่มมีบนถนนมากขึ้น จนกระทั่งจำเป็นต้องควบคุม

พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง

จึงโปรดเกล้าฯให้ตราพระราชบัญญัติรถลาก ร.ศ. 120 (พ.ศ. 2444) ขึ้น

โดยทรงมีพระราชปรารภว่า

"กรุงเทพพระมหานครในทุกวันนี้ มีรถคนลากสำหรับรับจ้างคนโดยสาร

และรับบรรทุกของเดินในถนนหนทางทวียิ่งขึ้นเป็นอันมาก

แต่รถที่ใช้นั้นไม่แข็งแรงมั่นคง แลไม่มีสิ่งที่สำหรับป้องกันอันตราย

ของผู้โดยสาร กับทั้งไม่สะอาดเรียบร้อยตลอดไปจนคนลากรถด้วย

ย่อมเป็นที่รังเกียจรำคาญแก่ผู้ที่จะใช้รถ หรือผู้เดินทาง

ในท้องถนนร่วมกัน อีกประการหนึ่ง คนที่ลากรถนั้น

บางทีรับคนโดยสารหรือรับบรรทุกสิ่งของที่มาก

หรือหนักเกินกำลังรถที่จะพาไปได้ จนเป็นเหตุเกิดอันตราย

แก่คนโดยสารแลคนเดินทางกับทั้งรถ แลไม่เป็นความเรียบร้อย

ในท้องถนนอีกด้วย"

พระราชบัญญัตินี้ บังคับให้ต้องจดทะเบียนรถ

และต้องนำรถมาตรวจสภาพต่อเจ้าพนักงานจดทะเบียน

หลังจดทะเบียนแล้ว เจ้าหน้าที่จะให้เลขหมายติดรถ และให้เครื่องหมาย

ที่มีเลขตรงกันกับทะเบียนรถให้คนลากติดหน้าอกไว้ให้ตรงกัน

บังคับให้จุดโคมไฟเวลากลางคืน และยังมีข้อบังคับปลีกย่อย

อีกหลายข้อ เช่น ห้ามบรรทุกศพคน ให้จอดพักรถตามที่พนักงาน

กำหนดไว้เท่านั้น ฯลฯ

รถลากหรือรถเจ๊กนี้ วิ่งในถนนตั้งแต่ พ.ศ. 2417

เลิกใช้ตามกฎหมาย เมื่อ พ.ศ. 2478 หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง

ข้อมูล : วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี