Bloggang.com : comicclubs - พ่อแม่ในฝันของลูก

พ่อแม่ในฝันของลูก

บทความโดนใจ สายใยครอบครัว #208

พ่อแม่ในฝันของลูก

ลูกคือของขวัญชิ้นพิเศษสำหรับพ่อแม่ ซึ่งหลายคนใฝ่ฝันอยากจะเป็นเจ้าของ ของขวัญพิเศษชินนี้ มีชีวิต จิตใจ มีอารมณ์ ความรู้สึก ต้องการความรัก ความอบอุ่น และการทะนุถนอมดูแล เอาใจใส่เป็นพิเศษ สิ่งเหล่านี้จะหล่อหลอมจิตใจบุคลิกภาพของพวกเขาขึ้นท่ามกลางกาลเวลาที่ผ่านไปอย่างรวดเร็ว สายน้ำไม่เคยไหลย้อนกลับฉันใด สิ่งใดๆที่พ่อแม่ได้ให้แก่ลูกเพื่อสร้างสรรค์ชีวิตและจิตใจของพวกเขา ก็ยากที่จะเปลี่ยนแปลงฉันนั้น

เขาคือ เมล็ดพันธุ์แห่งชีวิตของท่าน เมื่อท่านปลูกเมล็ดพันธุ์นี้ ท่านต้องใช้เวลาดูแลเอาใจใส่ รดน้ำ พรวนดิน ใส่ปุ๋ย กำจัดแมลง ใช้เวลาอยู่กับเขาใกล้ชิดทุกวันเพื่อรากแก้วของเขาจะหยั่งรากลึก อย่างมั่นคงในดินดีและเป็นต้นไม้ที่เจริญออกผลงดงาม ตามที่ท่านใฝ่ฝัน ฝันของท่านจะเป็นจริงก็ต่อเมื่อ ท่านรู้จักเมล็ดพันธุ์ของท่านอย่างดี ท่านคือต้นแบบของเมล็ดพันธุ์นี้ ลูกๆก็ใฝ่ฝันว่าเขาจะมาจากสายพันธุ์ของเมล็ดที่ดี ท่านเป็นพ่อแม่ที่ลูกๆใฝ่ฝันอยากจะมีหรือเปล่า พ่อแม่ 4 แบบ ที่จะกล่าวถึงนี้ตรงกับชีวิตจริงของท่านไหม ? มารู้จักและสร้างสรรค์สุขภาพจิตที่ดีให้ลูกกันเถอะ ด้วยการเป็นพ่อแม่ในฝันของลูก

ลักษณะของพ่อแม่ 4 แบบ

1. พ่อแม่แบบเผด็จการ-ชอบควบคุมและใช้อำนาจ

- เป็นพ่อแม่ที่มีความคาดหวังในตัวลูกสูง ตั้งมาตรฐานไว้สูง

- จะพยายามควบคุมทุกสิ่งทุกอย่างในชีวิตของลูก

- มักมีอารมณ์โกรธง่าย ชอบยุ่งวุ่นวายอยู่กับการใช้อำนาจควบคุมลูก

- ไม่ยอมรับ/ให้เกียรติในการแสดงความคิดเห็นของลูก ไม่สนใจความรู้สึกของลูก

ตัวอย่างคำพูดของพ่อแม่แบบเผด็จการ

- “ถ้าคืนนี้นอนดึกอีก พรุ่งนี้ไม่ต้องกินข้าวเย็น”

- “ไม่ต้องถามเหตุผล ทำตามที่แม่บอกเดี๋ยวนี้”

- “แม่บอกกี่ครั้งแล้วให้หยุดทำสิ่งนี้ แล้วมาที่นี่เดี๋ยวนี้”

ผลกระทบที่เกิดกับเด็กที่ถูกใช้อำนาจจากพ่อแม่เผด็จการ

- เด็กจะขาดความนับถือตัวเอง

- เป็นการยากสำหรับเด็กที่จะยอมอยู่ใต้อำนาจ เด็กจะกดดันตึงเครียด

- เมื่อผู้ปกครองทำร้ายจิตใจเด็กด้วยการใช้อำนาจเผด็จการ จะทำให้เด็กยิ่งดื้อรั้นมากยิ่งขึ้น

- เด็กจะพยายามเรียกร้องสิทธิของตัวเอง ขณะเดียวกันอาจจะเป็นเด็กที่เรียกร้องความสนใจ

2. พ่อแม่ที่ปล่อยปละละเลย

- เป็นพ่อแม่ที่สนใจแต่เรื่องของตัวเอง ไม่สนใจลูก

- เป็นพ่อแม่ที่ไม่ให้ความรักและเอื้ออาทรต่อลูก

- ผลักดันภาระความรับผิดชอบให้ลูกอยู่ในความดูแลของพี่เลี้ยง หรือคนอื่นเป็นส่วนใหญ่

- ไม่สนใจฟังในสิ่งที่ลูกพูด ไม่สนใจต่ออารมณ์ความรู้สึกของลูก

ตัวอย่างคำพูดของพ่อแม่ที่ปล่อยปละละเลยต่อเด็ก

- “ช่วยเหลือตัวเองซิ ไม่เห็นหรือว่าแม่ยุ่งมาก”

- “ไม่ได้ พ่อต้องไปนอกบ้านคืนนี้ ไปให้แม่ช่วยไป”

- “นั่นเป็นปัญหาของลูก แม่มีงานที่ต้องทำมากพอแล้ว”

- “ลูกคิดว่าพ่อโง่หรือไง ฮ้า..นั่นเป็นเรื่องของแก ทำไมไม่รู้จักช่วยตัวเอง”

ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับเด็กที่พ่อแม่ปล่อยปละละเลย

- การปล่อยปละละเลยสร้างบาดแผลในใจให้ลูก มีผลทำให้เด็กดื้อรั้น

- การปล่อยปละละเลยเด็ก ทำให้เด็กรู้สึกว่า ตัวเองไม่มีคุณค่าพอที่พ่อแม่จะใช้เวลาด้วย

- อาจส่งผลให้ลูกขาดพัฒนาการในการนับถือตัวเอง เพราะเขารู้สึกว่า พ่อแม่ยังไม่เห็นความสำคัญในชีวิตของเขาทำให้เด็กขาดความนับถือตัวเอง และไม่เรียนรู้ที่จะควบคุมตัวเอง

- ส่งผลต่อการเรียนของเด็ก เพราะเด็กขาดแรงจูงใจ

3. พ่อแม่ที่ตามใจลูก

- พ่อแม่สนับสนุนและมีความรักให้เต็มที่ อาจจะมีจุดอ่อนในด้านการตั้งขอบเขตที่จำกัด

- พ่อแม่ที่ไม่ต้องการให้ลูกรู้สึกเสียใจ ก็จะยอมรับการตำหนิ และรับผิดชอบเรื่องต่างๆไว้ที่ตัวเอง

- เด็กๆจะกำหนดขอบเขตด้วยตัวของเขาเอง จะมีตัวเลือกที่ตนเองคิดไว้และต้องการที่จะทำให้ได้โดยปราศจากการชี้แนะ

ตัวอย่างคำพูดแบบตามใจ

- “อืมม..ตกลง ลูกสามารถอยู่ดึกได้คืนนี้ แม่รู้ว่าลูกชอบดูรายการนี้แค่ไหน”

- “พ่อเกลียดที่จะเห็นลูกได้รับความกดดันหลายอย่างจากโรงเรียน ลูกควรจะพักดีกว่าไหมในวันพรุ่งนี้ พ่อจะบอกว่าลูกป่วย”

- ลูก : “หนูไม่ได้ยินที่แม่เรียกมากินข้าวเย็น”

แม่ : “เอาละ ไม่เป็นไร นั่งลง แม่ไม่ต้องการให้อาหารเย็นชืด”

ผลกระทบต่อเด็กที่ถูกตามใจ

- เด็กจะรู้สึกว่า เขาอยู่ในที่นั่งของคนขับรถ เป็นคนถือพวงมาลัย สามารถจะควบคุมพ่อแม่ได้ตามใจของเขาเอง

- เด็กมีความรู้สึกว่าไม่มีความปลอดภัยมากขึ้น เหมือนกับว่า เขากำลังพิงกำแพงอิฐที่มั่นคง แต่เขากลับตกลงมาข้างล่าง

- เด็กจะมีความเคารพต่อตนเองนิดหน่อย เพราะว่า เขาไม่เรียนรู้ที่จะควบคุมตัวเอง และความมีนิสัยส่วนตัว

- เด็กจะเรียนรู้ว่า เมื่อมาตรฐานหลักเกณฑ์ไม่แน่นอน เขาก็สามารถพลิกแพลงเปลี่ยนกฎเกณฑ์ได้ตลอด

4. พ่อแม่ที่มีความรักและความหนักแน่น

นี่เป็นลักษณะของพ่อแม่ที่มีความสมดุลระหว่างพ่อแม่ที่ปล่อยตามใจกับพ่อแม่ที่คอยควบคุมอยู่ตลอดเวลา พ่อแม่ตั้งแนวทางปฏิบัติอย่างชัดเจนและหนักแน่น ตามพื้นฐานของความต้องการและความคิดเห็นของเด็ก พ่อแม่มีความอบอุ่น ความรักใคร่ การยอมรับและการรับรองในความรู้สึกและความคิดเห็นของเด็ก พ่อแม่ให้โอกาสกับเด็กในการเลือกทำและตัดสินใจเอง และเรียนรู้จากความผิดพลาด คำพูด และการกระทำแบบทั่วๆไป

- “ลูกมากินอาหารเย็นช้าอีกแล้วนะ เราจะแก้ปัญหานี้อย่างไรดี ?” (พ่อแม่ใช้เวลาแก้ปัญหากับลูก)

- “อืมม..พ่อก็อยากให้ลูกนอนดึกได้ แต่เราต้องมาตกลงกันตอนนี้ จำไว้นะว่า ลูกจะเป็นอย่างไรเมื่อลูกอดนอน”

- “ลูกฝึกเล่นเปียโนหรือยัง พ่อไม่อยากจะทำอย่างนี้หรอกนะ แต่เราตกลงกันไว้ว่า ลูกจะไม่กินอาหารเย็นก่อนที่ลูกจะฝึกเล่นเปียโนเสร็จ”

ลักษณะของเด็กโดยทั่วๆไป

เด็กได้รับการสนับสนุนอย่างอบอุ่นและรู้ขอบเขตที่จำกัด สร้างให้เด็กเคารพต่อตัวเอง เด็กจะมีความพอใจมากกว่า เมื่อเขาเรียนรู้ รู้จักที่จะควบคุมตัวเอง โลกของเด็กจะมีความปลอดภัย เมื่อเขาตระหนักว่า มีขอบเขตจำกัดบางอย่างที่เขาไม่สามารถจะหลบเลี่ยงได้ และเขาเข้าใจได้ว่า ทำไมเป็นเช่นนั้น เพราะว่าธรรมชาติของเด็กมักจะไม่ได้ปิดใจ เส้นทางของการสื่อสารของเขามักจะเปิดใจกับพ่อแม่เสมอ ดังนั้นจึงมีโอกาสน้อยที่เด็กจะก่อการกบฏกับพ่อแม่

เด็กจะอยู่ในระดับสูงสุดด้าน

ก.เคารพตนเอง

ข.สามารถที่จะยอมรับต่ออำนาจที่เหนือกว่าได้

ค.มีความสนใจในความศรัทธาของพ่อแม่

ง.มีแนวโน้มที่จะไม่ร่วมอยู่ในกลุ่มที่เป็นพวกต่อต้าน

จากลักษณะของพ่อแม่ 4 แบบ ท่านคงทราบดีแล้วว่าท่านเป็นพ่อแม่แบบไหน ท่านเป็นพ่อแม่ในแบบที่ลูกฝันอยากจะมีหรือเปล่า ? ยังไม่สายเกินไปที่ท่านจะเริ่มเป็นพ่อแม่ในฝันของลูก สร้างความรัก ความอบอุ่น การดูแลเอาใจใส่อย่างใกล้ชิด ใช้คำพูดที่นุ่มนวลเพื่อสร้างการมีคุณค่าในตัวเองให้เด็ก เพื่อเขาจะเติบโตเป็นลูกในฝันของท่าน

อ้างอิงจาก : วารสารเพื่อนรักษ์สุขภาพจิต ปีที่ 4 ฉบับที่ 14 มกราคม- มีนาคม 2547 หน้าที่ 11-13

ผู้เขียน : อ.จำรัส เชื้อนุ่น

อ.โยฮันนา ดี คอนนิ่ง

#สมาคมสายใยครอบครัว

#ThaiFamilylinkAssociation

#สุขภาพจิต

#MentalHealth

#Psychosocial