บนเส้นทาง
สายพระนิพพาน 236
236/01
ผู้นอนลง  ทอดกาย  สบายแล้ว
ไม่ต้องแกร่ว  ตะกาย  คอยไคว่คว้า
ต้องหากิน  ข้าวน้ำ  สามเวลา
จนกายา  แก่เฒ่า  เข้ารักษา
236/02
ตัดช่องน้อย พอตัว กลัวลำบาก
หาใส่ปาก ใส่ท้อง ต้องเหนื่อยหา
ต้องบ่นลูก บ่นผัว กลัวระอา
จึงขอลา แล้วหนอ พอกันที
236/03
อันชีวิต คนนี้ มีอะไร
คนตายไป สวดเผา ก็เท่านี้
จะให้งาม ทำบุญ ตามอีกที
พอถึงปี พร้อมหน้า มาทำบุญ
236/04
เมื่อเขาตาย ทอดกาย พ่ายโรคภัย
หมดเยื่อใย กายนี้ มากมีโรค
 ความเจ็บไข้ หายยาก มากทุกข์โศก
ผู้เป็นโรค ดับจิต ด้วยพิษไข้
236/05
กี่ศาลา ที่พบ ศพทั้งนั้น
เห็นไหมนั่น ทุกเพศวัย ก็ตายได้
เมื่อเกิดมา ไม่คว้าบุญ ทำตุนไว้
ถึงวันตาย น่าเสียดาย แค่ได้เกิด
236/06
ถ้าท้อถอย หมดท่า ถูกทุบถอง
หยิ่งผยอง ตียับ แทบพับฐาน
สร้างกุศล ทำทุน เป็นบุญทาน
เก็บอาการ ให้อยู่ ผู้เฒ่าเอย
236/07
ทุกสิ่งอย่าง ทั้งหมด กำหนดไว้
ที่ต้องใช้ คือสติ มิลืมหลง
อย่าเผลอไผล ไปก่อน ออกดอนดง
ทางจะลง โดดผา ท่าไม่งาม
236/08
ถ้ายิ่งแก่ กอบโกย โดยความโลภ
คิดละโมบ ทุกวัน ท่านไม่ฉุด
ถึงก่อเวร สร้างกรรม จิตชำรุด
พอร่างทรุด ทุกข์โหม ระทมตาย
236/09
จะไร้ที่ ยึดเกาะ เฉพาะกิจ
แม้แต่สิทธิ์ คิดฝัน ดันสลาย
จิตถูกขัง ฝังนรก หมกทุกราย
ทิ้งร่างกาย ดิ่งไป อบายภูมิ
236/10
เห็นหมาเน่า ลอยน้ำ ลอยตามไป
จะเหมือนใคร ก็คน ผู้ทนทุกข์
พอวิญญาณ จากไป ไร้ทุกข์สุข
จะปลอบปลุก ร่ำไห้ ไม่ยินยล
236/11
มีก่อกรรม กดขี่ มีผู้กล้า
มีคนบ้า สติแตก แบ่งแยกชัด
เพราะงี่เง้า เข้าไม่ถึง จึงวิบัติ
เป็นเหมือนสัตว์ ไม่รู้คิด ผิดถูกใด
236/12
มากปัญหา มากคน อลม่าน
ก็สอบผ่าน รับรู้ มองดูเฉย
เป็นเคราะห์ซ้ำ กรรมซัด เห็นชัดเลย
กรรมมาเกย เลยผ่าน ไม่นานปี
236/13
เมื่อทุกข์ยาก มากปัญหา เข้ามารุม
เอาสุขุม สงบระงับ เข้ารับไว้
สติปัญญา มากำกับ โดยฉับไว
มากเท่าใด จิตไม่จับ รับได้หมด
 236/14
เกิดเป็นคน ขนขวาย ให้ได้อยู่
เกาะเป็นหมู่ มากมาย หรือฉายเดี่ยว
นักพรตรู้ เหตุผล อยู่คนเดียว
ส่วนพวกเทียว โน่นนี่ มีครอบครัว
236/15
ไม่สนอยู่ สนกิน ยินดีร้าย
ไม่ต้องใช้ เงินตรา เสื้อผ้าสวย
ไม่ต้องอวด ผู้คน ความจนรวย
พอมอดม้วย เผาสด หมดเรื่องกัน
236/16
พอลูกหลาน ผลาญเกลี้ยง ร้องเสียงหลง
เพราะว่ากง ตามใจ วัยเดียงสา
 ทั้งรักหลง มืดบอด ตลอดมา
 ถึงเวลา ส่งผล ตนช้ำใจ
236/17
มีทั้งบุญ ทั้งบาป คราบน้ำตา
 เสียงเฮฮา ร่ำไห้ ไม่คงมั่น
มีร้อนเย็น กินถ่าย ได้ทุกวัน
 ไม่ประกัน อยู่ยาว นานเท่าไร
236/18
เมื่อเยาว์วัย เอาอะไร ได้ทุกอย่าง
มันช่างต่าง กลับด้าน ปานกลั่นแกล้ง
เป็นผู้ใหญ่ ทำอะไร ใช้เรี่ยวแรง
ยิ่งของแพง เสาะหา เลือดตากระเด็น
236/19
ชีวิตเรา เข้าวัย ไร้คุณค่า
เหตุเพราะว่า หมดแรง แย่งชิงเขา
สมองมือ สื่อสารช้า กว่าย่องเบา
ก็คิดเอา ปัญญาดี ยามมีแรง
236/20
เมื่อกินเจ คุมใจ ไม่เคืองขุ่น
ให้อบอุ่น เมตตา สรรพสัตว์
สรรพสิ่ง กรุณา สารพัด
เพื่อขจัด กิเลสหนา ที่คาใจ
236/21
สรรพสัตว์เอย เคยล่วงเกิน ในทุกกาล
โดยสัญดาน หรือพลาดพลั้ง แต่ครั้งไหน
อโหสิกรรม ทำบุญ มอบคุณไป
โปรดอภัย อย่าเคืองขุ่น บุญโมทนา
236/22
หายใจสั้น หรือยาว เข้าออกรู้
จงเป็นผู้ ปล่อยวาง ทางโลกเขา
อันกายนี้ สวยหล่อ ก็ไม่เอา
ก็เพราะเรา รู้จริง เป็นสิ่งลวง
236/23
มาฝึกจิต ฝึกใจ ให้หนักแน่น
ประดุจแผ่น ศิลา หาหวั่นไหว
สิ่งกระทบ กระทั่ง วางให้ไว
เพราะว่าใจ เราว่าง วางได้พลัน
236/24
 เข้ามาวัด วัดอะไร ได้บ้างเล่า
วัดใจเรา บ้างไหม ไม่ให้ฟุ้ง
หรือทำใจ ลำบาก มากการปรุง
จะยิ่งยุ่ง ยิ่งยาก ลากมาตี
236/25
สำรวมกาย สำรวมใจ และวาจา
เมื่อเข้ามา ตอกย้ำ ธรรมสถาน
สถานที่ วางกรรม ธรรมทาน
พระนิพพาน คือจุด ที่สุดท้าย
236/26
วัดสะอาด เข้าไป ใจสดชื่น 
จึงร่มรื่น จิตใจ ใครมองเห็น
จึงตอกย้ำ คำกลอน สอนคนเป็น 
ใจร่วมเย็น คือจุด หยุดก่อกรรม
236/27
ก็เมื่อศีล ทำใจ ให้สงบ
หนทางจบ มองเห็น ทางเป็นสาย
ก็เหลือเพียง อีกอย่าง คือวางวาย
มีความตาย รออยู่ ผู้มีธรรม
236/28
รักษาศีล ช่วยเสริม เติมค่าตน
จึงเป็นคน สูงค่า ขึ้นมาได้
ถ้าใจจม อมแค้น แสนเสียดาย
รู้ละอาย จึงรู้ค่า ว่าคือคน
236/29
มองหลวงพ่อ น้ำตา พานจะไหล
แลทางไหน มืดมน หนทางตัน
มากมีทุกข์ คุมคาม ตามมาทัน
คอยพัวพัน ไม่ห่าง ระหว่างเป็น
236/30
ต่างก็มี วิถีตน บนทางคต
ผู้กำหนด ใครเล่า เรานี่แหละ
เวลาผิด เสือกโกรธ ไปโทษแพะ
เรานี่แหละ ต้องโจษ โทษตัวเอง
236/31
โมทนาทาน ทุกอย่าง ต่างให้วัด
เห็นได้ชัด ทุกสิ่ง จริงทุกอย่าง
ขอให้ทุก กุศล เห็นหนทาง
เมื่อวายปาง ขอจิตพุ่ง มุ่งนิพพาน
236/32
ทรงศีลห้า โมทนา สาธุการ
ขอบุญทาน ทุกอย่าง ที่ต่างมุ่ง
จงได้โปรด อำนวย ช่วยพยุง
ให้เรืองรุ่ง มุ่งสู่ทาง วางไว้ดี
236/33
เมื่อเข้ามา สงบใจ ให้ดูแล
อย่าเชือนแช ของสงฆ์ จงรักษา
ให้คงอยู่ ใช้ได้ หลายเวลา
การเข้ามา ทำลาย มากมายกรรม
236/34
มาฝึกจิต คิดดี ก่อนมีปาก
อาจลำบาก สักนิด จิตฝึกใหม่
แต่ถ้าฝึก จนชิน กินถึงใจ
สุขข้างใน ใจประเสริฐ ไม่เปิดปาก
236/35
ตายไม่สูญ แล้วไป ที่ไหนเล่า
จากกายเน่า จิตเรา ออกจากร่าง
ไปตามจิต สุดท้าย ใช้นำทาง
บนหรือล่าง ใสหรือขุ่น คุณทำเอง
236/36
คุณทำเอง จิตใส ไปข้างบน
จิตขุ่นข้น หมุนวน ลงข้างล่าง
เมื่อทำจิต สบาย ก่อนวายวาง
ไปตามทาง แรงกุศล ตนทำมา
236/37
ตนทำมา เท่าไร ไปจนสุด
ต่อก็หลุด หยุดร่วง ลงนรก
เพราะ หยุดเดิน เพลินเสวย ก็เลยตก
เป็นสาวก พุทธองค์ อย่าหลงเพลิน
236/38
อย่าหลงเพลิน เดินต่อ ไปทางตรง
ปิดทางลง ทำใหม่ ให้ตนเดิน
บนเส้นทาง ดีพร้อม ย่อมเจริญ
ทางผู้เดิน ไม่กลับ จับทางตรง
236/39
จับทางตรง มั่นคง ไม่ให้หลุด
จะสิ้นสุด เมื่อไร ไม่ฟันธง
เมื่อรู้ดี ทางนี้ ไม่มีลง
ยิ่งบรรจง ขัดเกลา เอาให้หนัก
236/40
เอาให้หนัก นักสู้ ผู้พิชิต
ทรงชีวิต ปัจจุบัน มั่นในหลัก
ใช้ร่างกาย มีจุด ต้องหยุดพัก
ให้เหนื่อยนัก ฟุ้งซ่าน เดี๋ยวมันพัง
236/41
ธรรมชาติ ของคน เกิดมานี้
มีทั้งดี ทั้งเลว ปะปนกัน
ผู้เรียนรู้ ชีวิต คุมจิตทัน
ก็ผลักดัน จิตตน พ้นโลกา
236/42
พ้นโลกา ลาที การมีกาย
หลังการตาย สิ้นสุด หลุดออกมา
อันโลกนี้ คือเขต กิเลสหนา
ผู้รักษา จิตตน ย่อมพ้นภัย
236/43
ย่อมพ้นภัย สิ่งเร้า เข้าครอบงำ
การก่อกรรม ทำชั่ว ปัดตกไป
เมื่อมีศีล มีธรรม ประจำใจ
ก็ว่องไว ปฏิบัติ สกัดชั่ว
236/44
สกัดชั่ว ออกไป ให้ใจว่าง
ทำการล้าง ขัดเกลา เอาให้ชัวร์
จึงอยู่อย่าง สุขใจ สบายตัว
โดยไม่กลัว กรรมเก่า เข้าจัดการ
236/45
เข้าจัดการ ไม่นาน จำต้องปล่อย
เกิดงานกร่อย เมื่อให้ อภัยทาน
หากดิ้นรน ต่อสู้ ยิ่งอยู่นาน
เขาต้องการ ดึงลง ให้หลงทาง
236/46
ให้หลงทาง วางกล ให้ติดกับ
เจอยอมรับ ความผิด เคยติดค้าง
จึงยอมให้ หนี้ใหม่ ไม่ยอมสร้าง
ไม่ติดค้าง กรรมเก่า เราจบกัน
236/47
เราจบกัน อันกรรม แต่วันนี้
ยังบัญชี ติดค้าง ปานหางว่าว
มีทั้งบุญ ทั้งบาป ทราบหรือปล่าว
มีทั้งขาว ทั้งดำ นำมาคืน
236/48
นำมาคืน ตื่นตน จนยอมรับ
น้อมคำนับ ทุกประเด็น ไม่เป็นอื่น
เมื่อหนทาง วางชัด ขอหยัดยืน
น้อมรับคืน ทุกสิ่ง ด้วยจริงใจ
236/49
ด้วยจริงใจ มั่นใน กฏแห่งกรรม
จึงจดจำ ฝังจิต ไม่คิดต่อ
ขอมุ่งมั่น ปฏิบัติ ตัดต้นตอ
ไม่รีรอ น้อมรับ นับเวลา
236/50
นับเวลา ถอยหลัง หวังจะหลุด
ไปสู่จุด สุดท้าย ที่หมายตา
มั่นในศีล สมาธิ ภาวนา
ถึงเวลา ทอดกาย พร้อมไปเลย
236/51
อยากทางโลก ชุ่มโชก ด้วยน้ำตา
อยากนี้พา ก่อกรรม นำแต่ทุกข์
อยากพาหลง ตรงไป ยิ่งไร้สุข
มีแต่ทุกข์ รองรับ กับความอยาก
236/52
กับความอยาก ทางปาก ทางตาหู
จมูกสู ได้กลิ่น ลิ้นสัมผัส
ใจคนึง คิดถึง ได้กอดรัด
ดุจเชือกมัด ตัดไง ให้มันขาด
236/53
มาคันทิยา จ้างด่า พุทธองค์
ไม่ประสงค์ ตอบโต้ หรือหลีกเร้น
ทรงมาไป ไม่สน เดินคนเห็น
แต่ก็เป็น ที่ระอา พระอานนท์
236/54
พระอานนท์ ไม่ทน กราบทูลว่า
พระเจ้าข้า อำลา ขอไปพ้น
ไปทางใด ไล่ด่า ระอาคน
ดีแล้วโดน คนด่า น่าเศร้าใจ
236/55
พุทธองค์ ทรงตรัส อานันทะ
แล้วเราจะ หนีไป ที่ใดเล่า
ไปที่ใด ที่นั้น ก็ด่าเรา
เราจะเอา ที่ใด ใช้เหยียบยืน
236/56 
เราคือผู้ บริสุทธิ์ หยุดคิดหนี
อยู่ที่นี่ ดีกว่า เราผู้ตื่น
ปัญหาเกิด ที่นี่ ใช่ที่อื่น
จงหยุดยืน แก้ไข ให้สุดฤทธิ์
236/57
ในเมื่อมัน ไม่จริง สิ่งเขาด่า
ก็ไร้ค่า เกินกว่า นำไปคิด
ที่เขาด่า เรามา นั้นมันผิด
จะเกิดพิษ ตามมา อย่ากังวล
236/58
สงบใจ ลงเถิด นะอานนท์
ปล่อยให้คน ด่าเรา เขาทุกข์ทน
เราบริสุทธิ์ แจ่มใส ไปอย่าสน
เขาเป็นคน ก่อไฟ ให้เขาดับ
236/59
ให้เขาดับ กองไฟ ในใจจิต
เขาคนผิด เกิดพิษ ต้องได้รับ
ต้องทนทุกข์ ต่อไป ถ้าไม่ดับ
จงอย่ารับ ไฟเขา เอามาต่อ
236/60
เอามาต่อ ทำไม อานันทะ
จำไว้นะ ต่อไป ไฟไม่ก่อ
จิตข้างใน คุมเป็น ก็เย็นพอ
ให้เป็นบ่อ น้ำใส ไฟไม่ติด