Apple has lost a visionary and creative genius, and the world has lost an amazing human being.

But his spirit will forever be the foundation of Apple. 6 October 2011

 
ธันวาคม 2557
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031 
22 ธันวาคม 2557

นิทรรศการพิเศษ : โขน อัจฉริยนาฏกรรมสยาม (2)

Untitled


คำร้องที่ใช้ในการแสดงโขนแบ่งออกเป็นบทร้อง บทเจรจา และบทพากย์
บทพากย์โขนในการแสดงโขนเป็นประเภทกาพย์ยานี 11 หรือกาพย์ฉบัง 16
ตามจารีตเมื่อพากย์จบหนึ่งบท ปี่พาทย์จะตีตะโพนท้าและตีกลองทัดต่อจากตะโพน
ผู้แสดงภายในโรงจะร้องรับว่า "เพ้ย" พร้อม ๆ กัน ซึ่งคำว่าเพ้ยนี้ยังหาที่มามิได้

ในสมัยรัชกาลที่ 6 โปรดให้ใช้คำว่า ชไย แทนในตอนพากย์ชมรถหรือกระบวนทัพ
ฝ่ายมนุษย์และวานร เพราะเชื่อว่าจะเป็นสิริมงคลสามารถเอาชนะต่อฝ่ายศัตรู
แต่ต่อมาก็สิ้นความนิยมกลับมาใช้เพ้ยเช่นเดิม บทพากย์ที่เป็นกลอนแบ่งออกเป็น 6 ประเภท

การพากย์เมืองหรือพากย์พลับพลา ใช้สำหรับพากย์เวลาผู้แสดงตัวเอก
ออกท้องพระโรงหรือออกพลับพลา เช่น ทศกัณฐ์ พระรามหรือพระลักษมณ์
เช่น พระรามเสด็จออกพลับพลา รับการเข้าเฝ้าของพิเภก สุครีพ หนุมานและเหล่าเสนาลิง

การพากย์รถหรือพากย์พาหนะใช้สำหรับพากย์เวลาผู้แสดงเอ่ยชมพาหนะ
และการจัดกระบวนทัพหรือใช้พากย์เวลาผู้แสดงตัวเองทรงพาหนะ
ตลอดจนชมไพร่ เช่น พระราม พระลักษมณ์ ทรงราชรถออกทำศึกกับทศกัณฐ์


Untitled


การพากย์ชมดงใช้สำหรับพากย์เวลาผู้แสดงชมสภาพภูมิประเทศ ป่าเขา ลำเนาไพร
เริ่มทำนองตอนต้นเป็นทำนองร้องเพลงชมดงใน ตอนท้ายเป็นทำนองการพากย์ธรรมดา
เช่น ตอนพระราม พระลักษมณ์และนางสีดา เอ่ยชมสภาพป่าที่มีความสวยงาม
หลังจากออกจากเมืองเพื่อบวชเป็นฤษีในป่า

การพากย์โอ้ใช้สำหรับพากย์เวลาผู้แสดงมีอาการเศร้าโศกเสียใจ รำพันถึงคนรัก
เริ่มทำนองตอนต้นเป็นการพากย์ ตอนท้ายเป็นทำนองการร้องเพลงโอ้ปี่
ก่อนที่ลูกคู่จะร้องรับว่าเพ้ย ทำให้แตกต่างจากการพากย์ประเภทอื่น
เช่น ตอนนางเบญจกายแปลง เพื่อให้พระรามเข้าใจว่านางสีดาตาย

การพากย์บรรยายใช้สำหรับพากย์เวลาบรรยายความเป็นมาของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
เป็นการขยายความเป็นมาเป็นไปของสิ่งของนั้น ๆ เช่น การพากย์บรรยายตำนานรัตนธนู
คันศรที่พระวิศวกรรมสร้างถวายพระนารายณ์ตอนอวตารมาเป็นพระราม

การพากย์เบ็ดเตล็ด ใช้สำหรับพากย์ใช้ในโอกาสทั่ว ๆ ไปในการแสดง
เป็นการพากย์เรื่องราวเล็กๆ น้อยๆ ที่ไม่จัดอยู่ในการพากย์ประเภทใด
เช่น พระรามสั่งให้หนุมาน องคตและชมพูพาน ไปสืบเรื่องของนางสีดา
และมอบธำมงค์และภูษาไปให้เพื่อเป็นการทดสอบจิตใจของนางสีดา


Untitled


บทเจรจาแตกต่างจากบทร้องและบทพากย์ตรงที่เป็นบทกวีแบบร่ายยาว
มีการส่งและรับคำสัมผัสอย่างต่อเนื่อง ใช้ถ้อยคำสละสลวย คล้องจอง
มีสัมผัสนอกสัมผัสใน โดยใช้น้ำเสียงในการเจรจาให้เหมาะกับตัวโขน
ใส่ความรู้สึกให้เหมาะกับอารมณ์ของตัวละครในเรื่อง

เช่น เจรจาเสียงเทวดาก็ต้องปรับน้ำเสียงให้นุ่ม สุภาพ
เจรจาเสียงยักษ์ก็ต้องปรับเสียงให้ดัง ดุร้ายและแกร่งกร้าว
การพากย์บทเจรจาใช้ผู้ชายเป็นผู้ให้เสียงไม่ต่ำกว่าสองคน
เพื่อทำหน้าที่ทั้งพากย์และเจรจา บางครั้งมีการเหน็บแนมเสียดสีโต้ตอบระหว่างกัน

แบ่งออกเป็น 2 แบบ คือเจรจาต้น และเจรจากระทู้
เจรจาต้น คือบทการเจรจาที่ผู้พากย์แต่งขึ้นเองสดๆ โดยอาศัยการจดจำที่แม่นยำ
ซึ่งในในปัจจุบันทำได้ยาก ส่วนมากจึงเป็นการแต่งไว้ล่วงหน้าแทบทั้งสิ้น

การเจรจากระทู้แตกต่างกันคือมีการบันทึกการเจรจาในช่วงสำคัญไว้แต่ครั้งในอดีต
คนพากย์มีหน้าที่เพียงต้องจดจำ เพื่อให้การเจรจานั้นสอดคล้องกันกับบทที่ได้แต่งไว้
เช่น ตอนทศกัณฐ์สนทนากับพระราม ตอนทศกัณฑฐ์สนทนากับกุมภกรรณ
ตอนพระรามกริ้วหนุมานในตอนนางลอย และตอนเข้าพระเข้านาง เป็นต้น



Create Date : 22 ธันวาคม 2557
Last Update : 22 มีนาคม 2565 8:50:20 น. 3 comments
Counter : 498 Pageviews.  

 
ได้เรียนรู้การดูโขน ก็เริ่มอยากจะดูบ้างแล้วค่ะ

ปล.เที่ยวไม่สมบุกสมบันเท่าไหร่ค่ะ แต่ใคร ๆ ก็บ่นเรื่องนั่งรถและถนนกันทุกคน


โดย: tuk-tuk@korat วันที่: 22 ธันวาคม 2557 เวลา:22:30:24 น.  

 
เราว่าวังเวียงกับปายคล้าย ๆ กันค่ะ แต่ปายอาจจะล้ำหน้าวังเวียงไปนิดหนึ่งแล้ว

ส่วนหลวงพระบางจะคล้าย ๆ เชียงคาน ของเก่าไม่ค่อยมีมาก ถูกฮ่อเผาไปรอบ เหลือวัดเชียงทองที่เหมือนเดิมวัดเดียว และคิดว่าน่าจะเอาแบบมาจากล้านนาแหละ เพราะสร้างในสมัยพระไชยเชษฐาธิราช


โดย: tuk-tuk@korat วันที่: 23 ธันวาคม 2557 เวลา:16:54:53 น.  

 
เหมือนจะเคยได้ยินค่ะ ส้มตำเมโทร ไว้จะลองหาเส้นทาง และข้อมูลดูค่ะ

สวนผึ้ง อากาศดีมากค่ะ ตอนเช้า

กลางวัน...ก็ร้อน แต่หนูว่าที่กาญน่าจะร้อนกว่า แต่ไม่ว่าจะเที่ยวไหน ตื่นเช้าได้เปรียบอยู่แล้วค่ะ


โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ วันที่: 24 ธันวาคม 2557 เวลา:13:44:16 น.  

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 

ผู้ชายในสายลมหนาว
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 21 คน [?]




New Comments
[Add ผู้ชายในสายลมหนาว's blog to your web]