BlogGang.com : : scimovie :

พลิกวิกฤตเป็นโอกาส...ฝึก "จิตสาธารณะ" ลูกผ่านสถานการณ์ฝนตกน้ำท่วม

ฝึก "จิตสาธารณะ" ลูกผ่านสถานการณ์ฝนตกน้ำท่วม

ช่วงนี้ฝนตกน้ำท่วมแทบทุกวัน คำถามหนึ่งที่เด็ก ๆ ชอบถามก็คือ "ทำไมฝนตกแล้วรถต้องติดด้วยครับ/ค่ะ" พ่อแม่ต้องอธิบายกันยกใหญ่ เพราะถนนลื่นบ้าง โอกาสเกิดอุบัติเหตุมากขึ้น ฯลฯ แต่ไม่วายที่เด็ก ๆ ต้องตั้งคำถามต่อว่า "แต่เวลาฝนไม่ตกรถก็ติดเหมือนกันนี่ครับ/ค่ะ"

คำถามของเด็กไม่มีวันหมดหรอกค่ะ ผู้ใหญ่ต้องคอยรับมือกับสารพัดคำถามที่มีมาได้ทุกวัน โดยเฉพาะเด็กวัยอยากรู้อยากเห็นอยากลอง เป็นหน้าที่ของผู้ใหญ่ในการพยายามตอบคำถามของเด็กให้คลายสงสัยให้ได้มากที่สุด แต่ขณะเดียวกันก็ไม่ควรเป็นฝ่ายตั้งรับอย่างเดียว แต่พ่อแม่ควรเป็นฝ่ายรุกในการตั้งคำถาม หรือกระตุ้นให้เด็กฝึกคิด และถือโอกาสสอดแทรกและปลูกฝังเรื่องดี ๆ ผ่านสถานการณ์นั้น ๆ ด้วย

ดังเช่น สถานการณ์ฝนตกน้ำท่วมที่เกิดขึ้นทุกหนทุกแห่งในขณะนี้ หยิบมาเป็นบทเรียนฝึกทักษะการคิดกับลูกได้ค่ะ

ประการแรก ชวนลูกคุยเรื่องฝนตกแล้วทำไมน้ำจึงท่วม และทำให้เกิดอะไรตามมาบ้าง โดยคุณเป็นผู้กระตุ้นให้ลูกคิดตามเพื่อให้ลูกได้เห็นภาพ

ประการที่สอง ควรตั้งคำถามลูกว่า รู้สึกอย่างไรจากภาพข่าวความเดือดร้อนของผู้ประสบภัยน้ำท่วมผ่านสื่อทุกแขนงที่นำเสนอภาพความเสียหายอย่างต่อเนื่อง เป็นการเรียนรู้ให้เขารู้จักอารมณ์ของตนเอง และเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น

ประการที่สาม ฝึกจินตนาการด้วยการสร้างสถานการณ์จำลองว่าถ้าเขาต้องประสบเหตุการณ์เช่นนี้บ้างจะทำอย่างไร อาจสร้างสถานการณ์ว่าถ้าน้ำท่วมที่บ้าน สิ่งของจำเป็นที่เราต้องดูแลรักษาควรต้องเก็บไว้ที่ไหน แล้วทำอย่างไรจึงจะปลอดภัย เช่น เคลื่อนย้ายสิ่งของที่อยู่ต่ำขึ้นไปไว้ที่สูงหรือชั้นสองของบ้าน และสิ่งของที่อยู่นอกบ้านให้เก็บเข้ามาไว้ในบ้าน หรือผูกมัดไว้ให้ยึดติดแน่นอยู่กับที่

ที่สำคัญต้องถอดปลั๊กอุปกรณ์ไฟฟ้าทุกชนิด อย่าจับเครื่องใช้ไฟฟ้าขณะตัวเปียก หรือแช่เท้าในน้ำเด็ดขาด รวมถึงเตรียมอาหารแห้งที่ไม่เน่าเสีย เป็นอาหารที่พร้อมรับประทานได้ทันที เช่น นม น้ำผลไม้ อาหารกระป๋อง ฯลฯ หรือถ้าต้องเผชิญสถานการณ์น้ำท่วมนอกบ้าน เช่น อยู่ในรถ อย่าขับรถในพื้นที่น้ำท่วมสูง เพราะจะไม่สามารถควบคุมรถได้ และน้ำอาจเข้ารถ

ประการที่สี่ สอนเรื่องโรคภัยไข้เจ็บที่มากับฝนตกน้ำท่วม รวมถึงวิธีดูแลป้องกัน และแก้ไขอย่างไร เพื่อให้เขาได้รู้เท่าทันเมื่อต้องประสบเหตุลุยน้ำท่วม และควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสน้ำท่วมขัง แต่ถ้าต้องเดินลุยน้ำก็ต้องรีบทำความสะอาดเท้าทันที

ประการที่ห้า ถ้าตัวเองไม่ได้ประสบความเดือดร้อนโดยตรง คุณก็สามารถฝึกเรื่องจิตอาสาให้ลูกได้ว่า เราจะช่วยเหลือผู้ที่เดือดร้อนเหล่านี้ได้บ้างไหม ได้อย่างไร ปล่อยให้ลูกได้ฝึกคิด แสดงความคิดเห็น เป็นการฝึกให้ลูกคิดหาทางช่วยเหลือไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง โดยพ่อแม่อาจช่วยแนะนำว่าถ้าไม่ได้แบบนี้เป็นอีกแบบได้ไหม

ประการที่หก ฝึกคิดอย่างเดียวไม่ได้ ต้องชวนลูกปฏิบัติจริงด้วย อาจบอกลูกว่ามีช่องทางช่วยเหลือผู้ที่เดือดร้อนมากมาย มีวิธีใดบ้าง และชวนลูกลงมือทำ เช่น แบ่งปันเงินออมมาร่วมบริจาคเพื่อช่วยเหลือผู้เดือดร้อน หรือไปช่วยเหลือตามช่องทางที่สามารถทำได้และเหมาะสมกับวัย แล้วอย่าลืมถามว่า เด็ก ๆ รู้สึกอย่างไร เพื่อสอนให้เด็กได้เรียนรู้ถึงความสุขจากการ “ให้” เป็นการปลูกฝังเรื่องความมีน้ำใจและแบ่งปันให้กับผู้อื่น

ประการที่เจ็ด หลังจากทุกอย่างเข้าสู่ภาวะปกติ ควรสอนให้ลูกเชื่อมโยงความคิดด้วยว่าจะเกิดปัญหาอะไรตามมาบ้าง ความเดือดร้อนและผลกระทบจากข้าวของเสียหาย ความสูญเสียที่ตามมา รวมไปถึงสภาวะจิตใจของผู้คนจะหนักหนาเพียงใด เพื่อให้เขาได้มองเห็นว่าในปัญหาหนึ่งปัญหา มันส่งผลกระทบไปสู่เรื่องอื่น ๆ ด้วย เป็นการฝึกให้เด็กมองปัญหาอย่างรอบด้าน

ประการสุดท้าย ถือโอกาสพูดคุยถึงรากฐานของปัญหา เช่น สาเหตุของการเกิดน้ำท่วม หรือน้ำป่าไหลหลาก เกิดจากอะไรบ้าง ต้นไม้เกี่ยวข้องไหม การรุกล้ำพื้นที่ป่าเกี่ยวข้องไหม ตั้งคำถาม และให้ลูกมีส่วนร่วมด้วย เป็นการฝึกให้เขาได้เรียนรู้ว่าทุกเหตุการณ์มันมีที่มาที่ไป และคนก็เป็นสาเหตุสำคัญในการทำให้เกิดภัยธรรมชาติในหลายๆ เรื่อง จากนั้นก็นำไปสู่การสอนให้ลูกรักธรรมชาติ และช่วยกันปกป้องภัยธรรมชาติได้อย่างไรบ้าง

การนำสถานการณ์ที่เกิดขึ้นจริงมาเป็นบทเรียนร่วมกันในครอบครัว จะช่วยให้ลูกเกิดการเรียนรู้ และต่อยอดความคิดได้มากมาย ที่สำคัญพ่อแม่สามารถสอดแทรกเรื่องที่ต้องการปลูกฝังลูกในเรื่องอื่น ๆ ได้ด้วย โดยเฉพาะประเด็นเรื่อง "จิตอาสา" ที่เป็นการฝึกให้ลูกได้ซึมซับตั้งแต่เล็ก เพื่อให้เขาหรือเธอตัวน้อยได้เรียนรู้เรื่อง "ใจเขาใจเรา" ซึ่งเป็นการฝึกทักษะขั้นพื้นฐานในการนำไปสู่การคิดสิ่งดีๆ หรือมี "จิตสาธารณะ" ค่ะ

ที่มา
ฝึก "จิตสาธารณะ" ลูกผ่านสถานการณ์ฝนตกน้ำท่วม/สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน
//www.manager.co.th/Family/ViewNews.aspx?NewsID=9540000115794

Create Date : 14 กันยายน 2554

0 comments

Last Update : 14 กันยายน 2554 8:43:32 น.

Counter : 804 Pageviews.