Apple has lost a visionary and creative genius, and the world has lost an amazing human being.

But his spirit will forever be the foundation of Apple. 6 October 2011

 
ธันวาคม 2557
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031 
9 ธันวาคม 2557

โขน : ชุดศึกอินทรชิต ตอนศรนาคบาศ

IMG_2520


ในช่วงปลายปีคนไทยก็จะเฝ้ารอว่า จะมีโขนพระราชทานเรื่องใด
โดยปี 2557 นี้คือ ชุดศึกอินทชิต ตอนศรนาคบาศ
แปลว่าศึกอินทรชิตนั้นเป็นตอนใหญ่จึงตัดมาแสดงเฉพาะช่วงนี้
ซึ่งเป็นตอนที่เรียกว่าสำคัญที่สุด นิยมเล่นกันมากที่สุด

ทุกคนคงทราบข่าวสารได้จากทางโทรทัศน์ โดยต้องมีการซื้อบัตรเข้าชม
แต่ทุกปีในช่วงเวลาเดียวกัน กรมศิลปากรก็จะจัดการแสดงกลางแจ้งหลากหลาย
บริเวณสนามหญ้าข้างพระที่นั่งพุทไธสวรรย์เป็นประจำทุกสัปดาห์
โดยมีการผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันไป และหนึ่งในนั้นคือการแสดงโขน

ตอนที่ผมไปชมนั้นเป็นตอนนาคบาศเช่นเดียวกันกับโขนพระราชทานนั่นเอง


IMG_2539

หลังจากกุมภกรรณตาย ทศกัณฐ์ก็เสียใจและโกรธแค้นมาก
สั่งให้อินทรชิตไปแก้แค้นแทน พระรามจึงส่งให้พระลักษมณ์ไปรบ
ผลการรบไม่ปรากฏผลแพ้ชนะ อินทรชิตจึงบอกว่าให้มารบกันใหม่ในวันรุ่งขึ้น

เมื่ออินทรชิตเมื่อกลับเข้ากรุงลงกาแล้ว คิดว่าศัตรูมีกำลังกล้าแข็งมาก
จึงทูลทศกัณฐ์ว่าจะไปทำพิธีชุบศรนาคบาศที่เขาอากาศ
โดยให้ฝูงนาคมาคายพิษลงบนศร เป็นเวลาเจ็ดวันจึงจะเสร็จพิธี
ระหว่างทำพิธีชุบศรทศกัณฐ์ให้วิรุญมุข ลูกวิรุญจำบังยกทัพไปขัดตาทัพ

พระรามรู้ว่าอินทรชิตไม่ยกทัพมา เพราะไปทำพิธีชุบศรนาคบาศในโพรงไม้โรทัน
พระรามใช้ให้ชามพูวราช แปลงเป็นหมีไปกัดไม้ที่อาศัยทำพิธีให้หักโค่นลง
การเรียกพิษนาคจึงไม่ต่อเนื่อง อำนาจจึงเสื่อม
ฝ่ายอินทรชิตเมื่อเสียพิธีแล้วจึงไปยังเขามรกตสมทบกับทัพวิรุญมุข

พระรามให้พระลักษมณ์ออกไปรบอีก แต่ถูกศรนาคบาศของอินทรชิต
พิเภกกลับมาบอกพระรามว่า พระลักษมณ์ต้องศรนาคบาศแต่ยังไม่ตาย
ให้พระรามแผลงศรพลายวาตไปเรียกพระยาครุฑมา
เหล่าพญานาคจะหนีไป พระลักษมณ์และไพร่พลลิงก็จะฟื้น


Untitled
ได้มาจากอำเภอพิมาย


ซึ่งนั่นเป็นเรื่องที่ทุกคนรู้ดีกันอยู่แล้ว แต่เขียนเพื่อเกริ่นนำ
ถึงงานชื้นสำคัญชิ้นหนึ่งที่แม้ไม่สวยงามแต่ผมชอบมาก
ตั้งอยู่หน้าอาคารมหาสุรสิงหนาท พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ
เป็นแผ่นหินทับหลัง ภายใต้คำบรรยายว่าได้มาจากอำเภอพิมาย

เป็นตอนนาคบาศ ด้านล่างมีภาพบุคลนอนอยู่กับพื้น
มีบุคคลที่น่าจะเป็นหนุมาน หรืออาจจะเป็นพิเภกประคองอยู่
มีเหล่ไพร่พลลิงที่อยู่ในอาการตกใจ ด้านบนมีครุฑโฉบลงมา
ดูแล้วก็ตรงตามที่เล่ามา ไม่เห็นจะแตกต่างกัน

แต่มีอะไรที่น่าจะฉุกคิดเพราะตามบทรามเกียรติ์ควรจะเป็นตอนที่
พระรามมาพบพระลักษมณ์ที่มีลมหายใจรวยรินทำให้เศร้าใจยิ่งนัก
สองกรประคองพระอนุชาขึ้นมาและกรรแสงปิ่มว่าจะขาดพระหฤทัย

แต่เมื่อผู้เชียวชาญมาพินิจอย่างใกล้ชิดพบว่าบุคคลที่นอนนั้นเป็นสองคน
โดยเหมือนช่างจะแยบคาย สลักภาพคนสองคนถูกมัดหันข้างหลังชนกัน
ทำให้ประหยัดพื้นที่เขียนภาพ แต่ก็ยากสำหรับคนในยุคเรา
ส่วนคนทางซ้ายที่สวมมงกุฏประคองพระเศียรไว้คือนางสีดา

ใช่แล้ว รามเกียรติ์ที่รู้จักกันดีนั้นเป็นสิ่งที่เรารับผ่านมาอีกทอด
ถูกแก้ไขเปลี่ยนแปลงไปจากเรื่องต้นฉบับรามายณะไปหลายแห่ง
ดังนั้นเราจึงไม่อาจจะนำความเข้าใจของเนื้อหาในรามเกียรติ์ไปอธิบายได้
แต่เนื่องจากหนังสือไม่ได้อยู่ในมือ ผมอาจจะเล่าผิดก็ได้ฟังไว้เฉยๆ ก็แล้วกัน


IMG_8340
ปราสาทบากอง


ในรามายณะนั้นการรบไม่ได้เกิดขึ้นแบบนิยายที่ต้องส่งคนมาขัดตาทัพ
เพราะศรนาคบาศที่อินทรชิตได้มาจากการสวดบูชาพระพรหมนั้น
พร้อมใช้ตลอดเวลา ไม่ต้องเสียเวลามานั่งทำพิธีลับให้คมแบบรามเกียรติ์

อินทรชิตเป็นลูกของทศกรรณ ชื่อนั้นได้มาเมื่อคราวที่ทศกรรณฑ์ยกพลไปทำศึกกับเหล่าเทวดา
อินทรชิตสามารถหักงาช้างเอราวรรณ และใช้ศรนาคบาศจับพระอินทร์มัดมาส่งให้พ่อได้

อินทรชิตนั้นหรือก็คือผู้พิชิตพระอินทร์นั่นเอง

อินทรชิตนั้นเชื่อมั่นในอานุภาพแห่งศร เมื่อมัดพระรามและพระลักษณ์แล้ว
ก็ส่งข่าวไปหาทศกัณฑ์ ทศกัณฑ์จึงนำข่าวไปแจ้งให้นางสีดาเพื่อจะได้ตัดใจมาอยู่กับตน
แต่นางสีดาไม่เชื่อ ทศกัณฑ์จึงมอบบุษบกแก้วของวิเศษที่ตนเองได้มาจากท้าวกุเวน
ให้เป็นพาหนะเหาะไปดูเหตุการณ์ยังสนามรบด้วยตาของตนเอง

เมื่อนางสีดาเห็นพระรามและพระลักษณ์ถูกศรนาคบาศมัดแน่นิ่ง
นางก็ร่ำไห้เสียใจ แต่พี่เลี้ยงนั้นปลอบใจว่า ทั้งสองเป็นกษัตริย์ผู้กล้า
ไม่น่าจะมาสิ้นพระชนม์อยู่เพียงเท่านี้

นางสีดาจึงอธิษฐานต่อบุษบกแก้วว่า หากทั้งสองพระองค์สิ้นแล้ว
ให้บุษบกแก้วจงตกลงสู่พื้นไม่สามารถลอยขึ้นได้
ปรากฏว่าบุษบกแก้วยังคงลอยนิ่งอยู่เหนืออากาศดังเดิม
นางจึงมั่นใจว่าทั้งสองพระองค์ยังมีพระชนม์ชีพอยู่ แล้วเดินทางกลับ

หลังจากเวลาผ่านไปพระรามได้สติขึ้นมาจึงส่งกระแสจิตไปยังพญาครุฑ
พญาครุฑหยั่งรู้ด้วยญาณว่าได้เวลาที่ต้องเดินทางไปช่วยนารายณ์อวตาร
จากนั้นก็เป็นอย่างที่เราทราบ เหล่านาคทั้งหลายต่างต้องหนีตาย
เมื่อเห็นพญาครุฑโฉบมา เหล่าพลพรรควานรก็ฟื้นคืนชีพ

เพราะในรามายณะพระรามมีศรเพียงชนิดเดียว ไม่ได้มีสามแบบเหมือนในรามเกียรติ์
เท่าที่จำได้คนที่ประคองทั้งสองน่าจะเป็นพิเภก เพราะเป็นกุนซืออยู่แนวหลัง
และถ้าจำไม่ผิด เวอร์ชั่นรามายณะแม้แต่หนุมานก็โดนศรนาคบาศไปเหมือนกัน

นอกจากทับหลังชิ้นนี้แล้ว ทราบว่ายังมีอีกชิ้นที่เป็นตอนเดียวกัน
และยังคงอยู่ที่เดิม ถ้าจำไม่ผิดน่าจะเป็นพนมรุ้งกระมัง
แต่อีกชิ้นที่เคยเห็นนั้นอยู่ที่ปราสาทบากอง เมืองเสียมเรียบ

ภาพดูไม่ยากนะครับ



Create Date : 09 ธันวาคม 2557
Last Update : 22 มีนาคม 2565 8:49:26 น. 4 comments
Counter : 723 Pageviews.  

 

Like ให้เป็นคนที่ 81
ปกติอุ้มไม่เคยพลาด
ปีนี้เป็นปีที่ไม่สะดวกไปดูโขนเลยค่ะ


โดย: อุ้มสี วันที่: 9 ธันวาคม 2557 เวลา:21:56:19 น.  

 
เคยเห็นที่พนมรุ้งค่ะ จำทับหลังตอนนี้ได้จากบล็อกพี่ตุ๊กก่อน ติดตาเลย

มีหนังสือเรื่องรามเกียรติ์ ของเปรมเสรีค่ะ แต่อ่านไม่ถึงไหนซักที จำตัวละครไม่ได้ แบบเค้าดองกันยังไง ลูกใคร น้องใคร สายไหน ยากอยู่ค่ะ แต่ชอบ

*** นัดกับน้อง ไปไหว้พระกัน หนูนั่งไปสาย 21 ไปลงหน้าศาลเจ้าแม่ทับทิม น้องเค้ามาจากประชาชื่นน่ะค่ะ แล้วค่อยไปเยาวราชกันต่อ


โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ วันที่: 10 ธันวาคม 2557 เวลา:6:37:59 น.  

 
วัดคณิกาผล ได้อ่านประวัติมาเหมือนกันค่ะ แต่ไม่ได้เข้าไปซักที รอบหน้านะคะ


โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ วันที่: 10 ธันวาคม 2557 เวลา:6:45:55 น.  

 
เหมือนเคยอ่านเจอว่าหนุมานเป็นคนไปตามพญาครุฑมาน่ะค่ะ

ไปแวะวัดพระใสแป๊บหนึ่ง กลับมาอ่านพบว่าได้ไปถ่ายถาพวัดศรีบุญเรือง แต่ไม่ได้เข้าไปดูในโบสถ์ค่ะ


โดย: tuk-tuk@korat วันที่: 11 ธันวาคม 2557 เวลา:15:11:04 น.  

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 

ผู้ชายในสายลมหนาว
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 21 คน [?]




New Comments
[Add ผู้ชายในสายลมหนาว's blog to your web]