ความผูกพันของแม่-ลูกในทางกฎหมาย เคยคิดไหมคะว่า กฎหมายไทยเรานี้มีแนวคิดและเนื้อหาระหว่างแม่กับลูกอย่างไร กฎหมายของเรากำหนดว่า ลูกที่เกิดมานั้นอาจจะไม่ใช่ลูกโดยชอบด้วยกฎหมายของพ่อเสมอไป เพราะบางทีพ่อกับแม่อาจจะไม่ได้จดทะเบียนสมรสกันตามกฎหมาย แต่ลูกที่เกิดมานั้นถือว่าเป็นลูกที่ชอบด้วยกฎหมาย ของฝ่ายหญิงเสมอ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ป.พ.พ.) มาตรา 1546 ซึ่งบัญญัติไว้ว่า เด็กเกิดจากหญิงที่มิได้สมรสกับชาย ให้ถือว่าเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของหญิงนั้น ทั้งนี้ก็เพราะกฎหมายเห็นว่ามารดาเป็นคนตั้งครรภ์นั่นเอง การเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายนี้ก่อให้เกิดผลทางกฎหมายหลายประการทั้งต่อตัวมารดาและบุตรเอง เช่น ในเรื่องอำนาจปกครองบุตร อำนาจการจัดการทรัพย์สินของบุตร การเป็นทายาทโดยธรรมในการรับมรดก เป็นต้น เมื่อเด็กเกิดมาแล้วถือว่าเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของมารดาดังได้กล่าวมาแล้ว ในเรื่องการใช้นามสกุล หากไม่ปรากฏว่าเด็กมีพ่อ เด็กคนนั้นย่อมมีสิทธิใช้นามสกุลของแม่ได้ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1561 วรรค 2... "ในกรณีที่บิดาไม่ปรากฏ บุตรมีสิทธิใช้ชื่อสกุลของมารดา" หรือหากภายหลังรู้ตัวว่าใครเป็นพ่อของเด็กแล้ว หากเด็กนั้นอายุยังไม่ครบ 15 ปีบริบูรณ์ แม่ของเด็กก็มีสิทธิที่จะฟ้องคดีแทนเด็ก เพื่อขอให้ฝ่ายชายรับเด็กเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายได้ เนื่องจากการเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมาย จะมีสิทธิได้รับการอุปการะเลี้ยงดูและได้รับมรดกจากฝ่ายชายผู้เป็นพ่อด้วย แต่ถ้าเด็กอายุครบ 15 ปีบริบูรณ์แล้ว จะต้องฟ้องคดีด้วยตนเองตาม ป.พ.พ. มาตรา 1556 วรรค 1 และวรรค 2... "การฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตรในระหว่างที่เด็กเป็นผู้เยาว์ ถ้าเด็กมีอายุยังไม่ครบสิบห้าปีบริบูรณ์ ผู้แทนโดยชอบธรรมของเด็กเป็นผู้ฟ้องแทน ในกรณีที่เด็กไม่มีผู้แทนโดยชอบธรรม หรือมีแต่ผู้แทนโดยชอบธรรมไม่สามารถทำหน้าที่ได้ ญาติสนิทของเด็กหรืออัยการอาจร้องขอต่อศาลให้ตั้งผู้แทนเฉพาะคดีเพื่อทำหน้าที่ฟ้องคดีแทนเด็กก็ได้ เมื่อเด็กมีอายุสิบห้าปีบริบูรณ์ เด็กต้องฟ้องเอง ทั้งนี้ โดยไม่จำต้องได้รับความยินยอมของผู้แทนโดยชอบธรรม" หน้าที่ตามกฎหมายของแม่ซึ่งบัญญัติไว้ในกฎหมายก็คือต้องให้การอุปการะเลี้ยงดู และให้การศึกษาตามสมควรแก่บุตรในระหว่างที่เป็นผู้เยาว์ หรือแม้แต่กรณีที่บุตรบรรลุนิติภาวะ (ครบ 20 ปีบริบูรณ์) แล้วเป็นผู้ทุพพลภาพ และหาเลี้ยงตัวเองมิได้ แม่ก็ยังต้องให้การอุปการะเลี้ยงดูด้วยตาม ป.พ.พ. มาตรา 1564 "บิดามารดาจำต้องอุปการะเลี้ยงดู และให้การศึกษาตามสมควรแก่บุตรในระหว่างที่เป็นผู้เยาว์ บิดามารดาจำต้องอุปการะเลี้ยงดูบุตรซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้วแต่เฉพาะผู้ทุพพลภาพและหาเลี้ยงตนเองมิได้" เมื่อลูกต้องอยู่ในการอุปการะเลี้ยงดูของแม่แล้ว แม่ก็ย่อมต้องมีอำนาจที่จะปกครองลูกด้วย ซึ่งกฎหมายกำหนดอำนาจให้แม่มีสิทธิ 4 ประการ ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1567 ดังนี้ 1. กำหนดที่อยู่ของบุตร 2. ทำโทษบุตรตามสมควรเพื่อว่ากล่าวสั่งสอน 3. ให้บุตรทำการงานตามสมควรแก่ความสามารถและฐานานุรูป 4. เรียกบุตรคืนจากบุคคลอื่นซึ่งกักบุตรไว้โดยมิชอบด้วยกฎหมาย ในกรณีที่ลูกเป็นคนไร้ความสามารถโดยคำสั่งศาล คือ เป็นคนวิกลจริต หรือเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถ อันได้แก่ บุคคลที่มีการฟั่นเฟือน จิตไม่สมประกอบ ประพฤติสุรุ่ยสุร่าย เสเพลเป็นอาจิณ หรือติดสุรายาเมาเหล่านี้ กฎหมายก็กำหนดให้แม่ต้องเป็นผู้อนุบาลให้แก่ลูกในกรณีที่เป็นคนไร้ความสามารถ แล้วแต่กรณีทั้งนี้ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1569 "ผู้ใช้อำนาจปกครองเป็นผู้แทนโดยชอบธรรมของบุตรในกรณีที่บุตรถูกศาลสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถหรือเสมือนไร้ความสามารถ ผู้ใช้อำนาจปกครองย่อมเป็นผู้อนุบาลหรือผู้พิทักษ์ แล้วแต่กรณี" นอกจากหน้าที่ดังกล่าวข้างต้นแล้ว ในระหว่างที่ลูกยังเป็นผู้เยาว์อยู่นั้น แม่ยังต้องดูแลจัดการในเรื่องทรัพย์สินของลูกด้วย และกฎหมายยังกำหนดด้วยว่า แม่จะต้องจัดการทรัพย์สินนั้นด้วยความระมัดระวัง เช่น วิญญูชนจะพึงทำตาม ป.พ.พ. มาตรา 1571 แต่ถ้ามีพ่ออยู่ด้วยก็ต้องช่วยกันจัดการทรัพย์สินร่วมของลูกด้วยกัน อย่างไรก็ตาม การดูแลจัดการทรัพย์สินของผู้เยาว์นี้หากแม่หรือพ่อ หรือทั้งแม่และพ่อจะทำนิติกรรมใดๆ เกี่ยวกับทรัพย์สิน เช่น ขาย ขายฝาก จำนอง ให้เช่าที่ดินเกิน 3 ปี ให้กู้ยืมเงิน ให้โดยเสน่หา ประนีประนอมยอมความ หรือมอบข้อพิพาทให้อนุญาโตตุลาการวินิจฉัยฯ นิติกรรมเหล่านี้จะต้องได้รับการอนุญาตจากศาลก่อนตาม ป.พ.พ. มาตรา 1574 อาจมีข้อสงสัยอยู่ว่า ถ้าเกิดแม่ไม่มีอำนาจปกครองบุตร เช่น ถูกถอนอำนาจปกครอง เนื่องจากความประพฤติไม่เหมาะสม หรือได้หย่าร้างกันและตกลงกันว่าให้ลูกอยู่กับฝ่ายชายอย่างนี้ แม่จะมีสิทธิอย่างไรต่อลูกบ้างหรือไม่ ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1584/1 บัญญัติว่า "บิดามารดาย่อมมีสิทธิ จะติดต่อกับบุตรของตนได้ตามควรแห่งพฤติการณ์ไม่ว่าบุคคลใดจะเป็นผู้ใช้อำนาจหรือผู้ปกครองก็ตาม" อำนาจปกครองของแม่ที่มีต่อลูกตามกฎหมายนี้ จะหมดสิ้นไปเมื่อลูกบรรลุนิติภาวะแล้ว แต่หากแม้พันธะในทางกฎหมายจะหมดสิ้นไป แต่สายใยและความผูกพันระหว่างแม่กับลูกนี้ ก็ยังคงมีตลอดไปตราบชั่วนิรันดร์นะคะ อ้างอิง : //www.elib-online.com/laws/laws_48/laws_law48013.html และ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เพลง : รุ่งอรุณ - อ.ชัยภัค ภัทรจินดา   Create Date : 06 กรกฎาคม 2552 27 comments Last Update : 6 กรกฎาคม 2552 21:02:24 น. Counter : 4400 Pageviews. Share Tweet

สวัสดีค่ะ นู๋พู... วันนี้ป้ามาหาดึกไปหน่อย...นะคะ เพิ่งกลับมาจากอยุธยาเมื่อ ๓ ทุ่มกว่า แต่เข้าบล๊อกไม่ได้เลย...เพิ่งจะเข้าได้..ค่ะ เลยเอาบุญมาฝากนู๋พูด้วย...นะคะ ป้าอธิษฐานจิตให้นู๋พูมีความสุขมาก ๆ สุขทั้งใจและกาย พบแต่สิ่งที่ดีงามตลอดไป..ค่ะ ราตรีสวัสดิ์...ค่ะ   โดย: พรหมญาณี 6 กรกฎาคม 2552 23:53:37 น.

สวัสดียามเย็นครับ น้องพู ขอโมทนาบุญด้วยนะครับ ขอบคุณนะครับ ที่แวะไปเยี่ยมบ้านเป็นประจำครับ ขอให้น้องพู มีความสุข ความเจริญครับ   โดย: หมึกสีดำ 7 กรกฎาคม 2552 16:07:49 น.

เข้ามาเก็บกำความรู้ในยามดึกครับ.. ขอใ้ห้สุขภาพแข็งแรง ต้อนรับเข้าพรรษานะ ขอรับ   โดย: ดอกสะแบง 7 กรกฎาคม 2552 22:23:42 น.

ขอบคุณค่ะ คุณพู... แต่ขอฝากคำชมไว้กับคุณพูก่อน จนถึงเวลาที่อัล เชื่อว่า ตัวเองเขียนได้สมกับคำชมของคุณพู ..ยิ้มกว้าง.. อนุโมทนาบุญกับคุณพูด้วยนะคะ อัลเองไม่ได้ไปทำบุวันอาสาฬหบูชา แต่สำหรับ วันเข้าพรรษายังไม่แน่ค่ะ ต้องรอดูโอกาสก่อน ..ยิ้ม.. ขอให้คุณพูฝันดีทุกคืน สดชื่นทุกวันค่ะ   โดย: ปลิวตามลม 7 กรกฎาคม 2552 23:05:11 น.

ด้วยกุศลผลบุญที่ป้า ได้ปฏิบัติสำเร็จแล้วในวันนี้ จงดลบันดาลให้เพื่อน-พี่-น้อง-ลูก-หลาน ชาวบล็อกฯ ทุกท่าน ประสบแต่ความสุข ความเจริญ ด้วยเบญจพิธพร มีสุขภาพกาย และสุขภาพใจที่เข้มแข็ง...แข็งแรง คิดทำการสิ่งใดที่เป็นสุจริต ให้สำเร็จสมดังมุ่งหมายทุกประการ ทำการค้าให้เจริญรุ่งเรือง ร่ำรวย ทั้งที่เป็นกิจการของท่านเอง และที่เป็นกิจการของคู่ค้าของท่าน ผู้ใดแสวงหาทางออกจากวัฏฏะสงสาร ขอให้มีดวงตาเห็นธรรม สำเร็จธรรม ก้าวล่วงสู่แดนนิพพาน สมปรารถนาทุกท่าน....เทอญ อยากทราบว่า บุญกุศลที่ป้ากระทำในวันนี้มีอะไรบ้าง ตามไปอ่านได้ที่บ้านป้า...นะคะ   โดย: พรหมญาณี 8 กรกฎาคม 2552 0:12:32 น.

คุณพธู ขา ดาวจ๋าหอบความคิดถึงกับขนมสวยๆมามอบให้ ขอบคุณสำหรับไมตรี และความห่วงใยที่มีให้ มากๆๆค่ะ   โดย: satineesh 8 กรกฎาคม 2552 4:56:58 น.

ขอบคุณสำหรับบุญที่นำมาฝากคะ สาธุ ขอให้พูมีความสุขมากๆนะ คิดถึงจร้า   โดย: อาลีอา 8 กรกฎาคม 2552 5:23:52 น.

ผมปลุกต้นไม้ไปมากมาย เพื่อต่อชีวิตให้สัตว์โลก สร้างบ้านป่าให้สรรพสิ่ง มวลชีวิต ได้อาศัย ได้หายใจเอาอากาศในโลก ป่าคือวัด ต้นไม้พรรณไม้คือ พระ สำหรับผม หากผลบุญมีจริง ขอแบ่งปัน ให้คุณคือ แบ่งบุญ แบ่งฝัน แบ่งปันชีวิต ทั้งสุขและทุกข์แก่กัน ชาตินี้ ชาติหน้า เราคงได้เจอะเจอกันอีก นะครับ   โดย: ไนล์ รอยเคียว 8 กรกฎาคม 2552 10:53:37 น.

ขอบคุณคุณพูนะคะ ที่มีน้ำใจ และ ความปรารถนาดีมอบให้นาง ความงามในจิตใจที่เรามอบให้แก่กัน จะทำให้เรามีความปีติ... ในโลกอักษรใบนี้ร่วมกันนะคะ   โดย: เพรง.พเยีย 8 กรกฎาคม 2552 11:45:46 น.

✿✿✿Hppiness . Buddhist Lent Day! kapp.. ✿✿✿ งานกฎหมาย ...ความผูกพันของแม่-ลูก ทางกฎหมาย อ่านแล้วกลับไปคิด เอ..แล้วคนมีแม่มากกกว่าหนึ่งคน ลูกนี่มีสิทธิตามกฎหมายอย่างไรต้องกลับคิดอีกที ไว้จามาขอคำแนะนำจากพี่พูได้ป่าวค๊า ✿✿✿`• • mastana mastana mastana. •✿✿✿ ¸.-♥´¨) ¸.-♥¨) ♥   โดย: mastana 8 กรกฎาคม 2552 19:42:38 น.

อรุณสวัสดิ์ค่ะ คุณพู กลับมาจากปฏิบัติธรรมแล้วค่ะ เอาบุญมาฝากนะคะ   โดย: พ่อระนาด 9 กรกฎาคม 2552 7:07:00 น.

นำบุญมาฝากครับ น้องพู ขอให้น้องพู มีความสุขนะครับ   โดย: หมึกสีดำ 9 กรกฎาคม 2552 13:03:02 น.

นั่งอ่านกฏหมายที่พี่พูเขียนแล้วก้อด้ายความรู้ดีค่ะแต่ม่ะค่อยจะจำอะพี่พูต้องเข้ามาอ่านบ่อยๆเนอะพี่เนอะม่ะค่อยเจอพี่เลยช่วงนี้งานเยอะเหรอค่ะวันนี้ยล็อคสวยหวานๆเหมือนคนแต่งเลยช่ายป่ะค่ะ คิดถึงน้าคร้าแล้วแพรจะเข้ามาอ่านบล็อคพี่พูบ่อยๆ   โดย: ยายช่างฝัน IP: 58.147.24.195 9 กรกฎาคม 2552 17:19:41 น.

จ๊ะเอ๋ กิ๊วๆ พู อิอิ   โดย: Pegasus II 9 กรกฎาคม 2552 19:34:13 น.

โดย: พรหมญาณี 9 กรกฎาคม 2552 19:35:20 น.

แวะมาตักตวงพลังชีวิตก้าบ   โดย: พลังชีวิต 10 กรกฎาคม 2552 15:53:19 น.

คิดถึงนะครับ น้องพู   โดย: พี่วุฒิ IP: 222.123.240.159 10 กรกฎาคม 2552 21:22:18 น.

สวัสดียามเช้าครับน้องพู พี่ก๋าเห็นด้วยกับกฏหมายมาตรานี้นะครับ ใช่เลย --- แม่เป็นคนอุ้มท้องมา น่าจะต้องมีสิทธิ์โดยชอบธรรมที่จะดูแลลูกก่อน เว้นแต่แม่ไม่สามารถดูแลลูกได้เท่านั้นเอง พ่อจึงควรจะเป็นคนดูแลต่อไป   โดย: กะก๋า (กะว่าก๋า ) 11 กรกฎาคม 2552 5:31:49 น.

แวะมาทักจร้า   โดย: อาลีอา IP: 125.24.41.206 12 กรกฎาคม 2552 3:05:48 น.

ส่งข่าวว่า วันนี้อัพบล็อกแล้วครับ วันนี้เสนอตอน "จังเกิ้ลสตูดิโอ" บทเพลงจากป่าเขา เขามีวิธีการผลิตกันอย่างไร แต่ละขั้นตอนยากเย็นชุลมุนกันอย่างไร ลองไปติดตามอ่านดูนะครับ....   โดย: ลุงแว่น 12 กรกฎาคม 2552 10:50:06 น.

อรุณสวัสดิ์ค่ะ คุณพู   โดย: พ่อระนาด 13 กรกฎาคม 2552 7:20:13 น.

สวัสดีค่ะ นู๋พู... เสาร์-อาทิตย์ที่ผ่านมา ป้าไม่ได้เข้าบล็อกเลย...ค่ะ ได้รับคำสั่ง..ให้พักผ่อนมาก ๆ ก็เลยได้แต่..หม่ำ แล้วก็นอน...แข่งกะคุณนายซิ้ม ผลปรากฏว่าไม่มีใครชนะ แม่คน กะ ลูกผู้เป็นหมา อืดดดดดดด....เสมอกัน....อิ อิ ช่วงนี้โรคหวัด ๒๐๐๙ ท่าทางจะหนักเอาการ นี่ก็กำลังลุ้นอยู่ว่า คุณลุงจะอินเทรนกะเค้าหรือเปล่า หง่อม...งอม..พระราม นอนราบเป็นหน้ากลองไปแหล่วว..หุ หุ ยังไงก็ระวังรักษาสุขภาพกันดี ๆ หน่อย...นะคะ ไปไหนมาไหนก็ต้องสวมหน้ากากไว้ก่อน เพื่อความปลอดภัย.... แล้วก็ขอให้มีความสุข มีสุขภาพแข็งแรงกันทุกท่าน..นะคะ   โดย: พรหมญาณี 13 กรกฎาคม 2552 13:41:00 น.

พี่พูอ่านหนังสือเปนงัยบ้างม่ะเจอกานเลยน้าคร้า คิดถึงค่ะ อ่านหนังสืออย่าเครียดมากน่ะค่ะเหนื่อยก้อพักบ้าง แพรช่วยเปนกำลังใจให้น้าคร้าแต่เอแพรว่าพี่พูกำลังใจเยอะยู่แล้ว อิอิ คิดถึงค่ะ มาแซวๆให้พี่พูหายเหงา   โดย: ยายช่างฝัน IP: 58.147.24.195 13 กรกฎาคม 2552 20:46:41 น.

สวัสดียามเช้าครับน้องพู   โดย: กะว่าก๋า 14 กรกฎาคม 2552 8:08:25 น.

อยากรุ้ว่า ถ้า มะได้จดทะเบียนสมรส แต่มีลูกด้วยกัน ลูกอายุ5ขวบ แต่พ่อแม่แยกทางกัน ลูกเปนเด๊กผู้ชาย จะมีสิทธอยุ่กับใคร และถ้าฝ่ายชายกักกันตัวเด๊กไว้ เรา แจ้งตำรวจไปรับตัวเดกคืนได้ไหมคะช่วยตอบทีค่ะ   โดย: แม่ที่โดนแย่งลูก IP: 114.128.60.10 15 กรกฎาคม 2552 22:20:54 น.

อยากทราบว่าถ้ามีบุตรสองคน บุตรทั้งสองคนต้องตกเป็นของแม่ใช่ไหมค่ะ แล้วถ้าบุตรคนที่สองพ่อแฟนเป็นคนเลี้ยงเพราดิฉันทำงานหยุ่ดทุกวันอาทิตย์ วันอาทิตย์ถึงจะได้เลี่ยงเอง อย่างนี้จะยังเป็นสิทธ์ของแม่อยู่หรือเปล่าค่ะ พอดีทนอารมณ์แฟนไม่ไหวแล้วค่ะ   โดย: แจน IP: 49.230.111.32 2 มีนาคม 2557 16:22:10 น.

รบกวนสอบถามผู้รู้ค่ะ 1ในกรณีเป็นแม่ลูกอยู่กับนู๋เองแต่เกิดปัญหาตรงที่ว่าถ้าลูกจะเข้าเรียนต้องมีเอกสารพ่อแต่หนูกับสามีแยกทางกันและไม่ได้จดทะเบียน ในกรณีนี้ต้องทำอย่าไรบ้างค่ะ 2ถ้าเกิดว่าหนูต้องการค่าเลี้ยงดูจากสามีสามารถเรียกร่องได้มั๊ย 3 สามีไปมีภรรยาใหม่แล้วไม่ส่งเสียลูกทางแม่เรียงร้องได้หรือไม่   โดย: จอย IP: 49.229.59.181 14 พฤษภาคม 2559 18:49:18 น.