72. ความเกิดแห่งกองทุกข์ และ ความดับแห่งกองทุกข์ ตอนที่ 13

การปล่อยให้จิตใจ ไหลเลื่อนไปตาม “อารมณ์สุข ราคะ และ ตัณหา” ที่เกิดขึ้นมา ภายในจิตใจ

จะทำให้เกิด การสั่งสมพอกพูนของ “อุปาทาน” ในความทรงจำ

***************

การสั่งสมพอกพูนของ “อุปาทาน” ในความทรงจำ

จะทำให้เกิด ความหลงใหลติดใจ และ ความหลงยึดมั่นถือมั่น ในอารมณ์สุขทั้งหลาย มากยิ่งขึ้น (โมหะ)

ทำให้เกิด ความโลภ อยากได้ อยากมี และ อยากเป็น ในสิ่งที่เกินความจำเป็นของชีวิต (โลภะ)

และ ทำให้เกิด ความทุกข์ใจ ความไม่ชอบใจไม่พอใจ ความขัดเคืองใจ ความโกรธ และ ความพยาบาท เมื่อไม่ได้สมอยาก (โทสะ) ตามมา

***************

ความโลภ (โลภะ) ความโกรธ (โทสะ) และ ความหลง (โมหะ) คือมูลเหตุที่ทำให้เกิด

1. ความเห็นผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ (มิจฉาทิฏฐิ)

2. ความดำริผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ คือ ความดำริในกาม ความดำริในพยาบาท และ ความดำริในการเบียดเบียนผู้อื่นและสัตว์อื่น (มิจฉาสังกัปปะ)

3. การพูดผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ คือ การพูดเท็จ การพูดส่อเสียด การพูดคำหยาบ และ การพูดเพ้อเจ้อ (มิจฉาวาจา) 

4. กระทำทางกายที่ผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ คือ การฆ่าผู้อื่นและสัตว์อื่น การลักทรัพย์ และ ประพฤติผิดในกาม (มิจฉากัมมันตะ)

5. การประกอบอาชีพที่ผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ คือ อาชีพที่มีการโกง (กุหนา) อาชีพที่มีการหลอกลวง (ลปนา) อาชีพที่มีการตลบตะแลง (เนมิตตกตา) อาชีพที่มีการยอมมอบตนในทางที่ผิด (นิปเปสิกขา) อาชีพที่มีการเอาลาภแลกลาภ (ลาเภน ลาภัง นิชิคิงสนตา) ฯลฯ (มิจฉาอาชีวะ)

6. ความเพียรที่ผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ คือ ความเพียรเพื่อให้ได้มามากๆซึ่ง ลาภ ยศ สรรเสริญ โลกียสุข หรือ สิ่งที่ตนหลงใหลติดใจ และ หลงยึดหมั่นถือมั่นเอาไว้ ฯลฯ (มิจฉาวายามะ)

7. ความมีสติที่ผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ คือ ความมีสติเพื่อให้ได้มาซึ่ง ลาภ ยศ สรรเสริญ โลกียสุข หรือ สิ่งที่ตนหลงใหลติดใจ และ หลงยึดหมั่นถือมั่นเอาไว้ ฯลฯ (มิจฉาสติ)

8. การทำสมาธิที่ผิดไปตาม อำนาจของกิเลสโลภะ โทสะ และ โมหะ คือ ทำสมาธิเพื่อให้ได้มาซึ่ง ลาภ ยศ สรรเสริญ โลกียสุข อิทธิ ปาฏิหาริย์ ฯลฯ (มิจฉาสมาธิ)

***************

ความโลภ (โลภะ) ความโกรธ (โทสะ) และ ความหลง (โมหะ) คือมูลเหตุของการกระทำที่ไม่ดี หรือ อกุศลกรรม ทั้งหลาย (อกุศลมูล)

การกระทำที่ไม่ดี หรือ อกุศลกรรม ทั้งหลาย มีผลเป็น วิบากกรรมไม่ดี หรือ อกุศลวิบาก ได้แก่ การได้ประสบกับความทุกข์ การเสื่อมลาภ การเสื่อมยศ การได้รับคำนินทา การได้รับโทษ การได้รับภัย และ การได้รับ หรือ การได้ประสบกับ สิ่งที่ไม่ดีทั้งหลาย
 
***************

การทำความดับแห่งกองทุกข์ทั้งหลาย

ต้องทำหรือต้องปฏิบัติ ให้ถูกมรรคถูกทาง และ ค้องทำหรือต้องปฏิบัติ ให้ถูกต้องตามลำดับ จึงจะเกิดการบรรลุธรรมตามลำดับ คือ พระโสดาบัน พระสกิทาคามี พระอนาคามี และ พระอรหันต์

การปฏิบัติที่ถูกมรรคถูกทาง คือ การปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ 8 โดยใช้ ศีล สมาธิ และ ปัญญา ขับเคลื่อน

การปฏิบัติที่ถูกต้องตามลำดับ คือ การปฏิบัติศีล สมาธิ และ ปัญญา ให้สูงขึ้นเป็นลำดับ เพื่อทำให้เกิดเป็น อธิศีล (ศีลที่ยิ่ง) อธิจิต (จิตที่ยิ่ง) และ อธิปัญญา (ปัญญาที่ยิ่ง) โดยเริ่มต้นจาก การปฏิบัติศีลในเบื้องต้น คือ ศีล 5 ให้บริบูรณ์ก่อน แล้วใช้อริยมรรคมีองค์ 8 เป็นแนวทาง ในการกำหนดตั้งศีลให้สูงขึ้นเป็นลำดับ

***************

ในธรรมวินัยนี้ มีธรรมที่น่าอัศจรรย์ไม่เคยปรากฏ ๘ ประการ ที่ภิกษุทั้งหลายพบเห็นแล้ว ต่างพากันยินดีในธรรมวินัยนี้

ธรรมที่น่าอัศจรรย์ไม่เคยปรากฏ ๘ ประการ คือ

๑. ธรรมวินัยนี้ มีการศึกษาไปตามลำดับ มีการบำเพ็ญไปตามลำดับ มีการปฏิบัติไปตามลำดับ ไม่ใช่มีการบรรลุอรหัตตผลโดยทันที

เหมือนมหาสมุทร ที่ต่ำไปโดยลำดับ ลาดไปโดยลำดับ ลึกลงไปโดยลำดับ ไม่ลึกชันดิ่งไปทันที

ภิกษุทั้งหลาย การที่ธรรมวินัยนี้ มีการศึกษาไปตามลำดับ มีการบำเพ็ญไปตามลำดับ มีการปฏิบัติไปตามลำดับ ไม่ใช่มีการบรรลุอรหัตตผลโดยทันที นี้เป็นธรรมที่น่า อัศจรรย์ ไม่เคยปรากฏ ประการที่ ๑

...ข้อความส่วนหนึ่งจาก “อุโปสถสูตร”
{ที่มา: โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๕ หน้า :๒๖๔-๒๖๕}
 
ชาญ คำพิมูล

Create Date : 15 พฤศจิกายน 2563		0 comments
Last Update : 15 พฤศจิกายน 2563 8:19:15 น.
Counter : 644 Pageviews.
Share Tweet