สวัสดีค่ะ วันนี้ Mr.Leon ไม่มา แต่ดิฉันซึ่งไปใช้ชีวิตแม่บ้านต่างแดนหลายปี ก็มีเรื่องสนุกๆ มาเล่าให้ฟังเหมือนเดิมค่ะ เพื่อนๆ น่าจะเคยได้อ่านได้ฟังเกี่ยวกับพิธีชงชาญี่ปุ่น มาบ้างแล้ว วันนี้ดิฉันจะมาเล่าเบื้องหลัง behind scene กันค่ะ แค่คิดก็สนุกแล้ว

       ช่วงที่ใช้ชีวิตแม่บ้านต่างแดน ผู้เขียนมีโอกาสดีได้เป็นลูกศิษย์อาจารย์สอนชงชาค่ะ ในการสอนนักเรียนอาจารย์แกก็จะจัดกิจกรรมแบบเหมือนพิธีจริงเลย คือมีแขกประมาณ 3 คน นักเรียนที่แสดงเป็นเจ้าของบ้านจะเป็นคนชงชาในวันนั้นๆ นักเรียนในกลุ่มก็จะหมุนเวียนกันเป็นคนชงชาไปเรื่อยๆ แต่พิธีการต่างๆ นั้นสมบูรณ์แบบตามวัฒนธรรมดั้งเดิม

ซะโด หรือ ชะโด (ญี่ปุ่น: 茶道 sadō หรือ chadō) หรือ ชาโนะยุ (ญี่ปุ่น: 茶の湯 chanoyu) หรือพิธีชงชาญี่ปุ่น เป็นเอกลักษณ์ของประเทศญี่ปุ่น ซะโดมีลักษณะที่เป็นแบบแผน ได้พัฒนาภายใต้อิทธิพลของพุทธศาสนานิกายเซ็น มุ่งสู่การเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับธรรมชาติหัวใจแท้จริงของพิธีชงชาคือ ความสงบ ความสง่างาม และ สุนทรียศาสตร์แห่งความเรียบง่ายตามแบบฉบับความเป็นญี่ปุ่น

       เอาล่ะค่ะ รู้จักความหมายความสำคัญของพิธีชงชากันเล็กน้อยพอหอมปากหอมคอ ก่อนเข้าสู่โหมดเบื้องหลังการถ่ายทำ งานนี้ทีมงานมีนัดเริ่มงานตอนเช้า 7.00 น. ซึ่งเราต้องรีบไปจัดเตรียมสถานที่
       ต้องเตรียมอะไรบ้าง

       1. จัดห้องชงชา ต้องมีการเตรียมก่อไฟ เตรียมหม้อต้ม 2 ชุด ชุดหนึ่งก็จะมีขาตั้งเตาต่างกันออกไป เตรียมถ่าน ธูปหอมไว้ใส่ในเตาเพื่อเพิ่มความหอม เตรียมขนไก่สำหรับให้คนชงชาเอาไว้ปัดเศษผง

       2. เตรียมห้องรับรอง ซึ่งนอกจากห้องชงชาแล้วยังต้องมีอีกประมาณ 3 จุดสำหรับรับรองแขก ดังนี้ โต๊ะรอหน้าบ้าน เราก็จะเตรียมปูผ้า ปูเสื่อรองนั่งไว้ จัดกระถางสำหรับเขี่ยบุหรี่สำหรับแขกที่สูบบุหรี่ วันนั้นไม่มีใครสูบแต่ก็ต้องเตรียมทุกอย่างให้เหมือนจริงที่สุด

ห้องชมดอกไม้ก็เป็นห้องเดียวกับห้องชมชาแหละค่ะ แต่ก็ต้องจัดเตรียมดอกไม้ไว้ให้สวยงามเพราะเมื่อแขกเข้ามาเค้าก็จะเข้ามานั่งคุกเข่าชื่นชมดอกไม้กันด้วย ส่วนอีกห้องคือ ห้องรับรองก่อนเข้าพิธีชงชา ก็มีการจัดเตรียมห้องและภาพแขวนผนังสวยๆ ถ้าหน้าหนาวก็มีเตาผิงด้วย

       3. เตรียมอุปกรณ์ชงชา ทั้งหมด ปกติแล้วอุปกรณ์ชงชาจะไม่ได้มีแค่ชุดเดียวมีเป็นซีซัน มีเป็นเซ็ท แต่ละอย่างช่างอลังการและแพงมาก จนผู้เขียนกลัวจะทำของเค้าแตกและคงไม่มีปัญญาชดใช้ เค้าบอกกันว่า

ตอนที่ดื่มชาไม่ใช่แค่ดื่มแต่เป็นการชื่นชมความสวยงามพิถีพิถันของวัสดุอุปกรณ์ไปด้วย ดื่มไปก็ถามไปว่าถ้วยนี้ได้มาจากไหน เจ้าบ้านหรือคนชงก็จะตอบว่าได้มาจากยุคนั้นยุคนี้ ส่วนใหญ่จะเป็นการพูดคุยลักษณะนี้ แต่กว่าจะชงให้แขกทีละคน ทีละคน กว่าจะทานข้าวทานขนมกันเสร็จก็เกือบเที่ยงได้เหมือนกันนะ

       4. เตรียมอาหาร สาเก และขนม ซึ่งแน่นอนจัดอย่างอลังการและสวยงาม อาหารจัดเป็นเซ็ทหน้าตาเหมือนกันทุกเซ็ท ขนมก็มีสองรอบหน้าตาสวยงาม การดื่มชามี 2 รอบแบบเข้มข้นหนึ่งรอบและแบบชาใสอีกรอบ

แต่ละรอบมีการเสิร์ฟขนมซึ่งไม่ใช่นำขนมไปวางตรงกลางแล้วให้แขกหยิบกันเองนะคะ เจ้าบ้านจะพิถีพิถันบรรจงนำถ้วยชาและขนมไปให้แขกเองทีละคนๆ ตอนทานอาหารก็เสิร์ฟทีละคนๆ แต่แขกควรรอกันก่อน จนกว่าจะเสิร์ฟเสร็จค่อยทานพร้อมกันอย่าเผลอแอบทานก่อนล่ะ

       5.เตรียมอื่นๆ เช่น จัดสวน บ่อน้ำล้างมือก่อนเข้าบ้าน เตรียมรองเท้าให้แขก

       เอาเป็นว่าไปดูรูปกันดีกว่ามั้ยคะ (ยิ้ม)


สวัสดีครับ ผม Mr.Leon หนุ่มญี่ปุ่นหน้าอ่อนหัวใจหลั่นล้าร่ำเรียนด้านรัฐศาสตร์จาก ม.วาเซดะ แต่หลงเสน่ห์วัดวาชอบภูผาชอบทะเลไทย อยากชวนเพื่อนๆ มาร่วมวงเฮฮาแอบดูญี่ปุ่น รู้จักญี่ปุ่นหลากหลายมุมมองกับคอลัมน์ใหม่ Marunouchi café (ชื่อสถานที่ อยู่ในย่านธุรกิจแถวสถานีโตเกียว ให้อารมณ์ทำนองจิบกาแฟพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดกันนะครับ)

และ บางสัปดาห์ก็จะมี คุณ Gekko ภรรยาสาวไทยของผม ที่มีโอกาสไปใช้ชีวิตเป็นแม่บ้านต่างแดนอยู่หลายปี มาร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์ด้วย ใครอยากรู้อะไรก็ถามไถ่กันมาได้นะครับ แล้วพบกันทุกวันเสาร์ครับ!

ขอบคุณ ผู้จัดการออนไลน์

สิริสวัสดิ์โสรรวารค่ะ