มาปลูกผักที่บ้าน แบบใช้น้ำ ไม่ใช้ดินกันค่ะ - ปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ ( Hydroponics) มาปลูกผักที่บ้าน แบบไม่ใช้ดินกันค่ะ จะว่าไปแล้ว เมืองไทยโชคดีมาก ที่อยู่ในเขตโซนร้อนชื้น ไม่มีฤดูหนาว ที่หนาวเหน็บอันยาวนาน ข้อดีอย่างหนึ่งคือ สามารถปลูกผักได้ทั้ง 3 ฤดู และไม่ต้องย้ายกระถางเข้ามาเก็บชั้นใต้ดินเหมือนคนอยู่โซนอื่นๆที่มีหิมะ ปกคลุมในฤดูหนาว .. ผักก็ราคาถูก หาง่าย เดินไปตลาด จ่าย 5-10 บาท ก็ได้ผักมา 1 กำแล้ว สะดวกหน่อยก็เข้าห้าง/ซุปเปอร์ แต่จริงๆ เราก็ไม่รู้เลยว่า ผัก 1 กำนั้น ผ่านอะไร โดนใส่สารอะไร มาบ้าง ผักบางชนิด มันก็ต้องซื้อแบบหลีกเลี่ยงไม่ได้ .. ถ้าเราปลูกผักเอง เราดูแลมากับมือ ควบคุมทุกอย่างด้วยตัวเอง เฝ้าดูการเจริญเติบโต มันก็เป็นเรื่องดีเนอะ ปลอดภัยต่อสุขภาพ และการลงทุนปลูกผักเอง ไม่แพงอย่างที่คิดค่ะ ไฮโดรโปนิกส์ (hydroponics) การปลูกพืชในน้ำ/ปลูกพืชแบบไร้ดิน เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ .. มือคืออะไรกัน?? ไฮโดรโปนิกส์เป็นคำศัพท์ที่มีรากมาจากภาษากรีก แบ่งเป็น 2 คำ 1 คือ Hydros ที่แปลว่า *น้ำ* และ 2 Ponos ที่แปลว่า *แรงงาน* ไฮโดรโปนิกส์ มันดีอย่างไร มันเหมาะสำหรับคนที่มีพื้นที่น้อยๆ ปลูกที่บ้านหรือคอนโดก็ได้ (เพียงแต่พืชต้องได้รับแสงแดดเพียงพอ เพื่อจะได้ปรุงอาหารได้ ) ไม่ต้องแบกดินเป็นกระสอบๆ สามารถควบคุมโรคที่เกิดจากดินได้.. ค่าอุปกรณ์ก็ไม่แพงเลย (ถ้ารู้จักหาวัสดุเหลือใช้ที่มีอยู่แล้วมาดัดแปลง) อยากลองปลูกบ้าง ต้องมีอะไร  หน้านี้ เราจะใช้อุปกรณ์แบบบ้านๆค่ะ หาได้ง่ายๆ ราคาถูก เพราะเราปลูกผัก เพื่อทานเองในครอบครัว ไม่ได้ทำขาย ถ้าทำจนชำนาญแล้ว และใครต้องการความสวยงาม อาจจะลองหาซื้อระบบรางปลูกที่เค้าทำ สำเร็จรูป 2000-6000 กว่าบาท หรือทำโครงจากท่อน้ำ PVC ก็ตามแต่ใจค่ะ แต่เราอยู่คอนโด ไม่มีพื้นที่ตรงระเบียงพอที่จะวางระบบรางปลูกแบบนั้นได้ (จริงๆอยากได้นะ 555) แผ่นฟีเจอร์บอร์ด / พลาสติกลูกฟูก ( Feature board / Corrugated plastic ) ค่ะ 2 คัทเตอร์คมๆ เอาไว้กรีดแผ่นโฟม/ฟีเจอร์บอร์ด 3 กาละมัง อ่าง อะไรก็ได้ที่ใส่น้ำแล้วน้ำไม่ซึมออกมา เราใช้กาละมัง แก้วเก่าๆ กระป๋องเบียร์ ขวดน้ำอัดลม เดี๋ยวนี้เจออะไรที่ใส่น้ำได้ เราเก็บเอาไว้ปลูกพืช 4 ฟองน้ำ ซื้อมาจากโฮมเวิร์ค แต่เชื่อว่า ร้านก่อสร้างแทบทุกร้านน่าจะมีขาย แผ่นละประมาณ 5-10 บาท (แล้วแต่ความหนา) ด้วย 5 เมล็ดพืชที่ต้องการจะปลูก เปิดซองแล้วต้องปิดให้แน่น และถ้าเก็บไม่ดี โอกาสที่ จะงอก จะมีเปอร์เซนต์งอกน้อยค่ะ 6 ปุ๋ย A และ ปุ๋ย B .. มีทั้งแบบน้ำ และแบบผง (ที่ต้องเอามาผสมน้ำเอาเองตามปริมาณ ที่ผู้ขายเค้ากำหนด) .. ร้านขายต้นไม้แถวบ้านเราไม่มีปุ๋ยน้ำ เลยต้องสั่งปุ๋ยผงมาจาก ทางเนต ชนิดอัตราส่วน 1:200 ซึ่งเมื่อผสมแล้ว จะได้ *แม่ปุ๋ย* อย่างละ 1 ลิตร คือ A 1 ลิตรและ B 1 ลิตร ซึ่งแม่ปุ๋ย 1 ลิตร เอาไปเจือจางได้ถึง 200 ลิตร .. อ่านถึงตรงนี้ อย่าพึ่งท้อค่ะ การผสมปุ๋ย ไม่ยากอย่างที่คิด ทำเรื่อยๆแล้วจะคล่องไปเอง ^^   ใครอยากลองปลูกอะไร ก็เลือกเอาค่ะ  เราทำการเพาะเมล็ดพืชกันก่อน สามารถเลือกวิธีเพาะบน ผ้าเปียกๆ หรือกระดาษทิชชู่ แนะนำให้เพาะบน กระดาษเช็ดปาก (Napkin) หรือกระดาษเอนกประสงค์ (ทิชชูแบบหนาๆ ความสูง 23 ซ.ม) ค่ะ [ที่ 7-11 ก็มีขาย] จริงๆไม่แนะนำให้ใช้ กระดาษชำระ เพราะเวลาเปียก กระดาษมันจะเปื่อยและยุ่ย มันจะติดเมล็ดไปด้วย แต่ที่โอเคที่สุดเท่าที่เคยทดลองมา คือเพาะบนผ้าที่ชุ่มด้วยน้ำ หาฝามาปิด เพื่อคงความชื้น ผักบางชนิด ^^ งอกไวมาก 1-3 วันก็จะเห็นการงอกแล้วค่ะ บางคน เริ่มต้นด้วยการวางเมล็ดบนฟองน้ำที่เปียกชื้นเลย เพื่อให้รากแทงลงไปบนฟองน้ำตอนที่เมล็ดเริ่มงอก .. ก็แล้วแต่คนสะดวกทำนะ เราสะดวกเพาะบนทิชชู่ก่อน เพราะเมล็ดพืชบางชนิด เล่นตัว มันไม่ยอมแทงรากบนฟองน้ำ  เมล็ดผักสลัด งอกไวมาก 1-2 วัน รากยาว ดูขนฟูๆนุ่ม น่ากัด  อย่างรูปนี้ เมล็ดมะเขือเทศค่ะ รากงอกแล้วก็เสียบลงกากบาทเลย แล้วก็วางลงไปในบ่ออนุบาล ^^  เมื่อเตรียมเรื่องเมล็ดเสร็จแล้ว เราก็มาดูอุปกรณ์ตัวอื่นกันบ้าง ตัดแผ่นโฟมหรือฟีเจอร์บอร์ด / พลาสติกลูกฟูก (feature board / corrugated plastic) ให้พอใส่ลงไปในกาละมังได้ บางคนวางแผ่นใหญ่ๆบนกาละมังเลย แล้วแต่จะทำนะคะ บางกระถางเราตัดให้ใส่ลงไปในกาละมังได้ เพราะเวลาน้ำลด แผ่นโฟมมันจะได้ลดต่ำลงตามน้ำ บางกระถาง ก็ตัดให้มันใหญ่เกินขอบ แล้วแต่ชนิดต้นไม้  ในรูปซ้าย-บน เราตัดโฟมให้ใส่ลงไปในแก้วพลาสติกได้ ส่วนตรงกลาง เจาะรูแบบสี่เหลี่ยมพอให้ฟองน้ำยัดลงไปได้ (ถ้าเราตัดฟองน้ำขนาด 1x1 นิ้ว ขนาดโฟมที่เจาะ *ต้องเล็ก* กว่าฟองน้ำ ไม่งั้นเวลายัดฟองน้ำลงไป มันจะหลุด ลอยตุ๊บป่องลงน้ำไป กะระยะให้ถูกนะคะ ^^ ในรูปขวา-บน แผ่นโฟมหรือฟีเจอร์บอร์ด ใส่ในกาละมังได้ พอดี (กางมุ้งให้ลูกน้อยด้วย) แมลงจะได้ไม่มารบกวนเยอะ ^^ ตอนนั้นเราไม่มีมุ้ง เลยเอาเศษผ้าลูกไม้มาใช้ไปก่อน  นี่ ฟองน้ำหลากสี 5555 ตัดให้เป็นก้อนสี่เหลี่ยมลูกเต๋า ขนาด 1x1 นิ้ว  แบบเป็นก้อนใหญ่ๆก็มี แต่ต้องตัดให้มันงามๆ มีดต้องคม  เอามีดคมๆ กรีดหน้าฟองน้ำเบาๆ บากให้เป็นเครื่องหมายบวก  เมื่อเมล็ดเริ่มมีรากงอกแล้ว เราก็เอามาใส่ในฟองน้ำ เอาฟองน้ำมาบีบๆขยำๆในน้ำให้มันอมค่ะ ถ้ายังลอย บีบต่อไปค่ะ  เอาลูกๆมาวางใน ทัพเพอร์แวร์ ที่ใส่*น้ำเปล่า* สูงประมาณ 1 ซ.ม. พอให้ฟองน้ำดูดซับน้ำได้ รอให้กล้าแข็งแรง มี *ใบจริง* 2 ใบจึงย้ายลงกาละมังค่ะ (แฟนเราชอบล้อ เรื่องใบจริง แล้วนั่นมันใบปลอมเหรอ) เมื่อมีใบจริง เราถึงย้ายผัก ลงในกาละมังที่ผสมน้ำปุ๋ยค่ะ ..  สมัยที่เราลองปลูกใหม่ๆ ก็หัดเพาะลง กระป๋องเล็กๆอย่างนี้แหละ ช่วงแรกๆที่ต้นกล้ายังคอพับคออ่อน อย่าให้น้องๆเค้าโดน แดดจัดค่ะ ไม่งั้นเค้าจะเฉา ถึงขั้นสลบและตายได้ สัปดาห์แรก ให้เค้ารับแสงวันละ 4-6 ชั่วโมง เมื่อปรับตัวได้ ก็โดนแดด 5-8 ชั่วโมง หมั่นสังเกตดูปฏิกิริยาเค้าค่ะ ว่ากล้ารับแดดได้ไหม ถ้าแดดแรงไป หาอะไรมาพรางแสง แต่ถ้าไม่โดนแดดเลย ต้นกล้าจะพยายามยืดตัว เพื่อหาแสงมาปรุงใบ เมื่อต้นยืด จะลีบ สูงโปร่ง ไม่แข็งแรงค่ะ  ฟองน้ำ กับแผ่นโฟม และผักสลัด รูปขวามือ ฟองน้ำยื่นออกมาใต้แผ่นโฟม เพื่อที่ฟองน้ำจะได้สัมผัสกับน้ำ ดูดซับสารอาหารส่งไปยังราก ระดับน้ำที่สัมผัส ควรเป็นประมาณ1/3 ของก้อนค่ะ เราเอากะบะมาโดนแดด ตะไคร่มันเลยเกาะรากและฟองน้ำ  ขวดน้ำดื่ม ก็เอามาทำกระถางได้ค่ะ ตัดขวดเป็น 2 ท่อน คว่ำด้านที่เป็นฝาขวดลง เทน้ำปุ๋ยให้อยู่ในระดับที่ฟองน้ำ สามารถดูดน้ำถึง เป็นการเอาขยะมารียูสให้เกิดประโยชน์ ^^ แต่ใช้แค่ช่วงอนุบาลช่วงแรกๆเท่านั้นนะ ยังไม่เอาออกแดด ไม่งั้นจะโดนตะไคร่เล่นงานเอาค่ะ  ขวดบงขวดเบียร์ ขวดนม กล่องน้ำผลไม้ กระปุกโยเกิร์ต อิฉันเก็บหมด อิอิ อ้อ ควรหลีกเลี่ยงกระป๋องนม หรือกระป๋องผลไม้เชื่อมที่เป็น โลหะนะคะ เพราะน้ำปุ๋ย มันจะกัดเอา  Italian Basil คือว่า เพาะเมล็ดวันเดียวกัน การปลูกแบบไร้ดิน ใบใหญ่ โตเร็วกว่าการปลูกแบบใช้ดินมากๆ เทียบกับขนาดนิ้วมืออันป้อมๆได้ค่ะ การปลูกด้วยกล่องโฟม  คลิกลิงค์นี้ดูได้ค่ะ การปลูกด้วยกระถางแบบยาว  กระถาง (กะบะ) นี่เอาไว้ปลูกต้นมะเขือเทศ วางไว้นอกระเบียงค่ะ ข้อเสีย ของกระถางพลาสติกคือ ถ้าอากาศร้อนจัด กระถางจะอมความร้อน น้ำจะร้อน ทำให้ต้นไม้รู้สึกไม่สบายได้ ต่างจากกล่องโฟม ซึ่งเป็นฉนวนความร้อนค่ะ  ตะกร้าใส่ปุ๋ย - คือซื้อมาเยอะแล้วเหลือเก็บ เลยเอา มาดัดแปลง งัดแงะตัดแต่ง เพื่อให้ใส่ฟองน้ำลงไปได้ จริงๆแล้ว การปลูกไฮโดร มันก็มีถ้วยปลูกของมันค่ะ แต่เราดัดแปลง ใช้วัสดุเหลือใช้ให้หมดไป ^^ โดยคว่ำก้นตะกร้า แล้วตัดหางออก กะขนาดพอให้ใส่ฟองน้ำได้ไม่แน่น ไม่หลวมเกินไป ฟองน้ำต้องไม่ร่วงหล่นน้ำได้ง่ายๆ เสร็จแล้วก็เอาตะกร้า ใส่ในรูที่เราตัดเอาไว้ค่ะ (ตะกร้าใส่ปุ๋ย เราซื้อมาจากร้าน True Value 6 ชิ้นราคา 35 บาท ตกชิ้นละ 6 บาท และเชื่อว่าตามจตุจักร หรือร้านขาย ต้นไม้ทั่วๆไปน่าจะ ราคาถูกกว่านี้เยอะ เอาตามแต่ละคนจะสะดวกค่ะ ^^ )  หน้าตาเป็นแบบนี้ค่ะ ใช้ตะกร้าใส่ปุ๋ย มาใส่ฟองน้ำแทน ^^  เมื่อตะกร้าใส่ปุ๋ยใช้ไปจนหมดเกลี้ยง ก็ได้วาระเปลี่ยนวัสดุปลูก เจ้ากระถางจิ๋ว ก้นรั่ว นี่คือ กระถางกล้วยไม้ขนาด 1 นิ้วค่ะ แต่เราไม่ได้ซื้อมาปลูกกล้วยไม้ เราเอาฟองน้ำวางได้อย่างดีเลยค่ะ รากก็งอกง่ายไม่มีปัญหา ซื้อเยอะๆก็ได้ราคาส่ง กระถางละไม่ถึง 1 บาท  ถ้ากระถางกล้วยไม้ขนาด 1 นิ้ว หายากไป กระถางจิ๋วแบบนี้ก็ได้ค่ะ กว้าง 2-3 นิ้ว เพียงแต่ตรงก้นกระถาง มันมีแค่ 1 รูเล็กๆ เราต้อง เอาหัวแร้ง มาเจาะๆๆๆ รูเพิ่มค่ะ รากจะได้ลงน้ำได้ง่ายไม่อุดตัน อิอิ  ใครไม่ชอบตัดโฟม เพราะอาจรำคาญเมล็ดโฟมที่หลุดร่วง ลอยไปตามลม เวลาตัด ก็ใช้แผ่น ฟีเจอร์บอร์ด / พลาสติกลูกฟูก (feature board / corrugated plastic) แทนแผ่นโฟม ราคาแพงหน่อย แต่ก็ใช้ได้นาน ใช้ คัทเตอร์วงเวียน ตัดให้เป็นวงกลมค่ะ ง่าย สะดวกกว่าใช้มีดตัดโฟม เรื่องของปุ๋ย อย่างที่เกริ่นเอาไว้ว่า ปุ๋ย A ปุ๋ย B .. มีทั้งแบบน้ำ และแบบผง แล้วแถวบ้านเราไม่มีปุ๋ยน้ำขาย เลยต้องสั่งปุ๋ยผงมาจากทางเนต เราต้องเอามาผสมน้ำเอาเองตามปริมาณที่ร้านกำหนด เพื่อทำ *แม่ปุ๋ย* อย่างละ 1 ลิตร มาดูวิธีผสมปุ๋ยชนิดแห้งกันค่ะ  หน้าตามันเป็นเยี่ยงนี้ มันไม่ได้เป็นผงละเอียดซะทีเดียว ซองนึง ผสมน้ำได้อย่างละขวด ขวดใครขวดมัน เมื่อผสมแล้วจะได้ แม่ปุ๋ย A 1 ลิตร..และ B 1 ลิตร  วิธีทำคือ - หาขวดน้ำมา 2 ขวดค่ะ ขวดน้ำเปล่า หรือน้ำอัดลมก็ได้ ขนาด 1.5 ลิตร หรือ 2 ลิตร ก็ได้ แต่ขอให้ปริมาตรมากกว่า 1 ลิตรค่ะ ถ้าใช้ขวดน้ำอัดลม ก็นำขวดมาล้างให้สะอาดซะก่อน เอาปากกาชนิดกันน้ำ (ถาวร) เขียนระบุเลยค่ะ กันลืม ว่าขวดไหน สูตรไหน เอใส่เอ - บีใส่บี  หาเหยือกน้ำ หรือขวดน้ำอะไรก็ได้ ที่มีปริมาตร *1 ลิตร* มาตวงน้ำ แล้วเทใส่ขวดเปล่าที่ เราเขียนชื่อเอาไว้ เทให้หมดเลยค่ะ ระดับน้ำขนาด 1 ลิตรอยู่ตรงไหน เราเอาปากกาขีด ระบุตำแหน่งเอาไว้ ทำแบบนี้ทั้ง 2 ขวดเลยค่ะ  ทีนี้เทน้ำออกซักครึ่งนึงของที่เราขีดเอาไว้ ตามรูป ที่วงเอาไว้ คือระดับน้ำ 1 ลิตรค่ะ และที่เป็นเส้นสีเขียว คือระดับที่เราเหลือเอาไว้ในขวด .. ทีนี้ เริ่มจากสูตร A ก่อน เราค่อยๆ เทปุ๋ยแห้ง ชนิด A **อย่างเดียว** ลงในขวดน้ำค่ะ ใจเย็นๆ ระวังหกตกหล่น เสียของ อิอิ น้ำเริ่มกลายเป็นแม่ปุ๋ยสีแดงๆ แล้วค่ะ (เขียนระบุให้คนในบ้านรู้ก็ได้นะคะ ว่าห้ามดื่ม)  เมื่อเทปุ๋ยจนหมดซองแล้ว เราจะเทน้ำตามค่ะ เทน้ำจนกระทั่งระดับน้ำสูงถึงรอยที่เราขีด เอาไว้เมื่อซักครู่ค่ะ เราจะได้แม่ปุ๋ยชนิดน้ำ ที่มีปริมาณ 1 ลิตร ถ้วน.. ผสม A เสร็จก็ผสม B ต่อเลยค่ะ จะได้น้ำสีเขียวๆ มรกตอ่อนๆ (ร้านแต่ละร้าน อาจจะได้สีแม่ปุ๋ยไม่เหมือนกันนะ) ทำเสร็จ ควรติดฉลากนะ ลูกเล็กเด็กแดงจะได้ไม่เข้าใจผิด ผสมน้ำอย่างไร เท่าไหน เมื่อไหร่ เมื่อต้นไม้มีใบจริง 2 ใบ เราย้ายผักลงในกาละมังที่ผสมน้ำปุ๋ยได้เลยค่ะ แม่ปุ๋ยที่เราผสมเอาไว้มีความเข้มข้นสูง เราต้องเอามาเจือจาง อัตราส่วน 1:200 ค่ะ ลอง Google ดูค่ะ ว่าผักที่เราอยากจะปลูก ต้องผสมปุ๋ยลงไปมากน้อยแค่ไหน อย่างผักสลัด ช่วงสัปดาห์แรกที่เอาลงกาละมัง เราผสมน้ำ 1 ลิตร ปุ๋ยอย่างละ 2ml. สัปดาห์ต่อมา ลดลงเหลือ 1.5 ml. ต่อมาใส่ปุ๋ยแค่ 1 ml. สัปดาห์สุดท้าย เติมแต่น้ำเปล่าค่ะ .. แต่ Google ดูก่อนนะว่า ผักไหนใส่แค่ไหน แต่ละเจ้า เค้าก็ทำสูตรปุ๋ยออกมาไม่เหมือนกันด้วย เช่นใส่ A ลงไปแล้ว ควรทิ้งระยะห่างประมาณ 4 ชั่วโมง จึงใส่ B  และใครที่อยากจะปลูกแบบจริงๆจังๆ ควรหาซื้อเครื่องมือวัดค่ากรดด่าง ( p.H.) และค่า EC ด้วยค่ะ ใครผสมด้วย น้ำประปา สามารถใช้น้ำยาpH Down เพื่อปรับค่า pH ให้อยู่ที่ 5.0-5.5 ค่ะ ส่วนมือใหม่ปลูกเล่นๆ ยังไม่ต้องเครียดเน้อ ^^ . . . . . . ปัญหาปลูกแล้วไม่รอด - รากเน่า  รากที่สมบูรณ์ ควรจะเป็นสีขาวเหมือนเส้นหมี่ค่ะ ขาวอมเหลืองนิดๆ ใครที่เจอปัญหารากเน่า รากกลายเป็นสีดำ อาจจะเป็นเพราะ น้ำในกระถางร้อนจัดช่วงกลางวัน ลวกรากซะเละ หรือฤดูฝน ฝนตกหนัก พัดเอาสิ่งสกปรก เชื้อรงเชื้อรามาในกระถาง ทำให้ ใบเหลือง ร่วง น้ำเน่า ต้นออกอาการใกล้ตาย แนะนำให้ใช้ ตัวช่วยอย่าง เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า ของที่เราใช้ จะเป็น เชื้อราไตรโคเดอร์ม่ารูปแบบน้ำ ค่ะ สอยมา 1 ลิตร ของ ม.เกษตรศาสตร์กำแพงแสน .. แบบหัวเชื้อก็มีนะแต่ขี้เกียจ มาเพาะเชื้อเอง แหะๆ แบบน้ำ ง่ายดี เปิดฝามาใช้ได้เลย ปริมาณการใช้ก็ตามฉลาก ใช้แบบพืชที่ปลูกใช้ดินหรือแบบ ไฮโดรโปนิกส์ก็ได้ ใช้ปริมาณนิดเดียว ป้องกันและควบคุม โรคพืชที่เกิดจากเชื้อรา เช่นโคนเน่า รากเน่า โรคเหี่ยว กล้าเน่า ใบไหม้ ลำต้นไหม้ โรคใบจุด สารพัดเนอะ น่ากลัว อ้อ ใครมีไว้ ในครอบครอง ควรเก็บในตู้เย็นนะคะ ยืดอายุเชื้อได้นานขึ้น
|
บทความทั้งหมด
|
|||||||||||||||||||||
 |
|
ผู้ติดตามบล็อก : 319 คน [