อีกมิติของความรัก

จากเรื่อง "ความรัก ความมั่งคั่ง ความสำเร็จ"
อ.ชัยยศ จิรพฤกษ์ภิญโญ (ยโสธโรภิกขุ)

กาลครั้งหนึ่ง นานมาแล้ว ณ บ้านหลังหนึ่งซึ่งมีพ่อแม่ ลูกและปู่ย่าอยู่ร่วมกัน ๓ ชั่วรุ่นเป็นครอบครัวใหญ่ พวกเขามีแขกพิเศษเป็นเทพธิดา ๓ ตนมาเยี่ยมเยียน เทพธิดาทั้ง ๓ มีนามว่า ความรัก ความมั่งคั่งและความสำเร็จ เงื่อนไขของพวกเขาคือ หากเจ้าของบ้านยินดีต้อนรับ เจ้าของบ้านจะต้องเลือกเทพธิดาตนใดตนหนึ่งเป็นแขกของบ้านได้ตนเดียว เพราะพวกเขาจะไม่เข้าไปในบ้านพร้อมกัน เงื่อนไขนี้ทำให้ทุกคนในบ้านต้องประชุมหารือถกเถียงกันอย่างหนัก เพื่อเชิญเทพธิดาที่พวกเขาคิดว่าดีที่สุดสำหรับชีวิตของพวกเขา ถ้าผู้อ่านเป็นเจ้าของบ้านจะตัดสินใจเลือกเทพธิดาตนใด เทพนิยายนี้จบลงด้วยความสุข ด้วยการที่เจ้าของบ้านเลือกเทพธิดา "ความรัก" ซึ่งก็ปรากฏว่า เมื่อเทพธิดาความรักเดินเข้าไปในบ้าน เทพธิดาทั้ง ๒ คือ ความมั่งคั่งและความสำเร็จก็เดินตามไปด้วยด้วยเหตุผลว่า "ที่ใดมีความรัก ที่นั้นก็จะมีความมั่งคั่งและความสำเร็จตามมา"

เทพนิยายเรื่องนี้เลือกจบด้วยการให้คุณค่ากับความรัก แต่สำหรับชีวิตประจำวันที่มีเรื่องราวส่วนตัว ชีวิตการงานและชีวิตในสังคม แต่ใช่หรือว่าใน ๓ สิ่งนี้เราจะเลือก "ความรัก" เสมอไป อะไรคือเหตุผลของคนส่วนใหญ่ในการย้ายงาน อะไรคือแรงจูงใจ ของรัฐบาลที่ต้องการผลักดันโครงการท่อก๊าซไทย-มาเลเซีย รวมถึงแรงจูงใจที่รัฐบาลสหรัฐฯ ต้องการทำสงครามกับอิรัก เหตุผล ความรู้สึกและแรงจูงใจอะไรที่ทำให้เราพากเพียรบากบั่นเพื่อเอาชนะเป้าหมาย

ข้อเท็จจริงประการหนึ่งของความมั่งคั่ง คือ การที่ทุกคนส่วนใหญ่มีความเชื่อ ที่ว่าความมั่งคั่งเป็นสื่อที่จะนำมาซึ่งความสมปรารถนาในทุกสิ่งทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นอำนาจ สิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ รวมไปถึงมิตรภาพและความสัมพันธ์ อำนาจเงินสามารถที่จะคัดง้างสิ่งต่างๆ ได้แม้แต่คุณธรรมความดี กฎหมาย นโยบายของสังคม ของประเทศ แม้ว่าหนึ่งในสาเหตุหลักใหญ่ของปัญหาการทุจริตคอร์รัปชั่นต่างๆ มาจากระบบที่ขาดความโปร่งใสในข้อมูลข่าวสาร ในการตรวจสอบ แต่เบื้องหลังก็คือ แรงจูงใจที่มีต่อการแสวงหาความมั่งคั่งด้วยวิธีการทุจริตและประพฤติมิชอบ หรือข้อเท็จจริงง่ายๆ คือ ค่าตอบแทนการทำงาน อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจ ฯลฯ ทิศทางประการเดียวที่เราคาดหวังคือ การเพิ่มขึ้น มากขึ้น สูงขึ้นอยู่ตลอดเวลา

มายาคติของความมั่งคั่ง คือ ความเชื่อว่ามันคือ ความมั่นคง แต่มันเป็นความมั่นคงที่หลอกลวง เพราะการทุ่มเทพลังชีวิตทั้งหมด ความสามารถ ทรัพยากรต่างๆ เพื่อแสวงหาความมั่งคั่งนั้น ไม่เคยมีจุดสิ้นสุด เนื่องจากความไม่พอใจในความมั่งคั่งที่มีอยู่ในปัจจุบัน เพราะทันทีที่ประสบความร่ำรวย ความมั่งคั่งระดับหนึ่ง ระบบโครงสร้างสังคมที่มุ่งเน้นการเติบโตทางเศรษฐกิจ การแข่งขัน หรือความคิดความเชื่อของเราเองที่ทำให้เราเห็นและเชื่อว่า ความมั่งคั่ง คือ ความมั่นคงนั้น สิ่งเหล่านี้ทำให้เราเห็นว่ามีความร่ำรวย ความมั่งคั่งในระดับที่สูงกว่า ซึ่งนัยหนึ่งก็คือ มีความมั่นคงที่ดีกว่าให้เราวิ่งแสวงหาความมั่งคั่งในระดับที่สูงกว่า ความมั่งคั่งเช่นนี้จึงเป็นสิ่งที่ไม่มีวันสิ้นสุด เป็นสิ่งที่ไม่เคยเต็มอิ่มและเป็นสิ่งที่โหยหิวตลอดเวลา

นอกจากความมั่งคั่ง ความสำเร็จเป็นตัวเลือกสำคัญที่มีอิทธิพลสำคัญ ความสำเร็จเป็นที่มาของความภาคภูมิใจ ที่มาของการยอมรับจากสังคมรอบข้าง คนใกล้ตัวรวมถึงตนเองในความสามารถ ความอุตสาหะพากเพียรและเป็นที่มาของความเชื่อมั่นภายในหลายอย่าง สำหรับหลายคนความสำเร็จจึงเป็นปราการและอาวุธสำคัญในการป้องกันการถูกดูหมิ่นหยามเหยียด และการทำลายความอัปยศอับอาย สิ่งที่เคียงคู่ความสำเร็จก็คือ เป้าหมายที่มุ่งบรรลุให้ถึง ทั้งที่เป็นรูปธรรมเช่น ยอดขายที่ต้องบรรลุให้ได้ ส่วนแบ่งการตลาดที่ต้องแย่งชิงจากคู่แข่งการค้า หรือแม้แต่รางวัลชนะเลิศ สถิติการแข่งขันในกีฬาทุกประเภท หรือความสำเร็จที่เป็นนามธรรม เช่น การได้รับความยอมรับชื่นชม การได้ชื่อเสียง เกียรติยศ

เบื้องหลังการมุ่งมั่นสู่ความสำเร็จก็ไม่ต่างจากการมุ่งสู่ความมั่งคั่งคือ การทุ่มเทพลังชีวิต ความสามารถ ทรัพยากรต่างๆ ภายใต้ความคิด ความเชื่อว่าความสำเร็จจะนำมาซึ่งสิ่งที่ตนมุ่งหวัง นำมาซึ่งคุณค่า สิ่งที่มีความหมายต่อชีวิต อาจเป็นความสุข ความมั่นคงในรูปของความมั่งคั่ง การถือครองทรัพย์สมบัติ การมีชื่อเสียง ฯลฯ แต่เพราะคุณค่าความสำเร็จเช่นนี้ถูกกำหนดจากสังคมภายนอก จากค่านิยมหรือจากภาพลักษณ์ที่คนในสังคมใหคุณค่าว่ามีความหมายต่อชีวิต ดังนั้นสำหรับผู้ฝากชีวิตกับความสำเร็จ ก็คือ ผู้ฝากชะตาชีวิตและความหมายชีวิตของตนเองให้อยู่ในการกำกับ ชี้นำของค่านิยมทางสังคม ของคนรอบข้าง ซึ่งก็อาจมีความสุข ความทุกข์ตามเงื่อนไข เพียงแต่ชะตาชีวิตที่ขึ้นกับการชี้นำของปัจจัยภายนอก นัยหนึ่งก็คือ การยอมจำนน

ความรักไม่ได้เป็นเพียงเรื่องของอารมณ์ความรู้สึกเท่านั้น แต่ยังประกอบด้วยผู้มีความรัก และสิ่งหรือบุคคลที่ถูกรัก เราไม่สามารถรักโดยไม่มีสิ่งที่ถูกรักได้ ปัญหาที่หมุนวนอยู่ในตัวเราคือ ไม่ใช่ว่าเรารักอะไร แต่เรารักสิ่งต่างๆ นั้นอย่างไร เราแสดงออกซึ่งความรักนั้นอย่างไร ความรักเป็นสิ่งสวยงาม ก่อเกิดพลังชีวิตที่สร้างความอบอุ่นในจิตใจและเป็นแรงบันดาลใจสร้างสรรค์สิ่งต่างๆ หรือเท่าๆ กับที่ก่อเกิดพลังทำลาย ความรักแปรเปลี่ยนเป็นความโกรธและเกลียดด้วยเงื่อนไขปัจจัยอะไร ด้านหนึ่งของความรักสัมพันธ์ใกล้ชิดกับความหลง ความต้องการเพื่อเสพ เพื่อยึด ครอบครองสิ่งที่ถูกรัก ด้วยสัญชาติญาณพื้นฐานของทุกคนคือ ความต้องการสืบทอดเผ่าพันธ์ สืบทอดและสนองปรนเปรอตัวตนมิติของความรักเช่นนี้จึงเจือปนด้วยความรู้สึกสุข ทุกข์ผสมผสานกันไป รวมถึงความขาดพร่องที่ต้องอาศัยการสนองตอบ การหาสิ่งภายนอกมาเติมเต็มซึ่งต้องพัวพันกับความผิดหวัง สมหวัง แต่ถึงที่สุดก็คือ ความรักเช่นนี้ไม่เคยเต็มอิ่ม

แต่ในอีกมิติหนึ่งของความรัก คือ ความรู้สึกอ่อนโยนถึงความเมตตา กรุณาอันเป็นความปรารถนาดีต่อสรรพชีวิต มิติความรักอันเป็นความกรุณานี้มีความมั่นคง เต็มอิ่มสมบูรณ์ในตัว ไม่ต้องการและไม่เรียกร้องสิ่งใด มีแต่ความปรารถนาให้เกิดสันติสุข เพราะทั้งอากาศ ผืนดิน ท้องฟ้า มิตรหรือศัตรู ต่างล้วนเป็นส่วนหนึ่งในตัวเรา เท่าๆ กับที่ตัวเราเป็นส่วนหนึ่งของสรรพสิ่งเพราะต่างล้วนผสมผสาน เชื่อมโยงซึ่งกันและกัน เช่นเดียวกับเมื่อแขนข้างขวาของเราเจ็บปวด แขนซ้ายก็จะช่วยประคับประคองไม่มีการแบ่งแยกใดๆ ชั่วขณะของความรักเช่นนี้เกิดขึ้นในจิตใจของเราทุกคนได้ เพียงแต่เราได้สังเกตเห็นและมีสติ นิ่งเพื่อสัมผัสมิติความรักนี้บ้างหรือไม่ เพราะโดยส่วนใหญ่เรามักคุ้นชินกับความรักที่เจือปนด้วยความหลง ความยึดติด ด้วยตัวตนที่เรียกร้อง ตัวตนที่ต้องการสิ่งสนองตอบ

ตราบที่เราเป็นปุถุชน แต่ละชั่วขณะของชีวิตเราต้องเผชิญกับการเลือก ซึ่งหมายถึงการทุ่มเทพลังชีวิตเพื่อความรัก ความมั่งคั่งหรือความสำเร็จ เราเลือกอะไร เลือกอย่างไร ขึ้นอยู่กับความเป็นตัวตนของเรานั้นโง่เขลา เฉลียวฉลาด หลอกลวง ซื่อสัตย์ ฯลฯ ภารกิจเพื่อศึกษา เรียนรู้ตัวตนเพื่อเท่าทัน เพื่อละวางตัวตนที่โง่เขลา เพื่อบ่มเพาะตัวตนที่เจริญพร้อมด้วยคุณธรรม เพื่อเข้าถึงความรักที่เป็นความกรุณารอคอยทุกท่าน การเลือกนี้ 'เรา' เท่านั้นที่เป็นผู้ตัดสินใจเลือก มันเป็นภารกิจของท่านเอง

Create Date : 13 ตุลาคม 2550		2 comments
Last Update : 13 ตุลาคม 2550 13:03:32 น.
Counter : 621 Pageviews.
Share Tweet