ถ้าคนไทยมีข้าวเป็นอาหารหลักในมื้ออาหาร บราซิล ก็มีฟุตบอลเป็นเหมือนลมหายใจ

ชาติที่คว้าแชมป์โลก 5 ครั้ง มีนักเตะฝีเท้าระดับพระกาฬจำนวนมาก และใช้ฟุตบอลเป็นพาหนะที่พาให้ชีวิตทะยานหนีออกจากความยากจน จึงไม่แปลกที่ชาวแซมบ้าจะใช้ "ภาษาฟุตบอล" สนทนากันในชีวิตประจำวัน

ภาษาฟุตบอลชาวบราซิล คือ การเอาเรื่องราวของลูกหนังมาเป็นศัพท์แสงในชีวิตประจำวันได้อย่างแนบเนียน เช่น ลูกฟุตบอลภาษาโปรตุกีสเวอร์ชั่นบราซิลใช้คำว่า "bola" ซึ่งคำนี้ เป็นศัพท์ที่มักจะใช้กับผู้หญิง หรืออีกนัยหนึ่งจะบอกว่า ฟุตบอลกับผู้หญิงเหมือนกันตรงที่ต้องให้ความใส่ใจและสนใจอย่างมาก ต่างจากภาษาเยอรมัน ที่ยกให้คำว่า "der fussball" ที่แปลว่าฟุตบอลเหมือนกันเป็นศัพท์เพศชาย แสดงถึงความดุดันในการเล่นสไตล์อินทรีเหล็ก ต่างแต่ฉบับแซมบ้าต้องเล่นกันสวยงามและตื่นตาตื่นใจ

ถ้านายทวารเล่นเฟอะฟะ จะใช้คำน่ารักๆ ที่แปลว่า"ไล่จับผีเสื้อ" หรือกองหน้าที่อันตรายในกรอบเขตโทษ มีศัพท์เฉพาะว่า "na banheira" แปลว่า "อยู่ในห้องน้ำ" ซึ่งเปรียบเสมือนพื้นที่ส่วนตัว ชิลๆ ในเขตโทษ ขณะที่เพื่อนร่วมทีมต้องวิ่งวุ่นพล่านกันนอกเขตโทษ โรมาริโอ อดีตศูนย์หน้าเคยถูกยกย่องให้เป็นกองหน้าในห้องน้ำมาก่อน 

หรือแม้แต่ท่ายิงประตูของนักเตะบราซิเลียน ถึงแม้พวกเขาจะไม่ใช่บุคคลแรกที่ทำประตูในลักษณะนั้นๆ ได้ แต่ชาวบราซิลก็ยกให้แข้งเหล่านั้นเป็นบิดาของท่าต่างๆ และมีชื่อเรียกให้อีกด้วย เช่น ท่าจักรยานอากาศ ซึ่งเป็นการตีลังกายิง ก็ถูกเรียกว่า "bicicleta" ซึ่งแปลว่า การปั่นจักรยานกลับหัว โดยยกให้ ลีโอนิดาส นักเตะในชุดฟุตบอลโลก 1934, 1938 เป็นผู้ค้นพบท่านี้ (ถึงแม้จะมีทฤษฎีว่านักเตะชิลี อิตาลีหรือเปรูเป็นผู้คิดค้นก็ตาม) ขณะที่ลูกยิงใบไม้ร่วง คนบราซิลใช้คำว่า "folha seca" ซึ่งแปลว่าใบไม้แห้ง เป็นลูกยิงที่ข้ามหัวนายทวารแล้วเช็ดคานก่อนเข้าประตู ดิดี้ ดาวยิงบราซิลชุดฟุตบอลโลก 1958, 1962 เคยซัดฟรีคิกในรูปแบบนี้มาก่อน

ดานิเอล่า อัลฟอนซี่ ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์ฟุตบอลบราซิลบอกว่า ศัพท์ฟุตบอลของชาวบราซิลมักจะใช้ภาษาอังกฤษทับศัพท์ เพราะ ชาร์ลส์ มิลเลอร์ บิดาฟุตบอลของดินแดนแซมบ้าที่เกิดในบราซิลแต่ไปเรียนและโตในอังกฤษ คำว่าผู้รักษาประตู ก็ใช้ "Goalkeeper" เหมือนกัน ไม่ใช้คำว่า "Goleiro" หรือคำว่าแมตช์แข่งขันก็ใช้ "Match" แทนที่จะใช้ "partida" ในภาษาโปรตุกีสซึ่งเป็นภาษาประจำชาติ

นอกจากคำเรียกสิ่งต่างๆ ในฟุตบอลที่ใช้คำในชีวิตประจำวันมาทับศัพท์แล้ว ยังมีสำนวนที่ใช้ความเป็นฟุตบอลไปแทนที่ ยกตัวอย่าง ถ้าจะบอกว่าใครทำอะไรไม่ได้เรื่อง ก็ใช้ประโยคว่า "pisou na bola" หรือแปลได้ว่า "แค่เอาเท้าไปเหยียบบอล" 

"เพราะคนบราซิลไม่ได้แค่เตะบอลเป็นเท่านั้น แต่พวกเราต้องเล่นให้มันสวยงาม ถ้าทำมันไม่ได้แล้วล่ะก็ มันก็ไม่ต่างจากการเอาเท้าไปเหยียบบอลไว้" อัลฟอนซี่กล่าว

หรือถ้าเป็นนักเรียน การทำคะแนนสอบได้ดีก็เหมือนการยิงประตูได้ใช้คำว่า "golaco" หรือถ้าคะแนนออกมาดีมากๆ ก็เปรียบได้กับการยิงประตูสวยๆ สักลูกนั่นเอง

ส่วนคำที่เห็นถึงการมีฟุตบอลในสายเลือดมากที่สุดคำหนึ่งของบราซิเลียน คงหนีไม่พ้นคำว่า "Maracanazo" ซึ่งออกเสียงคล้ายกับสนามมาราคาน่า สนามฟุตบอลที่ใหญ่ เก่าแก่และจุคนได้มากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ซึ่งตั้งอยู่นครริโอ เด จาเนโร คำว่า Maracanazo แปลว่า เสียใจ น่าผิดหวัง ใจสลาย สำหรับที่มาของคำนี้ เมื่อฟุตบอลโลก 1950 บราซิลเป็นเจ้าภาพ และเข้าชิงกับ อุรุกวัย วันนั้นเจ้าภาพแพ้ 1-2 ในรอบชิงชนะเลิศ ที่สนามมาราคาน่า ชวดแชมป์โลกสมัยแรกในประวัติศาสตร์ ในบ้านตัวเองแบบสุดปวดใจ แน่นอนว่าฟุตบอลโลก 2014 ชาวบราซิลคงไม่อยากให้มีคำนี้ในทัวร์นาเมนต์ที่บ้านเกิดตัวเองแน่นอน เพราะรอบชิงชนะเลิศ ก็ต้องเตะที่มาราคาน่าอีกครั้งในรอบ 64 ปี

แต่เชื่อว่าความเหนียวหนึบของ กิเลร์โม โอชัว นายทวาร เม็กซิโก ที่ป้องกันประตูแบบอุตลุดในนัดที่เจอกัน และจบเกมด้วยสกอร์ 0-0 ก็น่าจะทำให้แฟนบอลเจ้าภาพร้องว่า "มาราคานาโซ่" ไปหลายคนทีเดียว