ฟ้าสางเมื่อใกล้ค่ำ
เสฐียรพงษ์ วรรณปก

ดูเหมือนท่าน ศาสตราจารย์ ดร.นิธิ เอียวศรีวงศ์ เคยพูดหรือเขียนไว้ในที่ไหน จำไม่ได้แล้ว (แก่แล้วความจำเสื่อม) ว่า พุทธประวัตินี้แปลก ผู้เขียนจงใจเขียนให้เป็น "ธรรมประวัติ" คือแทนที่จะทำให้ผู้อ่าน อ่านแล้วมีความรู้สึกว่าได้อ่านชีวประวัติบุคคลในประวัติศาสตร์ กลับมีความรู้สึกว่า อ่านประวัติแห่งพระธรรม อะไรทำนองนั้น

แรกๆ ผมก็ไม่เข้าใจที่ท่านศาสตราจารย์ พูด (หรือเขียน) พอพิจารณาไปก็เห็นจริงด้วยประวัติพระพุทธเจ้าในอดีตทุกพระองค์ รวมถึงในอนาคตอีกหลายสิบหลายร้อยองค์ (ดังในหนังสือ อนาคตวงศ์) มีข้อเท็จจริงคล้ายกัน เป็นกษัตริย์ออกบวช สาเหตุออกบวชก็เช่นเดียวกัน ตรัสรู้เรื่องเดียวกัน ประกาศศาสนาในทำนองเดียวกัน ทุกอย่างมีโครงสร้างอยู่แล้ว เพียงเปลี่ยนบุคคลที่เป็นพระพุทธเจ้ามาสวมเท่านั้น

นี้แลที่ท่านว่าธรรมประวัติ

กล่าวเฉพาะพระพุทธเจ้าของเรา ท่านก็ดำเนินเรื่องมาตั้งแต่กาลก่อน ยาวไกล ทีเดียวเริ่มด้วยแนวคิดเรื่องพระโพธิสัตว์ คือบุคคลผู้ตั้งปณิธานเพื่อตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ท่านผู้นี้ได้ตั้งรับพยากรณ์จากพระพุทธเจ้าในอดีตทรงพระนามว่า ทีปังกร แล้วก็บำเพ็ญบารมี 10 ประการ มาชาติละข้อๆ

บารมี นั้นตามศัพท์แปลว่า "คุณธรรมที่ให้ถึงฝั่ง" อันหมายถึงคุณธรรมที่ทำให้บรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาณ บารมี ในความหมายนี้ มิใช่ "ที่สุด" แต่เป็น "เครื่องมือให้ถึงที่สุด" ที่แปลบารมีว่า "ความเต็มเปี่ยม" นั้นหมายความว่าเมื่อคุณธรรมทั้ง 10 ประการนั้นสมบูรณ์แล้ว พร้อมที่จะทำให้ผู้บำเพ็ญนั้นบรรลุสัมมาสัมโพธิญาณ

พูดให้สั้น เมื่อบารมีได้รับการบำเพ็ญจนสมบูรณ์ทุกข้อแล้ว จึงเป็น ความเต็มเปี่ยม หรือความพร้อม ที่จะได้บรรลุ

บารมี 10 ประการนั้นคือ เนกขัมมะ (ออกจากกาม) เมตตา (ความรักใคร่ปรารถนาดีต่อสรรพสัตว์) วิริยะ (ความพยายาม) อธิษฐาน (การตั้งจิตมั่น) ปัญญา (ความรอบรู้) ศีล (การรักษาศีล) ขันติ (ความอดทน) อุเบกขา (ความวางเฉย) สัจจะ (ความสัตย์) ทาน (การให้)

บุคคลคนเดียวอันเรียกว่าพระโพธิสัตว์นี้ จะบำเพ็ญบารมีแต่ละข้อตามลำดับ

พระเตมีย์ใบ้ บำเพ็ญเนกขัมมบารมี

พระสุวรรณสาม บำเพ็ญเมตตาบารมี

พระมหาชนก บำเพ็ญวิริยบารมี

พระเนมิราช บำเพ็ญอธิษฐานบารมี

พระมโหสถ บำเพ็ญปัญญาบารมี

พระภูริทัต บำเพ็ญศีลบารมี

พระจันทกุมาร บำเพ็ญขันติบารมี

พระนารทะ บำเพ็ญอุเบกขาบารมี

พระวิธุรบัณฑิต บำเพ็ญสัจจบารมี

พระเวสสันดร บำเพ็ญทานบารมี

(มีต่อ)

หน้า 27

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

ฟ้าสางเมื่อใกล้ค่ำ
ศ.เสฐียรพงษ์ วรรณปก

สวัสดิ์สิริชีววารค่ะ

Create Date : 02 เมษายน 2558
Last Update : 2 เมษายน 2558 11:38:39 น.		0 comments
Counter : 691 Pageviews.
Share Tweet