BlogGang.com : : sirivinit : เครื่องลำยอง .. องค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมไทย

เครื่องลำยอง .. องค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมไทย

อุโบสถวัดราชนัดดา

ภาพใบระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง และหางหงส์
วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

ช่อฟ้าอุโบสถวัดพระแก้ว กรุงเทพฯ
(ช่อฟ้าแบบปากนก)

ช่อฟ้าวิหาร วัดเจ็ดยอด เชียงใหม่
(ช่อฟ้าแบบหัวช้าง)

ช่อฟ้าอุโบสถวัดพระสิงห์ เชียงใหม่
(ช่อฟ้าศิลปลานนา)

ช่อฟ้าวิหารหลวง วัดสุทัศน์ กรุงเทพฯ
(ช่อฟ้าแบบปากปลา)

เครื่องลำยอง คือองค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมไทยที่มีลวดลายประดับให้อาคารสวยงาม ซึ่งจะใช้กับอาคารทางศาสนา เทวสถาน พระบรมมหาราชวัง หรือเป็นอุเทสิกเจดีย์เท่านั้น

เครื่องลำยองที่ใช้กับหลังคาหน้าจั่ว

การใช้เครื่องลำยองประดับตกแต่งส่วนหลังคาและหน้าบันมีองค์ประกอบดังนี้

ช่อฟ้า เป็นส่วนซึ่งประดับอยู่ส่วนยอดบนสุดของปลายสันหลังคา

อุโบสถวัดราชนัดดา
องค์ประกอบของช่อฟ้า

ส่วนปลายยอดหรือหงอน
ส่วนปาก
ส่วนท้อง เรียกว่าอกสุบรรณ

ประเภทของช่อฟ้า

ช่อฟ้าแบบปากหงส์ เรียกอีกอย่างว่าปากปลา ลักษณะปลายจะงอยทู่หงายขึ้นยื่นไปข้างหน้า

ช่อฟ้าแบบปากครุฑ เรียกอีกอย่างว่าปากนก ลักษณะปลายจะงอยแหลมโค้งและงุ้มลง
ช่อฟ้าลาว
ช่อฟ้าหัวช้าง
ช่อฟ้าหัวนกเจ่า
ช่อฟ้าแบบประยุกต์ อื่น ๆ

ใบระกา เป็นส่วนของปั้นลม ประดับตกแต่งอยู่ระหว่างช่อฟ้าและหางหงส์ มีลักษณะลวดลายปลายเรียว มีหลายลักษณะ เช่นลายน่องสิงห์ ลายหอยจับหลัก ลายกระหนก ลายใบเทศ เป็นต้น มีคติความเชื่อว่าเป็นลักษณะของขนปีกของครุฑ

รวยระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง

ภาพใบระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง และหางหงส์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
รวยระกา เป็นส่วนที่รองรับใบระกา
งวงไอยรา เป็นส่วนที่เกี่ยวงอกับแป
นาคสะดุ้ง เป็นรวยระกาส่วนที่โค้งงอต่อจากงวงไอยรายาวไปจนจรดหางหงษ์

หางหงส์ เป็นส่วนปลายสุดของปั้นลม มีหลายแบบได้แก่ แบบทรงนาค แบบนาคเบือน แบบเศียรนาค แบบเหรา เป็นต้น

ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สิริสวัสดิ์โสรวาร สิริมานรมณีย์ค่ะ

Create Date : 31 กรกฎาคม 2553

Last Update : 2 สิงหาคม 2553 16:35:45 น.

0 comments

Counter : 18595 Pageviews.