BlogGang.com : : กัมม์ - การสร้างพระโต

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว

การสร้างพระโต

พระพุทธไตรรัตนนายก (หลวงพ่อโตวัดพนัญเชิง)

.........................................................................................................................................................

เรื่อง การสร้างพระโต

ปัญหา การส้รางพระโต ไม่ว่าจะนั่ง จะนอน จะยืน หรือจะเดินก็ตาม สร้างพร้อมกันกับวิหารหรืออย่างไร เพราะพิจารณาดูวิหารที่ไว้พระโตต่างๆ นั้น ดูไม่เหมาะกับพระโต ไม่สมกับที่ไทยเป็นศิลปินเอกเลย

ตอบ ขึ้นชื่อว่าพระโต จะนั่ง จะนอน จะยืน หรือจะเดินก็ตาม โบราณสร้างกันกลางแจ้งแทนพระเจดีย์ คือ เบื่อการสร้างพระเจดีย์กัน ก็มาสร้างพระโต ไม่ต้องมีวิหาร ที่มามีวิหารนั้นคนมาศรัทธาทำกันภายหลังทั้งสิ้น ฉะนั้นเมื่อดูแล้วรู้สึกอึดอัด เช่น วัดพนัญเชิงเป็นต้น พระพนัญเชิงนี้สร้างมาก่อนกรุงศณีอยุธยา และคงสร้างแทนพระเจดีย์ ส่วนพระโตที่สร้างพร้อมๆ กับวิหารทีอยู่องค์เดียว คือ พระโตวัดกัลยาฯ พระนั่งเกล้าฯ เป็นเจ้าของพระ พระยานิกรบดินทร์เป็นเจ้าของวิหาร สร้างพร้อมกัน

พระพุทธไตรรัตนนายก (หลวงพ่อโตวัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร)

พระนอนจักรสีห์เป็นพระนอนที่เก่ามาก ลักษณะเป็นมหายานอยู่ คือนอนวางพระกร พระนอนแบบนี้เป็นพระนอนเก่า เห็นมีเหมือนกันที่ถ้ำเมืองยะลาอีกองค์หนึ่ง เป็นแบบมหายาน ส่วนแบบลังกาวงศ์นั้นเอามือท้าวพระเศียร พระนอนนี้เดิมว่าเป็นท่านิพพาน เป็นท่านอนตาย อย่างที่พระแท่นดงรัง ท่าพระมีสี่ท่า คือ สี่อิริยาบถ นั่ง นอน ยืน เดิน แต่ก่อนนับถือที่ประสูติ ตรัสรู้ ปฐมเทศนา และนิพพาน พระนอนจักรสีห์ใครจะสร้างค้นหาตัวไม่ได้ เป็นของเก่ามาก ที่เมืองสิงห์มีแม่น้ำใหญ่ มีวังบ้านหน้าพระลาน วัดมหาธาตุ เป็นเมืองเจ้าเป็นเมืองใหญ่ แต่ทางน้ำผ่านลงมาหมด มีแม่น้ำสายหนึ่งที่ตื้นเขิน ห่างแม่น้ำเจ้าพระยาเข้าไปมีแม่น้ำอีก เรียกชื่อต่างๆ กัน ตอนพยุหคิรีเรียกแม่น้ำพระทรง ตอนนครสวรรค์เรียกแม่น้ำบางประมุข ต่อขึ้นไปเรียกบึงหูกวาง ที่พระพุทธเจ้าเสือถม เป็นแม่น้ำสายเดียวกันทั้งสิ้น

พระนอนวัดโลกยสุธา

พระศักยมุนี หรือพระโตวัดสุทศน์ ก็ได้มาจากกรุงสุโขทัย มาสร้างวิหารที่หน้าเสาชิงช้าทีหลังเหมือนกัน เอาลงแพมาขึ้นที่ท่าช้าง ท่าที่พระขึ้นเลยเรียกกันว่าท่าพระ พระใหญ่กว่าประตูเมืองต้องรื้อกำแพงแล้วก่อใหม่ เอาขึ้นแล้วว่าชักเลื่อนตามถนน ในจดหมายเหตุกรมหลวงนรินทร์ฯ ว่า พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ เสด็จพระราชดำเนินตามกระบวนแห่พระ ไม่ได้ทรงฉลองพระบาท ว่าทรงเหนื่อยมากเพราะทรงพระชรา ถึงกับเซและพลาด.

พระศรีศากยมุนี วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร

.........................................................................................................................................................

คัดจาก
บันทึกรับสั่งสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
ประทาน หม่อมราชวงศ์ สุมนชาติ สวัสดิกุล

Create Date : 11 พฤษภาคม 2550

Last Update : 11 พฤษภาคม 2550 21:54:40 น.

2 comments

Counter : 1511 Pageviews.


มาอ่านค่ะ ได้ความรู้ดี

โดย: วันวานที่ผ่านมา

วันที่: 11 พฤษภาคม 2550 เวลา:19:17:06 น.

สวสัดีครับ คุณ วันวานที่ผ่านมา
รู้สึกยินดีที่แวะเข้ามาเยี่ยมครับ
และหวังว่าจะได้รับเกียรติเช่นนี้อีกในโอกาสต่อไปครับ

ภาพประกอบเรื่อง ที่ว่าพระนอนจักรสีห์
พี่ NickyNick ได้กรุณาทักท้วงว่าไม่ใช่ เป็นพระนอนวัดโลกยสุธา
ขอนุญาตแก้ไข และให้อภัยแก่ผมด้วยนะครับ

ขอบพระคุณพี่ นิค ไว้ ณ ที่นี้ด้วยครับ

โดย: กัมม์

วันที่: 11 พฤษภาคม 2550 เวลา:21:48:23 น.