คนส่วนใหญ่มักปล่อยเวลาที่ตนเองควรจะมีความสุขได้ไปอย่างน่าเสียดาย เช่น ต้องรอให้ลูกสอบติดก่อนถึงจะได้ชื่นใจ ลองเปิดโอกาสให้ความสุขมาถึงเร็วขึ้น ด้วยการมีความสุขตั้งแต่ตอนลูกเริ่มกางหนังสืออ่าน เพราะถ้าลูกเริ่มอ่านหนังสือแล้ว ต่อให้สอบไม่ติดก็เก่งขึ้นกว่าตอนที่ไม่ได้อ่านหนังสือแน่ๆ

ดังสุภาษิตอังกฤษเก๋ๆ ตรงกับพุทธสุภาษิต หว่านพืชเช่นไรย่อมได้ผลเช่นนั้น พอดีว่า “As you sow, so shall you reap.” หรือในปัจจุบันจะเห็นคนพูดกันสั้นๆ ว่า “You reap what you sow.” ก็ได้

การลงมือสร้างเหตุ ในภาษาอังกฤษ มีสำนวนว่า “to plant a seed การเพาะเมล็ดพันธุ์ หรือการวางรากฐาน” ซึ่งเมล็ด หรือ seed ที่ปลูกนั้นจะดี หรือร้าย คนปลูกย่อมรู้ แต่ถ้าเป็น Seed ทางร้าย มักจะใช้กับสำนวน to sow the seeds of something มากกว่า to plant ทั้งนี้ to sow เป็นกริยาของการหว่าน (ดูหว่านๆ ไม่ค่อยตั้งใจเท่า plant ขุดหลุมปลูก ผลเลยออกมาไม่ดี) ในขณะที่การเก็บเกี่ยวผล เราจะใช้คำว่า to reap หรือ to harvest ก็ได้เช่นกัน

ความสุขไม่ใช่ของหายาก ที่ต้องฝากใครหาให้ คุณลงมือปลูก และมีความสุขได้แม้ไม่ได้ชื่นชมผล ดังที่ Robert Louis Stevenson กล่าวไว้ “Don’t judge each day by the harvest you reap but by the seeds that you plant.” อย่าประเมินคุณค่าของแต่วันด้วยผลผลิตที่คุณเก็บเกี่ยวได้ แต่จงดูจากเมล็ดพันธุ์ที่เพาะปลูกลงไปต่างหาก