นักบุญเซบาสเตียน โดยจิโอวานนี เบลลินีวรรณกรรมนักบุญ หรือ นักบุญวิทยา (Hagiography) คือการศึกษาชีวประวัตินักบุญ
คำว่า hagiography หมายถึงการเขียนเรื่องของผู้ศักดิ์สิทธิ์โดยเฉพาะชีวะประวัติของผู้นำทางศาสนาและทางโลก
แต่วรรณกรรมส่วนใหญ่จะเป็นชีวะประวัติ ของผู้ได้รับการแต่งตั้งเป็นนักบุญในคริสต์ศาสนา ศาสนาอื่นๆ เช่นพุทธศาสนา หรือ ศาสนาอิสลามก็มีการเขียนประวัติของนักบุญหรือผู้มีความศักดิ์สิทธิ์ทางศาสนา
คำที่มีความหมายใกล้เคียงกันคือ hagiology ซึ่งหมายถึงการศึกษาเกี่ยวกับนักบุญโดยทั่วไป โดยมิได้เจาะจงเฉพาะนักบุญองค์ใดองค์หนี่ง
วิวัฒนาการ
วรรณกรรมนักบุญเป็นวรรณกรรมลักษณะสำคัญ ในสมัยพันปีแรกของคริสต์ศาสนา ซึ่งนอกจากจะเป็นชีวะประวัติแล้ว ยังให้ข้อมูลทางประวัติศาสตร์และเป็นเรื่องที่ทำให้เกิดแรงบันดาลใจ
ถ้าเป็นประวัติของนักบุญองค์เดียวก็เรียก ชีวิต หรือ vita
การเขียนประวัติชีวิตของนักบุญเริ่มในสมัยจักรวรรดิโรมัน เป็นตำนานเกี่ยวกับนักบุญคริสเตียนผู้พลีชีพเพื่อศาสนา ในคริสต์ศตวรรษที่ 4 วรรณกรรมนักบุญแบ่งเป็นสามประเภท
สารบรรณปฏิทินประจำปี เป็นประวัติของนักบุญใช้อ่านเวลาเทศนา
ประวัตินักบุญซิแน็กซาเรียน (Synaxarion) จัดตามวันที่
ประวัตินักบุญพาเทอริคอน (Patericon) เป็นประวัตินักบุญที่เลือกโดยผู้รวบรวม
ในยุโรปตะวันตก วรรณกรรมนักบุญเป็นศาสตร์สำคัญในการศึกษาประวัติศาสตร์ในยุคกลาง ตำนานทอง โดย จาโคบัส เดอ โวราจิเน (Jacobus de Voragine หรือ Jacopo da Varagine) รวบรวมวรรณกรรมนักบุญของยุคกลางไว้มาก โดยเน้นตำนานที่มีปาฏิหาริย์
ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สิริสวัสดิ์จันทรวาร สิริมานรมณีย์ค่ะ