ตอนที่สองของการทดสอบยานยนต์ประหยัดพลังงานเครื่องยนต์ลูกผสมมอเตอร์ ไฟฟ้า Honda Jazz Hybridสมรรถนะ ประสิทธิภาพของเครื่องยนต์ 4 สูบแถวเรียง 88 แรงม้าบวกพลังมอเตอร์ไฟฟ้า 14 แรงม้า บนระบบขับเคลื่อนแบบสะอาด Honda Hybrid IMA ....

ภาย ในของ Jazz Hybrid แทบไม่แตกต่างไปจากรุ่นเครื่องยนต์ปกติในรุ่น V มีเพียงหน้าปัดมาตรวัดกับสีสันที่แปรเปลี่ยนไปเพื่อให้เจ้าของได้รับรู้ว่า กำลังขับรถ Jazz เครื่องยนต์ลูกผสมมอเตอร์ไฟฟ้า หน้าปัด MID ยังทำหน้าที่แจ้งเตือนตำแหน่งการเปิดปิดประตู เข็มขัดนิรภัย อุณหภูมิภายนอก ระยะทางต่อเชื้อเพลิงในถังที่สามารถไปถึง ระบบชาร์จและถ่ายเทพลังงานของการขับเคลื่ิอนทั้งจากเครื่องยนต์และจาก มอเตอร์ไฟฟ้า (ซึ่งทำงานน้อยไปสักนิด) รวมถึงการแจ้งเตือนระดับของการขับขี่ในโหมด ECON เพื่อให้ผู้ขับขี่ใช้คันเร่งได้อย่างถูกต้องและประหยัดเชื้อเพลิงอย่างสูง สุดเท่าที่ระบบ Hybrid IMA จะสามารถทำได้ ตำแหน่งท่านั่งที่สูงโด่งคล้ายการควบคุม MINI MPV แม้จะทำให้ทัศน์วิสัยของการมองเห็นกว้างขึ้น แต่ผมอยากได้เบาะที่ปรับระดับให้เตี้ยลงมากกว่านี้ เพื่อการควบคุมที่ดีและลดแรงเหวี่ยงเมื่อต้องขับเข้าสู่ทางโค้งด้วยความเร็ว ที่มากกว่าการใช้งานในชีวิตประจำวัน

การ ขับขี่ใช้งานภายในเมืองหลวงอย่างกรุงเทพมหานคร ขนาดที่ีกะทัดรัดของ Jazz Hybrid กับแรงบิดรอบต่ำของเครื่องยนต์ และมอเตอร์ไฟฟ้าที่ฝังตัวเองอยู่ในชุดเกียร์มีความกระฉับกระเฉงแม้จะมีขนาด ของเครื่องยนต์เพียง 1.3 ลิตร 88 แรงม้า แต่มีมอเตอร์เข้ามาเสริมในด้านของแรงบิด ทำให้การออกตัวจากจุดหยุดนิ่งค่อนข้างว่องไวทันอกทันใจเกือบเท่ารุ่น เครื่องยนต์ปกติขนาด 1.5 ลิตร มอเตอร์ Hybrid IMA กำลัง 14 แรงม้า ช่วยทำให้เจ้ารถเล็กคันนี้มีเรี่ยวแรงที่ีเหมาะสมกับขนาดและน้ำหนัก ช่วงติดสัญญาณไฟ เครื่องยนต์จะเข้าสู่โหมด Auto Start-Stop โดยเซ็นเซอร์จะสั่งงานไปที่ระบบดังกล่าวเพื่อดับเครื่ิองยนต์ทันทีที่ตัวรถ หยุดสนิท แม้จะทำงานบ้างไม่ทำงานบ้างแล้วแต่การสั่งงานของ Idling Stop และมีช่วงเวลาดับเครื่องยนต์นานแค่ 1 นาทีเศษ แต่มันได้เข้ามาช่วยในเรื่องของการลดมลพิษในอากาศได้ตามที่ Honda ประกาศเอาไว้ตั้งแต่ปี 2010 วิศวกรของ Honda แจ้งว่า สำหรับประเทศไทยซึ่งถือเป็นเมืองเขตร้อน ระบบ Idling Stop จะทำงานเท่าที่จำเป็น เนื่องจากระบบนี้ เมื่อทำงานจะตัดการทำงานของคอมแอร์โดยเหลือเพียงแค่พัดลมแอร์ในห้องโดยสาร หากเซ็นเซอร์วัดอุณหภูมิภายนอกตรวจพบว่ามีอากาศร้อนจัด Idling Stop จะทำงานเท่าที่จำเป็นคงความเย็นในห้องโดยสารเอาไว้สำหรับความสะดวกสบายของ ผู้โดยสารในระหว่างการเดินทาง

สภาพ การจราจรที่หนาแน่นและพื้นที่ที่ค่อนข้างจำกัดในการจอดรถของ เมืองอย่างกรุงเทพมหานคร ทำให้การขับขี่ใช้งานรถเล็กประหยัดพลังงานอย่าง Jazz Hybrid มีความลงตัวใช้ได้ ขนาดที่สั้นแต่มีความกว้างของห้องโดยสารที่ถูกออกแบบให้มีพื้นที่เหนือศีรษะ มากกว่าปกติ ทำให้การขับขี่ไม่รู้สึกอึดอัดเหมือนรถเล็กบางยี่ห้อ ระบบส่งกำลังแบบ CVT แปรผันไปตามความเร็ว มันค่อนข้างนุ่มนวล ไหลลื่นแต่ออกจะน่าเบื่ออยู่บ้างในบ้างเวลาที่ต้องการทำความเร็ว เมื่อกดคันเร่งลงลึกสุด ระบบเกียร์ CVT จะตอบสนองอย่างค่อยเป็นค่อยไปตามสมองกลเกียร์ที่จะแปรผันไปตามระดับความเร็ว อัตราเร่งแบบไหลเรื่อยๆ ของคันเร่งไฟฟ้าในโหมดประหยัดถูกออกแบบให้มีความเหมาะสมกับประสิทธิภาพในการ แสดงตัวตนว่าเป็นยนตรกรรมประหยัดพลังงาน แม้มอเตอร์จะทำงานได้ไม่นานนักจากขนาดที่กะทัดรัดของชุดแบตฯ แต่ความประหยัดจะเกิดขึ้นทันทีที่คุณใช้คันเร่งของมันอย่างทะนุถนอมในโหมด ECON ระบบจะเข้ามาหน่วงคันเร่งไฟฟ้าไม่ให้ว่องไวตอบสนองต่อการกดรวดเร็วจนเกินไป รวมถึงเกียร์ที่ค่อยๆ ไต่ระดับความเร็ว และเมื่อขับด้วยความเร็วไม่เกิน 40 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ระบบ Hybrid IMA จะขับเคลื่อนด้วยมอเตอร์ไฟฟ้าทันที แม้จะเป็นเพียงแค่ระยะเวลาสั้นๆ ก่อนที่เครื่องยนต์จะเข้ามาสานต่อ แต่การประสานการทำงานของเครื่องยนต์และมอเตอร์ที่ติดตั้งอยู่ภายในเกียร์ CVT ทำให้อัตราสิ้นเปลืองเชื้อเพลิงหรูหรากว่า Jazz รุ่น 1.5 ลิตรอยู่พอสมควร

หลัง จากวิ่งใช้งานในเมืองมานานหลายวัน ในช่วงใกล้วันหยุดสุดสัปดาห์ ผมนำเจ้า Jazz Hybrid สีฟ้าสดใสออกวิ่งทางไกลเป็นครั้งแรกโดยใช้เส้นทางวงแหวนตะวันออกที่เชื่อม ต่อกับทางด่วนพิเศษฉลองรัช ผ่านวังน้อย แล้วเลี้ยวขวาขึ้นสะพานต่างระดับไปยังเส้นบายพาสเลี่ยงเมืองสระบุรีต่อ เชื่อมกับถนนมิตรภาพ มุ่งสู่มวกเหล็ก เขาใหญ่ เพื่อร่วมทดสอบ Honda Brio Amaze อีโคคาร์รุ่นสี่ประตูที่เพิ่งจะเปิดตัวไปเมื่อเร็วๆ นี้ นับเป็นการเปิดตัวรถยนต์ในปี 2012 ของ Honda ถึง 10 รุ่นภายในเวลาเพียงไม่กี่เดือน เมื่อวิ่งบนทางไฮเวย์และคอยควบคุมคันเร่งไม่ให้มากจนเกินไป อัตราสิ้นเปลืองเชื้อเพลิงของ Jazz Hybrid จะอยู่ที่ 16-18 กิโลเมตรต่อลิตรที่ความเร็ว 80-100 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แต่หากใช้ความเร็วเดินทางอย่างต่อเนื่องที่ 120-140 กิโลเมตรต่อชั่วโมง อัตราสิ้นเปลืองจะเพิ่มขึ้น การเร่งแซงรถช้าโดยกดคันเร่งจนมิด เครื่องยนต์และมอเตอร์ไฟฟ้าจะรับหน้าที่ผสานกำลังในรูปของแรงบิดอย่างต่อ เนื่อง ในช่วงที่ผมขับโดยใช้ความเร็วต่ำไม่เกิน 60-80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง มอเตอร์ไฟฟ้าจะเข้ามาขับเคลื่อนโดยเข้าสู่โหมด EV อย่างที่กล่าวว่ามอเตอร์ของ Jazz Hybrid ทำงานสั้นๆ และได้ระยะไม่มากเท่า Prius ซึ่งเกิดจากขนาดของเครื่องยนต์ ระบบมอเตอร์เสริมแรงและแบตเตอรี่มีขนาดที่เล็กกว่า รวมถึงราคาของเจ้า Jazz Hybrid ก็ยังถูกกว่ากันอยู่มาก ส่วนยางลดแรงต้านทานของ Michelin รุ่น Energy MX1 ขนาด 175/65/R15 84T ที่ความเร็วต่ำให้การยึดเกาะในระดับที่ปกติ แต่หากใส่กันในโค้งแรงๆ แล้วยางหน้าแคบจะออกอาการอยู่บ้าง ทั้งเสียงของขอบแก้มยางที่ส่งออกมาเมื่อเข้าโค้งด้วยความเร็วที่มากกว่าปกติ รวมถึงอาการแปลกๆ ช่วงกลางโค้งหากขับแบบรุนแรง จากขนาดของยางที่ต้องการความประหยัดเมื่อออกแบบมาสำหรับรถประหยัดพลังงาน มากกว่าจะเอามาวิ่งที่ย่านความเร็วสูงกันบ่อยๆ ส่วนการเปลี่ยนล้อและยางให้มีขนาดใหญ่ขึ้น จะส่งผลให้การยึดเกาะดีขึ้น แต่อัตราสิ้นเปลืองก็จะเพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัวไปด้วยอย่างเลี่ยงไม่ได้

ช่วง ล่างท่ี่แทบไม่แตกต่างไปจาก Honda Jazz รุ่นปกติให้ความรู้สึกมั่นคงใช้ได้ แต่หากวิ่งเกิน 140 กิโลเมตรต่อชั่วโมงต้องระวังเรื่องของการเปลี่ยนทิศทางอย่างฉับพลัน เนื่องจากขนาดของหน้ายางที่เล็กและแคบเพียงแค่ 175 ยาง Michelin รุ่น Energy MX1 นั้นเหมาะกับรถเล็กที่เน้นวิ่งแบบเรื่อยๆ มาเรียงๆมากกว่าจะใช้ความเร็วสูงอย่างต่อเนื่อง ส่วนพวงมาลัยไฟฟ้าให้ความรู้สึกหลอกๆ อยู่พอสมควรสำหรับเจ้าของรถหน้าใหม่ที่ เพิ่งจะถอย Jazz Hybrid ออกมาใช้งาน และคงต้องใช้เวลาปรับตัวให้เข้ากับความรู้สึกของพวงมาลัยอยู่บ้าง น้ำหนักที่ตำแหน่งกึ่งกลางหน่วงมาหนักมือใช้ได้ แต่ระยะฟรีก็ยังมีอยู่บ้างซึ่งก็ไม่ได้มากมายอะไร ที่ความเร็วต่ำมันค่อนข้างคล่องแคล่วสำหรับการถอยเข้าออก แต่การวิ่งทำความเร็วทางตรง พวงมาลัยของมันจะออกอาการขืนเล็กน้อยคล้ายพวงมาลัยของ MINI Cooper สำหรับการเก็บเสียงนั้นทำได้ตามราคาค่าตัว ที่ความเร็ว 100 กิโลเมตร เสียงลมปะทะจะดังเข้ามาให้ได้ยินอยู่บ้าง ขนาดที่เล็กและการเลือกใช้วัสดุที่ไม่แพงมากทำให้การซับเสียงอยู่ในระดับ ปกติไม่ได้โด่ดเด่นอะไร เครื่องเสียงมีลำโพงคุณภาพปานกลางและให้ความคมชัดที่ดี เล่นได้ทั้ง CD /MP3 / AUX / USB โดยสามารถกดสั่งงานบนปุ่มที่พวงมาลัย ปุ่ม i Control ที่ด้านขวาใช้ควบคุมจอ MID ที่เป็นจอข้อมูลของระบบต่างๆ

การ ทำงานของระบบ Hybrid IMA หรือ Integrated Motor Assist ในรถ Jazz Hybrid คล้ายคลึงกับรถ CRZ แต่มีเรี่ยวแรงน้อยลงมาตามสัดส่วนของการออกแบบระบบขับเคลื่อน ในช่วงของการออกตัว เครื่องยนต์จะเข้ามารับหน้าที่หลักในการสร้างแรงบิดและเสริมกำลังด้วย มอเตอร์ไฟฟ้าเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเคลื่อนที่จากจุดหยุดนิ่ง เมื่อผมกดปุ่มโหมดประหยัดหรือ ECON Eco Assist (Ecological Drive Assist System) คันเร่งจะยืดหยุ่นการทำงานโดยลดความฉับไวลงเล็กน้อยเพื่อประหยัดเชื้อเพลิง ช่วงการขับขี่ที่ย่านความเร็วต่ำนั้น เครื่องยนต์จะหยุดการทำงานลงชั่วครู่และเข้าสู่โหมด EV หรือ Electric Vehicle Mode แบบอัตโนมัติ (ที่ระดับความเร็วไม่เกิน 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง) โดยที่มอเตอร์ไฟฟ้าซึ่งติดตั้งอยู่ในชุดเกียร์ CVT จะรับหน้าที่ขับเคลื่อนเพียงอย่างเดียว ส่วนช่วงของการเร่งความเร็วเพื่อแซงรถช้า หรือการออกตัวแบบฉับพลันทันที เมื่อผมกดคันเร่งไฟฟ้า Drive By Wire มอเตอร์ไฟฟ้าในระบบ Hybrid IMA จะเข้ามาทำงานพร้อมๆ ไปกับเครื่องยนต์ เพื่อสร้างแรงบิดสูงสุดสำหรับการเร่งความเร็วหรือแซง สำหรับการเบรก เมื่อรถหยุดสนิทนิ่ง เครื่องยนต์จะเข้าสู่โหมด Auto Start-Stop และหยุดการทำงานลง ระบบจะนำพลังงานที่สูญเสียไปขณะเบรกมาแปรเปลี่ยนเป็นพลังงานไฟฟ้า แล้วส่งกลับคืนไปเก็บยังแบตเตอรี่ท้ายรถเพื่อนำพลังงานมาใช้ต่อไป ระบบ Idling Stop จะหยุดการทำงานของทั้งเครื่องยนต์และมอเตอร์ไฟฟ้าลงเพื่อช่วยประหยัดเชื้อ เพลิงและลดการปล่อย CO2 โดยที่คอมเพรสเซอร์ของระบบทำความเย็นจะหยุดทำงานไปด้วย เหลือเพียงแค่พัดลมในห้องโดยสารที่ยังคงทำงานอยู่ สำหรับระบบ Auto Start-Stop หรือ Idling Stop ใน Jazz Hybrid บางครั้งจะสั่งให้เครื่องยนต์ไม่ดับลงเนื่องจากแบตเตอรี่มีประจุกระแสไฟไม่ พอ รวมถึงหากอุณหภูมิภายนอกสูงมากจนเกินไป ระบบจะสั่งให้เครื่องยนต์ติดตลอดอย่างต่อเนื่องเพื่อรักษาอุณหภูมิภายในห้อง โดยสารในวันที่มีอากาศร้อนจัด

ระบบ Hybrid IMA ของ Honda แม้จะไม่มีประสิทธิภาพเท่า Toyota Prius แต่มีรูปแบบการทำงานที่เรียบง่ายกว่ามาก มีความซับซ้อนก็น้อยกว่าและมีชิ้นส่วนเท่าที่จำเป็น หากใช้งานโดยคำนึงถึงการใช้คันเร่งอย่างระมัดระวัง ความประหยัดก็จะเพิ่มมากขึ้นกว่า Jazz เครื่องยนต์ 1.5 ลิตร สำหรับการตอบสนองนั้น รถ Jazz Hybrid ให้ความคล่องตัวในระดับที่น่าพอใจ อัตราเร่งเมื่อเครื่องยนต์ทำงานควบคู่ไปกับมอเตอร์ไฟฟ้ามาเร็วและมีความต่อ เนื่องดี ธรรมชาติของรถยนต์แบบ Hybrid นั้น เน้นการขับขี่แบบไม่รีบเร่ง ซึ่งสอดรับกับการออกแบบระบบส่งกำลัง CVT ที่มอบความนิ่มนวลในการปรับเปลี่ยนอัตราทด โดยภาพรวมแล้ว Honda Jazz Hybrid จะให้ความประหยัดหากผู้ขับใช้รอบเครื่องยนต์ที่ไม่สูงมากจนเกินไป ระบบส่งกำลังแบบสายพานยังออกแบบให้ทำงานร่วมกับเครื่องยนต์และมอเตอร์ได้ดี ช่วงล่างให้ความมั่นใจที่ความเร็วไม่เกิน 140 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ส่วนห้องโดยสารนั้นเป็นจุดเด่นของรถเล็กรุ่นนี้อยู่แล้วจากการออกแบบพื้นที่ ของการวางเท้า พื้นที่เหนือศีรษะและพื้นที่สำหรับการขนสัมภาระ วัสดุและอุปกรณ์อยู่ในระดับรถยนต์ราคา 7.6 แสนบาททั่วไป หากซื้อไปใช้ขับในเมืองซึ่งมีสภาพการจราจรหนาแน่น ความคล่องตัวจากขนาดที่กะทัดรัดรวมถึงระบบขับเคลื่อน Hybrid IMA ที่มีอัตราสิ้นเปลืองน้ำมันเชื้อเพลิงต่ำกว่าเครื่องยนต์แบบปกติ จะช่วยให้การเดินทางในชีวิตประจำวันของคนเมืองมีความสะดวกสบายกระเป๋าขึ้นมา อีกเล็กน้อย เมื่อไม่ต้องวิ่งเข้าออกปั๊มน้ำมันกันบ่อยนัก.

อาคม รวมสุวรรณ
E-Mail chang.arcom@thairath.co.th
Facebook https://www.facebook.com/chang.arcom