ปราบพยศ

บทประพันธ์ : ศรีบูรพา

ISBN : 974-922-084-6 ฉบับปก : สำนักพิมพ์ดอกหญ้า 2545, พิมพ์ครั้งที่ 4, 2547.

รายละเอียด

ยวนใจ โรหิตบวร สาวสังคมผู้งดงาม เป็นที่หมายของชายหนุ่มในพระนคร หล่อนเป็นคนง่ายๆ ไปเสียทุกอย่าง รู้จักก็ง่าย รักก็ง่าย เกลียดก็ง่าย ลืมก็ง่าย ดังนั้นผู้ชายหลายสิบคนที่ย่างเข้ามาพัวพันในชีวิตหล่อน ย่อมไม่เคยอยู่ในสายตา หรือหัวใจของหล่อนเลย ยวนใจจึงมีชื่อเสียงในหมู่ชายหนุ่มทำนองว่า ‘ชอบหักอกผู้ชายเล่น’ 

เหตุนี้เอง โกมล ดุสิตสมิต ชายหนุ่มซึ่งได้ยินกิตติศัพท์ของยวนใจจากเพื่อนชายของเขา จึงคิดอยากปราบพยศหล่อนเสียให้เข็ดหลาบ โดยปลอมตัวเข้าไปเป็นเสมียนประจำห้างของหล่อน แม้ว่าเขาจะจองหองพองขนใส่หล่อนขนาดไหน แต่ไม่รู้ทำไม ยวนใจจึงปล่อยให้เขาตีโวหารข่มขี่หล่อน จนเจ็บช้ำน้ำใจครั้งแล้วครั้งเล่า ทั้งที่นายโกมลผู้นี้ เป็นเพียงลูกจ้างของหล่อนแท้ๆ

...คุณน่ะเป็นผู้หญิงที่สะสวยเหมือนผู้หญิงที่สะสวยทั้งหลายคนหนึ่ง

ไม่ใช่เป็นนางฟ้าหรือเทพธิดาในสวรรค์ชั้นวิมานที่ไหนหรอก

เป็นผู้หญิงที่อาจถูกเขาลวงได้เหมือนผู้หญิงทั้งหลาย

ที่เคยถูกหลอกจนเสียผู้เสียคนไปนักต่อนักแล้ว...

- ปราบพยศ

REVIEW

ปราบพยศ งานเขียนนวนิยายจากปลายปากกาของ “ศรีบูรพา” เป็นนวนิยายรุ่นบุกเบิกอีกเรื่องของวงการนวนิยายไทย เคยได้รับความนิยมจากนักอ่านหนุ่มสาวสมัยก่อนค่อนข้างมาก ตีพิมพ์ลงในนิตยสาร “สุภาพบุรุษ” ของศรีบูรพาในช่วงปีพ.ศ.2472 คราวละหนึ่งบท และในปีเดียวกันนี้ ก็ได้ตีพิมพ์รวมเล่มออกวางจำหน่ายด้วย 

อย่างที่ผมเคยเกริ่นไปแล้วว่า นวนิยายเรื่องปราบพยศ มีพล็อตคล้ายคลึงกับ “ศัตรูของเจ้าหล่อน” ของ ดอกไม้สด ซึ่งเขียนขึ้นในปีเดียวกัน ไม่รู้ว่าเป็นเหตุบังเอิญ หรือแนวคิดตรงกัน หรือยุคนั้นนวนิยายที่ผูกเรื่องในเชิงพ่อแง่แม่งอน พระเอกปลอมตัวเข้าหานางเอก กำลังเป็นที่นิยมหรืออย่างไร ข้อนี้ใครทราบ ฝากเอามาเล่าสู่กันฟังด้วยครับ 

สิ่งหนึ่งที่สังเกตเห็นคือ “นางเอก” ของเรื่องปราบพยศ และศัตรูของเจ้าหล่อน ต่างก็มีลักษณะนิสัย กิริยามารยาทคล้ายกันมาก ถ้าเทียบกับสมัยปัจจุบันคือ “สาวมั่น” กล้าคิด กล้าทำ ไม่ใช่นางเอกเจ้าน้ำตา ถูกกระทำจนเป็นภาพชินตาของนางเอกละครไทย ผมเลยนึกอยากรู้ว่า ต้นแบบนางเอกเจ้าน้ำตา ถูกกระทำ ใส่ร้าย คือตัวละครใด จากเรื่องไหน ของนักเขียนท่านใดกันแน่ ^^ 

ปราบพยศ ว่าด้วยเรื่องราวของ นายโกมล ดุสิตสมิต ชายหนุ่มวัย 28 ปี ผู้ซึ่งได้ยินกิตติศัพท์ความสวยงาม เย่อหยิ่ง และจอมพยศของ นางสาวยวนใจ โรหิตบวร ทำให้เขานึกหมั่นไส้อยู่ในที และคิดอยากปราบพยศแม่ยวนใจให้จงได้ เหตุนี้ โกมลจึงปลอมตัวเป็นชายหนุ่มธรรมดาคนหนึ่ง เข้าไปสมัครงานเป็นเสมียนประจำห้างบางกอกบรรณากรของยวนใจ เขาเปิดฉากต่อว่าต่อขาน ตีฝีปากใส่ยวนใจตั้งแต่วันแรกที่เข้าทำงาน ยวนใจเห็นก็นึกขัดหูขัดตา แต่ไม่รู้เพราะอะไร หล่อนถึงไม่ไล่ตะเพิดเขาเสียแต่วันแรก กลับปล่อยให้เขาทำงานต่อไป และมีโอกาสตีฝีปาก ด่ากระทบหล่อนอยู่เรื่อยๆ อย่างแรกอาจเป็นเพราะเขาไม่เหมือนกับชายหนุ่มคนอื่นๆ ที่ยวนใจเคยเกี่ยวข้อง อย่างที่สอง คงเพราะหล่อนเองต้องการเอาชนะเขาเช่นกัน

ความสัมพันธ์แบบพ่อแง่แม่งอน ค่อยๆ ก่อตัวขึ้นเป็นความเข้าใจ ห่วงใยกัน ระหว่างนายโกมลกับยวนใจ แต่ถึงอย่างนั้นยวนใจก็ยังมีคุณหลวงมหิทธิ์ธำรง หนุ่มโก้ ดีกรีนักเรียนนอก เข้ามาพัวพันอยู่มิได้ห่าง แน่ล่ะ! สำหรับยวนใจแล้ว เขาเป็นแค่เพื่อนชายคนสนิท แต่สำหรับหลวงมหิทธิ์ฯ ยวนใจคือหญิงคนรัก คือคู่ควงของเขาทีเดียว เพราะอย่างนี้เรื่องวุ่นๆ จึงเกิดขึ้น เมื่อหลวงมหิทธิ์ฯ หึงหวนยวนใจกับนายโกมล เป็นเหตุให้เขาเอาหล่อนไปพูดถึงอย่างเสียๆ หายๆ เกียรติยศของสตรีถูกย่ำยีอย่างง่ายดายจากลมปากของบุรุษเท่านี้เอง แล้วแบบนี้ยวนใจจะทำอย่างไร นายโกมลจะปราบพยศยวนใจได้หรือไม่ ต้องลองหาอ่านกันดูครับ

พล็อตหลักของเรื่องนี้อาจคล้ายกับเรื่อง “ศัตรูของเจ้าหล่อน” ก็จริงอยู่ แต่รายละเอียดปลีกย่อยต่างกัน และสนุกไปคนละแบบ เรื่องปราบพยศทำให้เราเห็นภาพสังคมยุคหนุ่มสาวหัวนอกได้ชัดเจน ในเรื่องเต็มไปด้วยคำทับศัพท์ เช่น อันเดอร์สแตนด์, เนฟเวอร์, แอพพลิเคชั่น, อิมปอสสิเบิล, ปีอาโน (เปียโน) เป็นต้น แสดงให้เห็นว่า การพูดทับศัพท์อย่างนี้ เคยเป็นค่านิยมปกติของคนสมัยก่อนจริงๆ และมีความนิยมชมชอบงานเลี้ยง งานสมาคม-สโมสร เพื่อบ่งบอกฐานะทางสังคม และความรู้ของคนยุคนั้น

ปราบพยศ มีวิธีการเล่าเรื่องแบบนวนิยายตะวันตกอย่างเห็นได้ชัด เช่น การใช้นามสกุลแทนตัวบุคคล (นายดุสิตสมิต, นางสาวโรหิตบวร) เป็นอะไรที่แปลกตาดี แม้แต่งานของดอกไม้สด ผมก็ไม่เห็นการใช้กลวิธีเขียนอย่างนี้ เรื่องนี้ยังมีจุดที่อ่านแล้วอาจเกิดความสับสนสักหน่อย ตรงที่ผู้เขียนใช้สรรพนามแทนชายหนุ่มว่า “เธอ” สรรพนามแทนหญิงสาวว่า “หล่อน” บางครั้งขึ้นประโยคคำพูดใหม่ แล้วไม่มีคำอธิบายต่อท้ายว่าใครพูด ก็ทำเอางงอยู่เหมือนกัน (ข้อนี้ผมอาจสับสนอยู่คนเดียวก็ได้)

นอกจากนี้ ยังมีฉากโรแมนติกที่ชวนให้นึกถึงหนังรักฝรั่งขึ้นมาทีเดียว อย่างฉากเต้นรำในงานแฟนซีสวมหน้ากาก เป็นอีกฉากหนึ่งที่อ่านแล้วอมยิ้มดี เพราะยวนใจซึ่งแต่งตัวเป็นคลีโอพัตรา ได้พบหนุ่มโจรสลัดสวมหน้ากากคนหนึ่ง เขาทำให้หล่อนประทับใจไปเสียทั้งหมด จนหล่อนหลงคิดว่าเขาเป็นผู้ชายสุภาพ แสนดี มีเสน่ห์ แต่สุดท้ายเขาก็ขโมยจูบหล่อน ทำให้หล่อนฝันสลาย เพราะถูกเขาเอาเปรียบ

เรื่องนี้นอกจากจะว่าด้วยความรัก ที่ค่อยๆ ก่อตัวขึ้นท่ามกลางการปะทะฝีปากของพระ-นางแล้ว ดูเหมือนว่าผู้เขียนจะมุ่งสั่งสอนผู้หญิงสมัยนั้นเอาไว้ด้วย ว่าการคบหาชายหนุ่มอย่างใกล้ชิดสนิทสนมนั้น เป็นเรื่องไม่ค่อยดีนัก อาจพามาซึ่งการเสื่อมเกียรติ และการทำตัวหยิ่งยโสเป็นนางพญา คิดว่าตนจะปั่นหัวหรือบ่งการให้ชายทำตามใจตนได้เสมอ ก็เป็นสิ่งไม่ควรกระทำเช่นกัน

สรุปโดยภาพรวม ปราบพยศ เป็นอีกเรื่องที่อ่านสนุก ใช้ได้ เนื้อเรื่องไม่ซับซ้อนซ่อนเงื่อนอะไร ภาษาดี บางคำ-บางประโยคก็ดุเดือดเผ็ดร้อน เช่น เลวชาติจริงๆ, ผู้หญิงใจหมา O.O เล่มบางๆ ไม่หนาครับ ใครสนใจอยากศึกษางานเขียนนวนิยายรักยุคบุกเบิก ผมแนะนำเรื่อง ปราบพยศ ถือว่าดีทีเดียว

สวัสดีครับ 

Jim-793009

05 : 10 : 2015