การจัดการศึกษาเบื้องต้นสำหรับทวยราษฎร์ หรือ เรียกว่า “การศึกษาประชาบาล” นั้น ได้เริ่มมีมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๕๑ (อีกสองปีข้างหน้าก็ครบ 100 ปี) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร. ๕) ทรงมอบให้เป็นหน้าที่ของกระทรวงมหาดไทย ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๖ กระทรวงธรรมการ กับ กระทรวงนครบาล และกระทรวงมหาดไทย ได้ทำการตกลง… ว่า “ การจัดการศึกษาชั้นต้น คือ ประถมศึกษา จะจัดให้มีโรงเรียนทุกตำบลทุกละแวกบ้าน ให้พอแก่เด็กในวัยเรียนทั่วราชอาณาเขต การศึกษาชั้นสูงขึ้นไปคือตั้งแต่มัธยมศึกษา ก็ให้มีโรงเรียนตั้งขึ้นในชุมชนเป็นแห่ง ๆ มากน้อยตามความต้องการของท้องถิ่น โรงเรียนแยกออกโดยประเภทเงินสำหรับใช้สอย มีอยู่ 3 ประเภท คือ โรงเรียนรัฐบาล…ใช้เงินเบิกตรงต่อกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ โรงเรียนประชาบาลบำรุงด้วยเงินพิกัดหัวนักเรียน อากร เงินช่วยเหลือ เงินอื่น ๆ สุดแล้วแต่จะหาได้ และโรงเรียนบุคคล (โรงเรียนราษฎร์/โรงเรียนเอกชน ในปัจจุบัน)”

“โรงเรียนประชาบาลและโรงเรียนบุคคลนี้ กระทรวงธรรมการและกระทรวงมหาดไทยแบ่งหน้าที่กันรับผิดชอบ คือ กระทรวงมหาดไทยมีหน้าที่ฝ่ายบริหาร เป็นผู้จัดตั้งโรงเรียนประชาบาล ชักนำเด็กให้เข้าเรียน หาครูสอน หาเงินมาบำรุงโรงเรียน รับจดทะเบียนและเป็นเจ้าของปกครองโรงเรียน จัดให้มีที่เล่าเรียนเพียงพอแก่จำนวนเด็กที่มีอายุเข้าเกณฑ์เรียน ส่วนกระทรวงธรรมการเป็นผู้วางระเบียบการ หลักสูตร ตรวจตราการฝึกสอนด้านวิชาการ และเฉลี่ยแบ่งเงินบำรุงการศึกษาให้บ้างตามสมควร”

“ในปี พ.ศ. ๒๔๖๔ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.๖) ได้ตราพระราชบัญญัติประถมศึกษาขึ้น …มีสาระสำคัญว่า เด็กทุกคนทีมีอายุ ๗ ขวบบริบูรณ์ ต้องเข้าเรียนอยู่ในโรงเรียนประถมศึกษาจนอายุ 14 ปีบริบูรณ์ การศึกษาประชาบาลเป็นการให้เปล่า …นายอำเภอมีภาระหน้าที่ดำเนินการจัดตั้งโรงเรียนประชาบาล ต้องติดต่อขอความร่วมมือจากประชาชนและวัด ส่วนมากใช้ศาลาวัดเป็นที่เล่าเรียน และพระภิกษุสงฆ์เป็นครูไปพลางก่อน …ต่อมาจึงจ้างบุคคลที่มีความรู้พอสมควรมาเป็นครูสอน … “ครูประชาบาล” ได้รับการยกฐานะจากรัฐบาลให้เป็นข้าราชการ เมื่อวันที่ ๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๙๑ นับแต่นั้นเป็นต้นมา กิจการศึกษาประชาบาลก็เริ่มโอนมาให้ทางราชการจัดโดยตรง ทั้ง ๆ ที่กฎหมายบัญญัติไว้ให้เป็นหน้าที่ของท้องถิ่น …สำนักนายกรัฐมนตรีจึงได้โอนกิจการศึกษาประชาบาลไปสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด เมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๐๙ …. พอมาถึงวันที่ ๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๓ มีพระราชบัญญัติโอนกิจการบริหารโรงเรียนประชาบาลขององค์การบริหารส่วนจังหวัดและโรงเรียนประถมศึกษาของกรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ไปเป็นของ สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ”

Create Date : 17 มกราคม 2549
Last Update : 17 มกราคม 2549 4:36:45 น.		11 comments
Counter : 493 Pageviews.
Share Tweet