"พระเจ้าตาก เบื้องต้น" เปิดข้อมูลสามัญชนผู้ฟื้นฟูบ้านเมือง - ตัวแทนไพร่ผู้ขึ้นครองบัลลังก์

"ยามศึกเราร่วมรบ ยามสงบรบกันเอง ?"

ประวัติศาสตร์อาจเป็นเรื่องของคนเฒ่าคนแก่ คนโบราณ ซึ่งขัดกับค่านิยมสมัยใหม่ที่มักแข่งขันกันที่ความสด ใหม่ และรวดเร็วของข้อมูลของคนรุ่นใหม่ แต่ใช่หรือไม่ว่าประวัติศาสตร์หรือข้อเท็จจริงในอดีตก็คือ รากเหง้าที่บอกความเป็นไปในปัจจุบันและอนาคตได้

อย่างในกรณีของพระเจ้าตาก หลายคนยังสงสัยถึงที่มาที่ไปของอดีตสามัญชนคนธรรมดาที่สามารถขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์แห่งกรุงธนบุรี และต้องเร่งฟื้นฟูบ้านเมืองหลังการเสียกรุงครั้งที่ 2

ซึ่งถือว่าน่าสนใจไม่ต่างกับสถานการณ์บ้านเมืองไทยในปัจจุบัน ที่มีผู้คนกล่าวติดตลกว่า "ยามศึกเราร่วมรบ ยามสงบรบกันเอง"

ความน่าตื่นเต้นของเรื่องคงหนีไม่พ้น เมื่อเพื่อนรักกลายมาเป็นศัตรู จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์เน้นว่าส่วนใหญ่ชี้ให้เห็นว่า พระเจ้าตากสินถูกสั่งประหารโดยเจ้าพระยาจักรี (ต่อมาปราบดาภิเษกเป็น รัชกาลที่ 1) สหายผู้เคยสู้รบเคียงบ่าเคียงไหล่กัน

แต่ด้วยเหตุผลต่างๆ นานา ถึงขั้นว่าท่านบ้าหรือวิปลาสไปแล้ว หรือการจับพระญาติพี่น้องของพระยาจักรี รวมถึงข้าราชการ ราษฎรอย่างไม่เป็นธรรมไปจองจำโทษกลายเป็นเหตุให้ต้องโทษประหารและเป็นเงื่อนไขการปฏิวัติยึดอำนาจในครั้งนั้น

เราจำเป็นต้องรู้จักพระเจ้าตากด้วยหรือ ?

"ไม่จำเป็นต้องรู้จักก็ได้นะครับ" ปรามินทร์ เครือทอง ผู้เขียนหนังสือเล่มเล็ก "พระเจ้าตาก เบื้องต้น" ไขข้อข้องใจและกล่าวต่อว่า “แต่จริงๆ แล้ว ถ้าเราได้มองช่วงรอยต่อบางตอนที่ประเทศล่มสลายไปแล้ว หลังจากเสียกรุงครั้งที่ 2 เรียกได้ว่าประเทศแทบไม่เหลืออะไรเลย พังพินาศหมด

แล้วอยู่ๆ ก็มีคนคนหนึ่งลุกขึ้นมาฟื้นฟูประเทศนี้ขึ้นมาใหม่ แล้วสุดท้ายก็ทำให้เราเป็นรัฐ เป็นเมือง เป็นประเทศเข้มแข็งมาตลอด บทเรียนนี้น่าสนใจที่คนธรรมดา ไม่ใช่นักการเมือง จากข้าราชการบ้านนอกคนหนึ่งที่จับพลัดจับผลู มาเป็นพระเจ้าแผ่นดิน”

"น่าสนใจว่าตอนนั้นหลังเสียกรุงครั้งที่ 2 ซึ่งไม่ใช่แค่กรุงศรีอยุธยาเท่านั้น แต่กินพื้นที่วงกว้างจากตะวันตก มะริด ทวาย ตะนาวศรี ประจวบฯ เพชรบุรี นนทบุรี จากเชียงใหม่ลงมาจนถึงอยุธยา

เป็นช่วงที่บ้านเมืองเรียกได้ว่าตกต่ำที่สุด เศรษฐกิจ สังคม โดนทำลายปัจจัยการผลิตเช่น วัวควาย ทำนาไม่ได้ เท่ากับว่ายึดเครื่องมือทำมาหากินทั้งประเทศ

เรียกได้ว่าพังพินาศ และทางราชสำนักก็ไม่เหลืออะไร เหลือแต่ที่ดิน กำลังพล สุดท้ายทุกคนก็กลับมาฟื้นประเทศด้วยระบบ เศรษฐกิจชุมชน ทุกคนร่วมมือปลูกข้าวกันใหม่ ทำนา ทำไร่กันใหม่ จนฟื้นเศรษฐกิจขึ้นมาได้" ปรามินทร์กล่าว

พระเจ้าตาก: สัณลักษณ์สามัญชน สู่ ผู้นำการเปลี่ยนแปลง

เมื่อประชาชนทั้งประเทศได้เครื่องมือทำกินแล้วก็ไม่รอช้า เร่งนำมาใช้ผลิตอาหารจนบ้านเมืองกลับมาเป็นปึกแผ่นอีกครั้ง ในสมัยกรุงธนบุรี

ประเด็นของพระเจ้าตากในการรับรู้ของคนทั่วไป หยุดลงทันทีแต่ในยุคปัจจุบัน "พระเจ้าตากสิน" กลับมาเป็นกระแสอีกครั้ง เมื่อพระเจ้าตากถูกหยิบยกเป็นสัญลักษณ์การต่อสู้ทางการเมืองของประชาชนสามัญชนคนธรรมดา

ปรากฏการณ์นี้ปรามินทร์ ดูไม่แปลกใจโดยอธิบายว่าเป็นเรื่องที่มีมานานแล้ว ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2475 เป็นต้นมา พระเจ้าตากถูกยกให้เป็นตัวแทนของผู้นำที่มาจากสามัญชน จนมาสู่ระบบการปกครองชั้นสูงได้ หรือเรียกง่ายๆ ว่าเป็นตัวแทนของไพร่ที่ขึ้นมาสู่บังลังก์ก็ได้

พระเจ้าตาก บ้าไปแล้ว? พระเจ้าตากยังไม่ตาย? คงไม่สำคัญเท่า วิธีการศึกษาและมองประวัติศาสตร์อย่างองค์รวม ไม่ใช่แค่จำเป็นฉากๆ หรือรู้เพียงว่าเกิดอะไรขึ้นในอดีต

ปรามินทร์กล่าวว่า พงศาวดารไทยหลายเล่ม กล่าวตรงกันว่าพระเจ้าตากสินถูกประหารโดยการตัดศีรษะที่ป้อมวิไชยประสิทธิ์ (ปัจจุบันตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาปากคลองบางกอกใหญ่)

แต่ยังมีกลุ่มคนที่ค้านประวัติศาสตร์กระแสหลักเชื่อว่า พระเจ้าตากสินไม่ได้ถูกประหาร แต่หนีมาอยู่ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมีตำนานเล่าถึงพระเจ้าตากสินค่อนข้างมาก แต่จะจริงหรือไม่ จุดนี้คือสีสันของการศึกษาประวัติศาสตร์ที่น่าติดตาม

ปรามินทร์ย้ำว่า ประวัติศาสตร์ยังเป็นเรื่องของคนทุกคน คนทุกวัย เพราะถ้าเราไม่เข้าใจรากของเราเลย บ้านเมืองก็จะระส่ำระส่ายอย่างที่เห็น แต่ที่สำคัญคือวิธีการศึกษาประวัติศาสตร์ ที่เราควรเข้าใจเหตุการณ์และบริบทของสังคม ณ ขณะนั้น เราจะได้เข้าใจเรื่องทั้งหมดและเข้าใจพัฒนาการของสังคมปัจจุบันได้

"พระเจ้าตากเบื้องต้น"เล่มนี้เป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับผู้ที่สนใจเส้นทางอดีตข้าราชการธรรมดา ที่สามารถขึ้นสู่บังลังก์กษัตริย์ในสมัยที่เรียกได้ว่าบ้านเมืองตกต่ำที่สุด มาสู่การร่วมมือร่วมใจของคนทั้งประเทศ เร่งฟื้นฟูให้เข้าสู่ภาวะปกติ

โดยหนังสือเล่มนี้เป็นข้อมูลพื้นฐาน ที่ไม่ใช่เชิงข้อสรุปเพื่อให้ติดตามกรณีพระเจ้าตากได้อย่างแข็งแรงต่อไป ติดตามได้ในงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติที่จะมีขึ้นในวันที่ 28 มีนาคม – 7 เมษายนนี้ ที่บูธสำนักพิมพ์มติชน



ขอบคุณ มติชนออนไลน์

สวัสดิ์สิริชีววารค่ะ

Create Date : 20 มีนาคม 2557		0 comments
Last Update : 20 มีนาคม 2557 11:29:43 น.
Counter : 840 Pageviews.
Share Tweet