ศักยภาพของเด็กเล็ก 4. เด็กแรกเกิดนั้นอ่อนแอแต่มี ศักยภาพ( ความสามารถเป็นไปได้ ) มหาศาล
ความคิดในเรื่องการศึกษาในวัยเด็กเล็กของผมนั้น เริ่มต้นด้วยเรื่องศักยภาพ อันมหาศาลของเด็กแรกเกิด แต่พอพูดอย่างนี้ก็อาจมีข้อสงสัยว่า เด็กแรกเกิดซึ่งทำอะไรไม่ได้เลยนั้น ทำไมถึงคิดว่าจะมีศักยภาพอย่างมหาศาล เล่า
ผมอยากจะตอบข้อสงสัยนี้ว่า ก็เพราะว่าเด็กแรกเกิดทำอะไรไม่ได้เลยนะซิ ถึงได้มีศักยภาพมหาศาล " เป็นความจริงว่ามนุษย์แรกเกิดเมื่อเปรียบเทียบกับพวกสัตว์แรกเกิดอื่นๆแล้ว มนุษย์เกิดมาในสภาพที่อ่อนแอกว่ามาก
ระยะแรกเกิด คนเรามีความสามารถร้องไห้กับดูดนมได้เท่านั้น ในขณะที่สัตว์อื่นๆไม่ว่า หมา ม้า ลิง พอเกิดออกมาก็ยืนได้ เดินได้ทันที นักสัตววิทยาคำนวณความแตกต่างนี้ไว้เป็นระยะเวลาประมาณ 10-11 เดือน
ส่วนปัญหาที่ว่าทำไมจึงเกิดความแตกต่างแบบนี้ขึ้นนั้น เหตุผลอย่างหนึ่งกล่าวกันว่า เป็นเพราะมนุษย์เดินไม่ได้เหมือนสัตว์อื่น กล่าวคือมนุษย์ใช้สองขาเดินในแนวตั้ง ทำให้ทารกอยู่ในครรภ์ได้ในระยะเวลาที่สั้นลง
เพราะเหตุนี้สัตว์อื่นจึงมีความสามารถหลายอย่าง เช่นความสามารถในการเดิน ติดตัวมาตั้งแต่อยู่ในท้องแม่ ส่วนมนุษย์ต้องเกิดมาในสภาพที่ยังทำอะไรด้วยตนเองไม่ได้เลย ซึ่งหมายความว่าความสามารถของเด็กแรกเกิดนั้นขึ้นอยู่กับการศึกษาหลังจากการลืมตาดูโลกแล้ว
หรือกล่าวได้ว่า สัตว์อื่นๆ ตอนเกิดมาหัวแข็งเสียแล้ว แต่มนุษย์เกิดมาในสภาพที่สมองยังเกือบเหมือนกระดาษขาวอยู่
เพราะฉะนั้น ถ้าอยากให้เด็กแรกเกิดมีความสามารถอะไรก็ขึ้นอยู่กับว่าเราจะเขียนอะไรลงไปในกระดาษขาวนั้น
ถ้าอยากให้เด็กมีความสามารถและอุปนิสัยที่ดีเลิศ ความเป็นไปได้มีมหาศาล ในทางตรงกันข้าม ถ้าหากในระยะแรกเกิดเราปล่อยปละละเลยไม่สนใจเด็กก็อาจจะหยุดอยู่ในสภาพสมองว่างเปล่าเช่นนั้น