50. การทำซ้ำซาก คือวิธีกระตุ้น ความสนใจของเด็กที่ดีที่สุด
พวกเราผู้ใหญ่หากได้ฟังเรื่องอะไรซ้ำถึง 3-4 หนในวันเดียวคงเบื่อหน่ายสิ้นดี ยิ่งคนใจร้อนอย่างผมได้ยินเรื่องเดียวกันแค่สองหน ผมก็รำคาญจนสุดจะระงับแล้วละครับ แม้แต่คนอย่างผมตอนเป็นเด็ก ผมยังขอให้พ่อหรือแม่เล่านิทานเรื่องเดียวกันซ้ำแล้วซ้ำเล่าซึ่งน่าแปลกใจอยู่เหมือนกัน
อะไรที่ซ้ำซากสำหรับเด็กเล็กจะมีผลมากต่อการสร้างเส้นสายสมองส่วนที่เป็นฮาร์ดแวร์อย่างถูกต้อง ดังที่ผมเคยพูดย้ำแล้วย้ำอีก การที่เด็กเล็กไม่รู้จักเบื่อไม่ได้หมายความว่าเราจะทำอะไรก็ได้ที่ซ้ำๆซากแก่เด็ก แต่เราควรอาศัยความไม่รู้จักเบื่อของเด็กนี่แหละเพื่อสร้างเส้นสายสมองที่ถูกต้องโดยผ่านการกระทำอย่างซ้ำซาก เด็กอายุ 3 เดือนสามารถจำเพลงยากๆได้ หากได้ฟังซ้ำแล้วซ้ำเล่าทุกวัน ความสามารถของเด็กอ่อนนี้น่าทึ่งมากทีเดียว
อนึ่ง การทำอะไรซ้ำซากสำหรับเด็กวัยนี้ นอกจากช่วยสร้างเส้นสายในสมองแล้ว ยังมีบทบาทในการสร้างความสนใจขึ้นในตัวเด็กอีกด้วย เด็กซึ่งได้รับการฟังเพลงหรือนิทานต่างๆอย่างซ้ำซากจะจดจำเอาไว้ และในที่สุดแกจะเรียกร้องขอฟังเพลงหรือนิทานที่แกสนใจ หรือเฝ้าถามแล้วถามอีกว่า ทำไมเป็นอย่างโน้นทำไมเป็นอย่างนี้ การเล่านิทานซ้ำซาก ด้านหนึ่งช่วยให้เด็กจำนิทาน ในขณะเดียวกันอีกด้านหนึ่ง ทำให้เด็กเกิดความสนใจในนิทานเรื่องนั้นขึ้นมาเอง
ผมได้ยินเรื่องเศร้าของสามีภรรยาคู่หนึ่งซึ่งต้องทำงานนอกบ้านทั้งคู่และนำลูกวัย 1 ขวบ 2 เดือนไปฝากสถานเลี้ยงเด็กไว้ เมื่อพาลูกกลับบ้านเด็กเกือบจะอยู่ในสภาพเด็กปัญญาอ่อน ต่อมาเมื่อเด็กอายุ 4-5 ขวบแกเริ่มสนใจดนตรีมากขึ้น อยากเรียนไวโอลิน อยากเรียนเปียโนมากจนพ่อแม่ถึงกับแปลกใจ จึงตรวจสอบดูว่าเป็นเพราะเหตุใด ปรากฏว่าสมัยที่อยู่สถานเลี้ยงเด็กลูกอยู่ในสภาพที่ไม่มีอะไรมากระตุ้นเลย มีพียงอย่างเดียวคือก่อนนอนและตอนออกกำลังกาย ทางสถานเลี้ยงเด็กจะเปิดเพลงของชูเบิร์ตและโมสาร์ทกับเพลง The SkatersWaltz สภาพไร้สิ่งกระตุ้นกับการฟังเพลงซ้ำซาก ทำให้เด็กคนหนึ่งกลายเป็นเด็กปัญญาอ่อน แต่มีความเข้าใจในดนตรีสูง เมื่อผมเห็นเด็กคนนี้ ทำให้ผมรู้ถึงบทเรียนที่มีค่ามหาศาลเกี่ยวกับการศึกษาในวัยเด็ก