ตลาดเก่าแก่ในเมืองไทยที่มีอายุมากกว่า 100 ปี
มีหลายแห่งที่ยังคงรอคอยให้ผู้คนเดินทางเข้าไปย้อนรอยวันวาน
และสัมผัสมนต์เสน่ห์แห่งอดีต ซึ่งหลงเหลือร่องรอยไว้ให้เรียนรู้
และชื่นชมถึงประวัติความเป็นมา เรื่องเล่าและความทรงจำที่น่าประทับใจ
เฉกเช่น "ตลาดคลองสวน 100 ปี" ตลาดโบราณซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับกรุงเทพฯ แม้ว่ากระแสบริโภคนิยมและความเจริญทางเทคโนโลยีจะหลั่งไหลเข้ามากเพียงใดก็ตาม แต่ก็ไม่อาจหยุดลมหายใจของตลาดแห่งนี้ให้สูญสลายไปได้

ตลาดคลองสวน 100 ปี ตั้งอยู่ริมคลองประเวศน์บุรีรมย์ในพื้นที่ 2 จังหวัดคือ ต.เทพราช อ.บ้านโพธิ์ จ.ฉะเชิงเทรา และ ต.คลองสวน อ.บางบ่อ จ.สมุทรปราการ เป็นตลาดเก่าแก่ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ในอดีตการเดินทางเข้ากรุงเทพฯ ที่สะดวกที่สุดจะต้องใช้เรือเมล์ขาวของนายเลิศเพียงลำเดียวเท่านั้นที่รับคนจากประตูน้ำท่าถั่ว (ฉะเชิงเทรา) ผ่านตลาดคลองสวนก่อนจะแล่นเข้าสู่ประตูน้ำ (วังสระปทุม)

ทุกวันนี้มีนักท่องเที่ยวเดินทางมาชมตลาดคลองสวนเป็นจำนวนมาก เพื่อสัมผัสบรรยากาศในอดีตที่อบอวลด้วยมนต์เสน่ห์แห่งการซื้อขายแลกเปลี่ยน รอยยิ้มมิตรไมตรีและการขายสินค้าที่มีเอกลักษณ์ของพ่อค้าแม่ขาย โครงสร้างของตลาดที่เป็นอาคารไม้เก่าๆ ตั้งเรียงรายริมคลอง หากเดินชมแล้วสังเกตข้าวของเครื่องใช้ในแต่ละร้านให้ดีก็จะเห็นของเก่าแปลกตาตั้งแต่ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ไม่ว่าจะเป็นกล้องถ่ายรูป โคมไฟ หุ่นโชว์เสื้อผ้าจากปูนปลาสเตอร์ ที่ชั่งน้ำหนักกุนเชียง ป้ายโฆษณาสินค้าในอดีต ขวดน้ำมะเน็ดที่มีลูกลอยอยู่ข้างใน ขวดน้ำอัดลม เป็นต้น

สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นงานโฆษณาสินค้าในอดีตที่หาดูได้ยาก เป็นที่ต้องการของนักสะสมและบ่อยครั้งจะเป็นที่ต้องตาของผู้กำกับภาพยนตร์ที่แสวงหาฉากบรรยากาศในอดีตย้อนยุคสำหรับถ่ายทำภาพยนตร์ ร้านกาแฟที่เป็นต้นตำรับกาแฟโบราณและสภากาแฟมาจนถึงทุกวันนี้ อย่างร้านแปะหลีที่เจ้าของวัย 82 ปี ยังคอยต้อนรับผู้มาเยือนด้วยความเป็นกันเองและบอกเล่าเรื่องราวพร้อมชิมกาแฟหอมกรุ่น รวมทั้งเจ้าของร้านฮ่อยจ๊อและยำถั่วพลูที่มีน้ำใจนำอาหารมาให้ชิมและบอกว่าไม่อร่อยไม่เก็บเงิน

เรื่องราวที่สร้างความประทับใจให้กับนักท่องเที่ยวคือ ตลาดคลองสวนเป็นจุดแวะพักและเป็นศูนย์รวมของชุมชน จะเห็นได้จากสิ่งปลูกสร้าง โรงเจ วัดและสุเหร่าที่เป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวไทยจีน พุทธและมุสลิม จะอยู่ละแวกเดียวกัน แต่ก็มีจุดพบปะนั่นคือร้านกาแฟ ทุกคนแม้ต่างศาสนาก็สามารถเข้ามาแลกเปลี่ยนความคิดพูดคุยกันถึงเหตุการณ์บ้านเมืองและชีวิตประจำวัน ซึ่งเป็นการแสดงให้เห็นถึงการอยู่ร่วมกันในชุมชนอย่างมีความสุข

ส่วนเรื่องอาหารการกินที่ขึ้นชื่อของตลาดคลองสวนคือ เป็ดพะโล้รสชาติเข้มข้น ห่อหมกถูกปาก ขนมโบราณถูกใจ โดยเฉพาะขนมชั้นที่คุณต้องลิ้มลอง และข้าวเหนียวมะม่วง โดยทุกร้านจะเปิดขายของทุกวันเช้าถึงเย็น เนื่องจากทางเทศบาลมีนโยบายที่จะส่งเสริมให้พื้นที่แห่งนี้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์แห่งใหม่ในรูปแบบตลาดโบราณที่หาดูได้ยากในปัจจุบัน คงไว้ซึ่งวิถีชีวิตความเป็นอยู่ในอดีต เทศบาลจึงไม่เก็บค่าเช่าสถานที่ แต่ทุกร้านค้าจะต้องเปิดขายของตลอดเวลาเพื่อให้นักท่องเที่ยวได้มาจับจ่ายใช้สอย นอกจากนี้เทศบาลยังได้จัดอบรมในเรื่องความสะอาดของอาหารเป็นประจำทุกเดือน และปรับปรุงภูมิทัศน์บริเวณด้านหน้าทางเข้าตลาดให้มีความสวยงาม

ส่วนการเดินทางไปจากกรุงเทพฯ ใช้ถนนทางด่วนมอเตอร์เวย์ สังเกตป้ายชี้ "ตลาดคลองสวน 100 ปี" เลี้ยวซ้าย หรือถนนอ่อนนุช-ฉะเชิงเทรา ผ่านเทคโนฯ ลาดกระบังขับตรงไปตลอด ตลาดจะอยู่ซ้ายมือ ตลาดโบราณแต่ละแห่งล้วนมีเอกลักษณ์เฉพาะแตกต่างกันไปตามวิถีชีวิต วัฒนธรรม และประเพณีในท้องถิ่น มนต์เสน่ห์ของตลาดคลองสวนเป็นอย่างไรคงต้องไปชมไปชิมและไปช็อปด้วยตัวเองจึงจะรู้ว่าร่องรอยแห่งอดีตนั้นน่าสัมผัสมากแค่ไหน