***** ความหมายของคำว่า "ศีล" *****
ความหมายของคำว่า "ศีล"
วิสุทธิมรรค สีลนิเทศ หน้า ๑๓ อ้างคำที่พระสารีบุตร กล่าวไว้ในปฏิสัมภิทาว่า....
ถามว่า...อะไร...เป็นศีล......
ตอบว่า เจตนา เจตสิก สังวร และความไม่ก้าวล่วง "เป็นศีล"
เจตนา เจตนาที่งดเว้นจากปาณาติบาต อทินนาทาน กาเมสุมิจฉาจาร มุสาวาท และสุราเมรัย ชื่อว่า เจตนาศีล
เจตสิก ได้แก่ ความประพฤติที่งดเว้นจาก อภิชฌา พยาบาท และสัมมาทิฏฐิ ชื่อว่า เจตสิกศีล
สังวร คือความสำรวม ๕ ประการ ปาฏิโมกสังวร สติสังวร ญาณสังวร ขันติสังวร วิริยสังวร ชื่อว่า สังวรศีล
ความไม่ล่วงละเมิด ทางกาย วาจา ชื่อว่า ความไม่ล่วงละเมิด ก็เป็นศีล
อนึ่ง บุคคลผู้ประพฤติในสิกขาบท ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติไว้ ว่าควรทำชื่อว่า จาริตศีล บุคคลรักษาข้อที่ทรงห้ามด้วยศีล ชื่อว่า วาริตศีล
การรักษาศีล ต้องมี เจตนาที่จะวิรัติ คืองดเว้นจากการกระทำความชั่วทุกประการ จึงจะชื่อว่า รักษาศีล ถ้าไม่มีเจตนาที่จะงดเว้น แม้ว่าบุคคลนั้น จะมิได้กระทำความผิด ความชั่ว ก็ไม่ชื่อว่ามีศีล เหมือนเด็กอ่อนที่นอนแบเบาะ แม้จะมิได้ทำความชั่ว เพราะยังไร้เดียงสา ก็ไม่ชื่อว่า เด็กนั้นมีศีล เพราะเด็กไม่มีเจตนาที่จะงดเว้น เพราะฉะนั้น การที่จะได้ชื่อว่าเป็นผู้มีศีล จึงต้อง วิรัติ หรือ งดเว้น
คำว่า วิรัติ หมายถึง การงดเว้นจากการกระทำบาปอกุศล วิรัติมี ๓ ประการ คือ...
๑. สมาทานวิรัติ งดเว้นด้วยการสมาทาน เป็นวิรัติของปุถุชนทั่วไป เช่น การสมาทานศีล ๕ สมาทานศีล ๘ หรือสมาทานอุโบสถศีล เป็นต้น เมื่อสมาทานแล้ว ไม่กระทำทุจริต การงดเว้นเช่นนี้ ชื่อว่า สมาทานวิรัติ
๒. สัมปัตติวิรัติ งดเว้นด้วยเหตุการ์ขึ้นเฉพาะหน้า เป็นวิรัติของผู้ที่มิได้ ตั้งใจที่จะงดเว้นมาก่อน แต่ขณะที่มีเหตุการณ์เกิดขึ้น ซึ่งจะทำให้ผิดศีลได้ เช่นมีโอกาศที่จะฆ่า แต่ไม่ฆ่า จะลักทรัพย์แต่ไม่ลัก จะมุสาแต่ไม่มุสา เป็นต้น การงดเว้นเช่นนี้ ชื่อว่า สัมปัตติวิรัติ
๓. สมุจเฉทวิรัติ วิรัติของอริยบุคคล เช่น พระโสดาบัน เป็นผู้มี่ศีล ๕ บริบูรณ์ ท่านละบาปอกุศลได้โดยเด็ดขาด พระอรหันต์ ท่านประหาณกิเลสที่เหลือทุกอย่างเป็น สมุจเฉทประหาณ เมื่อปรินิพพานแล้ว จะไม่กลับมาปฏิสนธิอีก เป็นการสิ้นภพชาติ พ้นจากสังสารวัฏฏ นี้ชื่อว่า สมุจเฉทวิรัติ
แวะมาทักทายและเอาไอสครีม มาฝากคร้า
วันที่: 29 กันยายน 2550 เวลา:12:08:30 น.
แวะมาอ่านธรรม ก่อน อาหารเย็นค่ะ
ผู้ติดตามบล็อก : 2 คน [