***** พระโสดาบัน (๑) *****
พระโสดาบัน (๑)
พระโสดาบัน คือ ใคร?
ในคัมภีร์สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค แสดงว่า ดูก่อน สารีบุตร ที่เรียกว่า "โสดาบัน" เป็นไฉน?
พระสารีบุตร ทูลตอบว่า "ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ผู้ใดประกอบด้วยมรรค มีองค์ ๘ ผู้นี้เรียกว่า "โสดาบัน"
พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า "ถูกละ ๆ สารีบุตร ผู้ซึ่งประกอบด้วยอริยมรรค มีองค์ ๘ นี้ เรียกว่า "พระโสดาบัน" ท่านผู้นั้นมีนามอย่างนี้ มีโคตรอย่างนี้"
ท่านอรรถกถาจารย์ อธิบายคำว่า "โสดาบัน" คือบุคคลผู้ประกอบด้วย โสโต คำว่า โสโต แปลว่า กระแส หมายถึง อริยมรรค มีองค์ ๘
ดังนั้น "พระโสดาบันบุคคล" คือ ผู้ที่ปฏิบัติจนอริยมรรค มีองค์ ๘ เกิดขึ้นในจิตสันดานของตน เป็นครั้งแรกนั่นเอง
พระโสดาบัน มีชื่อหลายอย่าง เช่น
ทิฏฐิสัมปันโน ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ คือ มีความเห็นถูกต้อง เพราะละมิจฉาทิฏฐิ ซึ่งเป็นความเห็นผิดได้โดยเด็ดขาด
ทัสสนสัมปันโน ผู้ถึงพร้อมด้วยทัสสนะ หมายถึง เห็นนิพพาน เป็นครั้งแรก
อาคโต อิมัง สัทธัมมัง ผู้มาถึงพระสัทธรรม ได้แก่ มรรค ผล นิพพาน
ปัสสติ อิมัง สัทธัมมัง ผู้เห็นพระสัทธรรมอยู่
เสกเขน ญาเณน สะมันนาคโต ผู้ประกอบด้วยญาณของพระเสกขะ
เสกขายะ วิชชายะ สะมันนาคโต ผู้ประกอบด้วยวิชชาของพระเสกขะ (คำว่า พระเสกขะ หมายถึงบุคคลผู้ยังต้องศึกษาในสิกขา ๓ คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เพราะยังทำกิจในสิกขา ๓ ไม่บริบูรณ์ ได้แก่ พระอริยบุคคล ๓ จำพวก คือ พระโสดาบัน พระสกทาคามี และพระอนาคามี
พระโสดาบัน และพระสกทาคามี เป็นผู้ทำให้บริบูรณ์ใน ศีล ส่วนสมาธิ และปัญญายังไม่บริบูรณ์
พระอนาคามี เป็นผู้ทำให้สมาธิบริบูรณ์ ส่วนปัญญายังไม่บริบูรณ์
สำหรับพระอรหันต์ ชื่อว่า "อเสกขบุคคล" หมายถึงบุคคลผู้ไม่มีกิจในการศึกษา ศีล สมาธิ ปัญญา เพราะท่านเป็นผู้ทำให้บริบูรณ์แล้ว)
ธัมโสตสมาปันโน ผู้ถึงพร้อมด้วยกระแสธรรม คำว่า กระแส หมายถึง อริยมรรค มีองค์ ๘
อริโย นิพเพธิกะ ปัญโญ ผู้มีปัญญาชำแรกกิเลสอันประเสริฐ
อะมะตะทวารัง อาหัจจะ ติฏฐะติ ผู้ตั้งอยู่ใกล้ประตู พระนิพพาน
คือจะเกิดอีกอย่างมากไม่เกิน ๗ ชาติ ก็จะเข้าสู่ปรินิพพาน
ผู้ติดตามบล็อก : 2 คน [
บุคคลธรรมดาถ้ามีอริยมรรค มีองค์ ๘ ก็สามารถเป็นโสดาบันได้หรือคะ ?