ผมเคยเขียนเรื่องปัญหาสัมปทานคลื่น 1800MHz หมดอายุไปแล้วรอบหนึ่ง ได้เวลาเขียนถึงอีกรอบครับ

อธิบายแบบรวบรัดสำหรับคนที่ไม่เคยติดตามมาก่อนคือ สัมปทานมือถือที่เอกชนทำกับรัฐวิสาหกิจเมื่อหลายสิบปีก่อน กำลังจะหมดลงแล้ว โดย 2 สัญญาชุดแรกที่จะหมดพร้อมกันคือสัญญาที่ CAT (หรือ กสท โทรคมนาคม) ทำไว้กับ TrueMove (ไม่มี H ซึ่งก็คือ Orange เดิม) และ GSM1800 ในเครือ AIS

สัญญาสัมปทานทั้ง 2 ฉบับจะสิ้นสุดลงในวันที่ 15 กันยายน 2556 นี้ อีกประมาณหนึ่งเดือนครึ่งเท่านั้นเอง

สัญญาสัมปทานเหล่านี้ถูกออกแบบไว้ตั้งแต่ตอนแรกว่า เมื่อสิ้นสุดสัญญา ทุกสิ่งทุกอย่างจะตกเป็นกรรมสิทธิ์ของ CAT ไม่ว่าจะเป็นลูกค้า โครงข่าย คลื่นความถี่

แต่เมื่อเกิด กสทช. ที่เป็นหน่วยงานกำกับดูแลขึ้นมาตามกฎหมายใหม่ กฎหมายกำหนดให้คลื่นต้องกลับไปที่ กสทช. ซึ่งผิดไปจากแนวทางแรกเริ่มในสัญญา ตอนนี้กลายเป็นว่า CAT จะได้ทุกอย่างยกเว้นคลื่นชุดเดิม ดังนั้น CAT มีหน้าที่ต้องไปหาคลื่นใหม่มาให้บริการลูกค้ากลุ่มเดิม

ปัญหานี้มีผู้เกี่ยวข้องหลายฝ่าย เรื่องราวซับซ้อน และตอนนี้ก็ยังไม่ได้ข้อยุติที่ทุกฝ่ายเห็นตรงกัน ในหมู่ กสทช. เองก็มีความเห็นแตกกันไปคนละทาง

เรื่องราวแบบละเอียดๆ เล่าผ่านคอลัมน์นี้คงไม่มีทางจบง่ายๆ
เอาเป็นว่าถ้าท่านใดสนใจก็ตามไปอ่านบทความชุดที่ผมเคยเขียนไว้ กดตามลิงก์ได้จากตอนท้ายของคอลัมน์นะครับ

ในคอลัมน์นี้ผมขอตอบคำถามง่ายๆ ในมุมของผู้บริโภค (โดยเฉพาะ TrueMove ที่มีคนใช้อยู่เยอะมาก แต่ก็รวมถึง GSM1800 ด้วย) ว่าจะเกิดปัญหาอะไรหรือไม่

โดยส่วนตัวแล้ว ผมค่อนข้างมั่นใจว่า “ซิมจะไม่ดับ” หลังวันที่ 15 กันยายน ไม่ว่าจะมีแนวทางแก้ปัญหาหรือไม่ก็ตาม

ในกรณีที่ กสทช. และองค์กรที่เกี่ยวข้องสามารถกำหนดแนวทางแก้ปัญหาได้สำเร็จก่อนวันที่ 15 กันยายน สิ่งที่จะเกิดขึ้นคือ TrueMove กับ GSM1800 จะสามารถให้บริการต่อได้อีก 1 ปี (แต่จะถูกกฎหมายหรือไม่ อันนี้นักกฎหมายยังตั้งคำถามต่อแนวทางที่ กสทช. เสนอ)

แต่ถ้าหากว่า กสทช. แก้ปัญหาไม่สำเร็จในระยะเวลาเส้นตาย ผมก็ยังเชื่อว่าผู้ประกอบการจะยังคงให้บริการต่อไปก่อน แล้วไปแก้ปัญหาทางกฎหมายในภายหลัง อาการซิมดับคงไม่มีแน่นอน
(เว้นเสียแต่ว่าเรื่องจะไปถึงชั้นศาลแล้วศาลสั่งให้ยุติบริการซึ่งก็คงต้องใช้เวลาตามกระบวนการอีกนาน)

อย่างไรก็ตาม แม้ “ซิมไม่น่าจะดับ” แต่ผู้บริโภคเองก็ตรวจเตรียมตัวให้พร้อมด้วยเช่นกันครับ เพราะสุดท้ายแล้วบริการ 2G บน TrueMove กับ GSM1800 จะล้าสมัยอยู่ดี และคลื่นเดิมที่ใช้อยู่ในปัจจุบันจะถูกนำไปให้บริการ 4G ที่มีประสิทธิภาพมากกว่าแทน

คำแนะนำของผมต่อผู้บริโภคมีดังนี้

-    ถ้าใช้แบบเติมเงิน ควรเลี่ยงการเติมเงินจำนวนมากๆ
-    ถ้าเงินเหลือค้างเยอะ ก็ควรรีบใช้ให้หมด
-    เริ่มมองหาลู่ทาง “ย้ายค่าย” ไปยังบริการที่ใหม่กว่า คำว่า “ย้ายค่าย” ในที่นี้หมายถึงย้ายเบอร์ไปยังบริการมือถืออื่นๆ ที่ไม่ใช่ TrueMove หรือ GSM 1800 ซึ่งแปลว่าย้ายไปบริการไหนก็ได้ จะเป็นของบริษัทเดียวกันอย่าง TrueMove H หรือ AIS 3G ก็ได้ หรือจะย้ายข้ามบริษัทไปใช้ dtac, CAT, TOT ก็ได้เช่นกัน
-    มือถือ 2G เครื่องเดิมยังไม่จำเป็นต้องเปลี่ยน ถ้าอยากใช้แค่ 2G สามารถย้ายไปใช้ AIS 900MHz หรือ dtac 1800MHz ด้วยเครื่องเดิมได้ แต่ในระยะยาว 2-3 ปีข้างหน้า ควรเริ่มคิดเรื่องการเปลี่ยนไปใช้มือถือที่รองรับ ที่รองรับ 3G ได้แล้ว
-    ผู้ใช้ AIS (GSM 900 เดิม) อย่านิ่งนอนใจ สัมปทานจะหมดในปี 2558 เป็นรายต่อไป ส่วนลูกค้า dtac เป็นคิวสุดท้ายในปี 2561

กล่าวโดยสรุปคือ ซิมไม่น่าจะดับ แต่ผู้บริโภคก็ต้องช่วยเหลือตัวเองด้วย
ส่วนคำอธิบายว่าทำไมถึงเกิดปัญหาต้องมาลุ้นว่าหลังหมดสัญญาสัมปทาน ซิมจะดับหรือไม่ อันนี้คงต้องบอกว่าเป็นปัญหาเรื่องประสิทธิภาพในการทำงานของ กสทช. ในฐานะองค์กรกำกับดูแลด้านโทรคมนาคม เพราะรู้ตัวล่วงหน้าตั้งแต่วันเข้ามารับตำแหน่ง แต่กลับจัดประมูลไม่ทันจนเป็นปัญหายืดเยื้อมาจนกระทั่งวันนี้