BlogGang.com : : sirivinit : "วัดราชบพิธฯ" นอกไทย ในฝรั่ง วัดประจำ ร.5 ที่ตั้ง "สุสานหลวง" อนุสรณ์อาลัยรักแห่งราชวงศ์

"วัดราชบพิธฯ" นอกไทย ในฝรั่ง วัดประจำ ร.5 ที่ตั้ง "สุสานหลวง" อนุสรณ์อาลัยรักแห่งราชวงศ์

"วัดราชบพิธฯ"

พระพุทธอังคีรส หล่อด้วยทองทั้งองค์ ภายใต้ฐาน
ประดิษฐานพระสรีรางคารของพระบูรพมหาษัตริย์ 6 พระองค์

บริเวณด้านนอกพระอุโบสถ ประดิษฐานเจดีย์องค์ใหญ่สีเหลือง ตั้งอยู่ตรงกลาง ซึ่งเป็นแบบระฆังคว่ำ มีฐานทักษิณประดับกระเบื้องเคลือบเบญจรงค์อัดพิมพ์นูนทั้งองค์ เจาะเป็นซุ้มคูหา 16 ซุ้ม ภายในซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ปางต่าง ๆ สวยงามมมาก

ท่ามกลางการล้อมรอบด้วยระเบียงคด เชื่อมต่อกับวิหารและอุโบสถทั้งสี่ทิศ ออกแบบสร้างไว้ได้อย่างลงตัว ยอดพระเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ไว้อีกด้วย

ทิศตะวันตกของวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร ยังเป็นที่ตั้งของ สุสานหลวง ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดให้สร้างขึ้นเพื่ออุทิศถวายแด่ พระมเหสี เจ้าจอมมารดา และพระราชโอรส พระราชธิดา ตลอดจนพระบรมวงศานุวงศ์

เช่น สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์, สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี, สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ เป็นต้น ซึ่งอนุสาวรีย์ที่สุสานหลวงนี้ทำเป็นรูปเจดีย์ ปรางค์ และอาคารศิลปะยุโรป ผสมผสานกันไป

ให้ความรู้สึกที่นอกเหนือไปจากความวังเวง หดหู่ และอาลัยต่อเจ้านายระดับสูงที่หมดลมหายใจไปเป็นเวลานับเกือบร้อยปี

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม นับเป็นพระอารามหลวงสุดท้าย
ที่พระมหากษัตริย์ทรงสร้างตามโบราณราชประเพณีที่มีการ
สร้างวัดประจำรัชกาล นอกจากนี้ยังเป็นวัดประจำรัชกาลที่ 7
คือ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวอีกด้วย

ระเบียงคด เชื่อมต่อกับวิหารและอุโบสถทั้งสี่ทิศ ซึ่งตกแต่งด้วยกระเบื้้องลายเทพนม ที่ออกแบบโดยคนไทยแต่ไปสั่งผลิตที่ประเทศจีน

อาณาบริเวณ สุสานหลวง ที่บรรจุอัฐิ พระบรมวงศานุวงศ์ ซึ่ง ร.5 โปรดฯ สร้างอุทิศให้ ซึ่งหลากหลายไปด้วยรูปเจดีย์ ปรางค์ และอาคารศิลปะยุโรป ภายในวัดราชบพิธฯ

อีกประมาณ 1 เดือนข้างหน้า ปรากฎการณ์ ทัวร์ศิลปวัฒนธรรม "ตามรอยพระพุทธเจ้าหลวง ข้างนอกเป็นไทย ข้างในเป็นฝรั่ง" ซึ่งจัดขึ้นโดย ศูนย์อบรมอาชีพและธุรกิจมติชน (มติชนอคาเดมี่) บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) ก็กำลังจะเกิดขึ้น กับการท่องไปในแดนดินถิ่นบางกอก ยัง 5 สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ภายใน 1 วัน

ไม่ว่าจะเป็น วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ,พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร (วังหน้า) ,พระที่นั่งวิมานเมฆ,พระที่นั่งอนันตสมาคม และปิดท้ายด้วยการสักการะ พระบรมรูปทรงม้า กลางถนนราชดำเนิน เมื่อยามพระอาทิตย์ใกล้ลับขอบฟ้า ซึ่งล้วนแล้วแต่มีความเกี่ยวข้องกับพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทั้งสิ้น

หัวหน้าทัวร์ศิลปวัฒนธรรมครั้งนี้ มิใช่ไกค์นำเที่ยวธรรมดาทั่วไป แต่พวกเขาเป็นถึงนักวิชาการทางประวัติศาสตร์ ได้แก่ ดร.ไกรฤกษ์ นานา ผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์ รัชกาลที่ 4-5 และ ผศ.ปรีดี พิศภูมิวิถี อาจารย์ประจำภาควิชาภาษาตะวันตก คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา

ที่จะเป็นผู้พาชาวคณะผู้สนใจ เก็บเกี่ยวเกร็ดความรู้ถึงความหมาย คุณค่า และความสำคัญทางประวัติศาสตร์ของสถานที่นั้นๆ เชื่อมโยงกับ พระปิยมหาราช ที่เคารพรักของปวงชนชาวไทย ได้อย่างลึกซึ้ง เข้าถึงอารมณ์ประหนึ่งทะลุมิติไปเป็นส่วนหนึ่งของราษฎรในยุคสมัยของพระองค์ท่านเลยทีเดียว

มติชนออนไลน์ จึงขอประเดิมแนะนำ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม สถานที่แรกในทัวร์ "ตามรอยพระพุทธเจ้าหลวง ข้างนอกเป็นไทย ข้างในเป็นฝรั่ง" ปฐมฤกษ์แห่งการเปิดหน้าประวัติศาสตร์ มาให้คุณผู้อ่านได้ท่องไปกับความรู้ฉบับแอนนิเมชั่นกัน แบบจับต้องได้ในทุกสัมผัสโดยตรงกับนักเขียน นอกเหนือไปจากหนังสือที่มีเพียงแค่ตัวอักษรและรูปภาพแบบไร้มิติเท่านั้น...

บนถนนเฟื่องนคร เขตพระนคร เป็นที่ตั้งของ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ วัดที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ สร้างขึ้นเป็นวัดประจำรัชกาลเมื่อ พ.ศ. 2412

หลังเสด็จเถลิงถวัลย์ราชสมบัติแล้ว 1 ปี ด้วยพระราชศรัทธาอันยิ่งใหญ่ และเป็นไปตามโบราณประเพณีนิยม ตามพระมหากษัตริย์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ แห่งราชวงศ์จักรี เริ่มตั้งแต่รัชกาลที่ 1 ที่ทรงโปรดสร้างวัดประจำรัชกาลเรื่อยมากระทั่งถึงรัชกาลที่4 จวบจนรัชสมัยของรัชกาลที่ 5

สถาปัตยกรรม วัดราชบพิธฯ เป็นลักษณะผสมผสานระหว่างไทยและยุโรป คือ ลักษณะภายนอกเป็นสถาปัตยกรรมไทย ส่วนภายในออกแบบตกแต่งอย่างตะวันตก โดยมีพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐ์วรการพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นณรงคหริรักษ์ (พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช)

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ และเจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิบดี (ม.ร.ว. ปุ้ม มาลากุล) เป็นผู้อำนวยการก่อสร้าง จากการวางผังอาคารแบบโบราณสมัยต้นกรุงศรีอยุธยามาใช้

คือ มีพระเจดีย์เป็นอาคารประธาน ล้อมรอบด้วยระเบียง มีพระอุโบสถ พระวิหาร และมุขทางเข้าอีกสองหลัง ตั้งอยู่ระหว่างพระระเบียงในแนวแกนตั้ง และแกนนอนของพระเจดีย์ ซึ่งล้วนแล้วแต่วิจิตร งดงาม ตระการตายิ่งนัก

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม จึงหมายถึง วัดที่พระมหากษัตริย์ทรงสร้าง และมีมหาสีมาอันเป็นเสาศิลาจำหลักยอดเป็นรูปเสมาธรรมจักร 8 เสา ตั้งเป็นสีมาที่กำแพง 8 ทิศ

"ราชบพิธ" หมายถึง พระอารามที่พระเจ้าแผ่นดินสร้าง
"สถิตมหาสีมาราม" หมายถึง พระอารามซึ่งมีมหาเสมาหรือเสมาใหญ่ ซึ่งรัชกาลที่ 5 ทรงเป็นผู้พระราชทานชื่อวัดแห่งนี้ด้วยพระองค์เอง

เมื่อย่างเข้าไปภายใน พระอุโบสถ วัดราชบพิธฯ แม้ภายนอกจะตกแต่งด้วยกระเบื้องเบญจรงค์เคลือบสีรูปเทพประนม ในรูปแบบของสถาปัตยกรรมไทย แต่ภายใน กลับเป็นสถาปัตยกรรมแบบยุโรปสมัยโกธิคซึ่งมีความงดงามลงตัว มี พระพุทธอังคีรส ทรงผ้ามีกลีบ หน้าตักกว้าง 2 ศอกคืบ พระฉวีวรรณเป็นทองคำทั้งองค์ เป็นพระประธาน

พระนาม พระพุทธอังคีรส แปลว่า มีพระรัศมีซ่านออกจากพระวรกาย เหนือพระพุทธอังคีรสฉัตรกางกั้น ซึ่งฉัตรนี้เคยกางกั้นเหนือพระโกศพระบรมศพรัชกาลที่ 5

พระพุทธอังคีรส พระพุทธรูปปล่อปางสมาธิองค์นี้ ใช้ทองคำเนื้อแปดหนัก180 บาทในการหล่อ นำมาจากทองแต่งพระองค์รัชกาลที่ 5 ตั้งแต่ทรงพระเยาว์ ประดิษฐานอยู่บนชุกชีหินอ่อนที่สั่งจากประเทศอิตาลี (ข้างใต้บรรจุพระบรมราชสรีรังคารพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ไว้ด้วย )

เดิมพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจะทรงนำไปประดิษฐานที่พระปฐมเจดีย์ แต่สิ้นรัชกาลเสียก่อน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าฯ ให้นำมาประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดราชบพิธ เมื่อ 12 กันยายน พ.ศ. 2415

ขณะที่ฐานบัลลังก์เป็นกะไหล่ทองเนื้อหก หนัก 48บาท ภายในบรรจุพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบรมอัฐิพระศรีสุลาลัย สมเด็จพระบรมราชินีในรัชกาลที่ 3 และสมเด็จพระบรมวงศ์เธอ กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร

บริเวณด้านนอกพระอุโบสถ ประดิษฐานเจดีย์องค์ใหญ่สีเหลือง ตั้งอยู่ตรงกลาง ซึ่งเป็นแบบระฆังคว่ำ มีฐานทักษิณประดับกระเบื้องเคลือบเบญจรงค์อัดพิมพ์นูนทั้งองค์ เจาะเป็นซุ้มคูหา 16 ซุ้ม ภายในซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ปางต่าง ๆ สวยงามมมาก ท่ามกลางการล้อมรอบด้วยระเบียงคด เชื่อมต่อกับวิหารและอุโบสถทั้งสี่ทิศ ออกแบบสร้างไว้ได้อย่างลงตัว ยอดพระเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ไว้อีกด้วย

ขอขอบคุณ มติชนออนไลน์

สิริสวัสดิ์จันทรวาร เปรมปรีดิ์มานรมณีย์นะคะ

Create Date : 05 กันยายน 2554

Last Update : 1 พฤศจิกายน 2555 1:28:47 น.

0 comments

Counter : 2865 Pageviews.