นักผังเมืองจากทุกสำนักยกให้ Streetcar เป็นระบบการขนส่งมวลชนที่ดีที่สุดของโลกในขณะนี้

คลิปภาพที่สำคัญจะอยู่ท้ายสุดของบทความนี้ครับ อย่าพลาดติดตามส่วนสำคัญนี้ด้วยครับ

บทความโดย ฐาปนา บุณยประวิตร ผู้เชี่ยวชาญด้านผังเมือง

thapana.asia@gmail.com/ //www.asiamuseum.co.th/

www.smartgrowthasia.com

ก่อนที่จะกล่าวถึงคุณประโยชน์ของ Streetcar

ขอจำแนกระบบการขนส่งมวลชนที่มีใช้อยู่ในปัจจุบันซึ่งแบ่งออกได้เป็น 4 ประเภทได้แก่

1) ระบบรถไฟฟ้าขนส่งขนาดใหญ่ (Heavy Rail Transit) ได้แก่รถไฟฟ้าความเร็วสูง(High Rail)

2) ระบบรถไฟฟ้าขนส่งขนาดกลาง (Medium Rail Transit) ได้แก่รถไฟฟ้าขนส่งระหว่างเมืองและภาคมีขนาดเล็กและความเร็วน้อยกว่ารถไฟฟ้าขนส่งขนาดใหญ่

3) ระบบรถไฟฟ้ารางเบา (Light Rail Transit) ได้แก่รถไฟฟ้าขนาดเล็กที่วิ่งบริการเชื่อมต่อระหว่างย่านในเขตเมืองระบบนี้แบ่งออกเป็น 2 ระบบย่อย ได้แก่

3.1รถไฟฟ้ารางเบาขนาดพ่วงใหญ่มีจำนวนตู้พ่วงมากกว่า 3 ตู้นิยมใช้สำหรับรถไฟฟ้ารางยกระดับและรางใต้ดิน

3.2 รถไฟฟ้าขนาดเล็ก หรือที่รู้จักกันในนามของ Streetcarมีตู้พ่วงจำนวน 3 ตู้ streetcar จะใช้ทางวิ่งผสมผสานกับรถยนต์บนผิวถนน

4) ระบบสุดท้ายได้แก่ รถบัสขนส่งมวลชน (Bus Rapid Transit-BRT) เป็นระบบขนส่งมวลชนที่ไม่ใช้รางแต่อาจจะจัดช่องทางวิ่งไว้เป็นการเฉพาะ ดังเช่น BRT ของกรุงเทพมหานคร

ภาพที่ 1 เยอรมันประเทศผลิตรถยนต์ส่งออกรายใหญ่ แต่รัฐบาลเค้าส่งเสริมการใช้ระบบขนส่งมวลชน Streetcarชาวเยอรมันทุกเมืองมีกำลังซื้อรถยนต์ทุกบ้าน แต่เค้ารู้ดีว่าระบบขนส่งมวลชนดีที่สุดกับส่วนรวม //www.oknation.net/blog/smartgrowth/2012/10/04/entry-1

ในทางผังเมืองจัดให้ ระบบขนส่งมวลชน 3 ประเภทแรกมีผลประทบโดยตรงต่อกายภาพเมืองกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคม สรุปได้ดังนี้

1. รูปทรงของเมืองพื้นที่บริเวณสถานีขนส่งมวลชนจะเป็นใจกลางของแต่ละย่านหรือชุมขนหากกายภาพดั้งเดิมและลักษณะทางภูมิศาสตร์ไม่มีแนวขอบกั้นเมืองจะแผ่ขยายออกรอบสถานีในรูปวงกลมหรือวงรี โดยบริเวณรอบๆสถานีจะมีสภาพเป็นแหล่งพาณิชยกรรม ศูนย์บริการชุมชน และที่อยู่อาศัย

2. การพัฒนาเศรษฐกิจ พื้นที่รอบสถานีจะมีความคึกคักมีชีวิตชีวาเนื่องจากมีมวลของผู้ใช้บริการรถขนส่งมวลชนเป็นจำนวนมาก จากการศึกษาของ Smart Growth Network และ U.S.EPA พบว่าพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนมีศักยภาพสูงที่สุดของเมืองในการพัฒนาธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ทั้งอาคารสำนักงานและอาคารที่พักอาศัยประเภทต่างๆ นอกจากนั้น จากการศึกษาของ ReconnectingAmerica ยังพบว่าพื้นที่นี้ยังมีศักยภาพในการสร้างงานให้กับประชาชนมากที่สุดของเมืองด้วยเช่นกัน

3. กรณีเฉพาะรถ Streetcar จากการศึกษาของ Smart Growth Network และ U.S.EPA ได้พบว่าตามแนวถนนและสองข้างทางตามระยะการเดินถึงประมาณ 5 นาทีเป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพในการลงทุนธุรกิจอสังหาริมทรัพย์โดยพื้นที่ริมถนนสองข้างทางจะมีศักยภาพระดับสูงสำหรับธุรกิจบริการประเภทต่างๆนอกจากนี้มูลค่าทรัพย์สินทั่วทั้งพื้นที่จะเพิ่มขึ้นในสัดส่วนที่มากกว่าพื้นที่ในบริเวณอื่นๆของเมือง

ภาพที่ 2 : ตัวอย่างรถรางเบา Streetcarในต่างประเทศ มีผลทำให้การพาณิชยกรรมและกิจกรรมต่างๆคึกคัก ชมคลิปวีดีโอตามลิ้งก์ https://www.youtube.com/watch?v=h5C65fZLwg8&hd=1

4. การเป็นศูนย์รวมของกิจกรรมนันทนาการของประชาชนพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนหากได้รับการพัฒนาให้อยู่ในลักษณะของ Transit OrientedDevelopment หรือ TOD แล้ว พื้นที่แถบนี้จะมีศักยภาพในการเป็นแหล่งนันทนาการชั้นดีของประชาชน

5.การขนส่งมวลชนระบบรางทั้งหมดจัดเป็นส่วนประกอบหนึ่งของโครงสร้างพื้นฐานสีเขียว (Green Infrastructure) ซึ่งสร้างสรรค์สภาพแวดล้อมที่ดีให้กับเมืองลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางให้ประชาชน ลดปัญหามลภาวะด้านฝุ่นควันและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ส่งผลต่อสภาวะโลกร้อน

ภาพที่ 3 : รถรางเบา (Streecarหรือ Trams) "เมลเบิร์น"เมืองน่าอยู่ อากาศบริสุทธิ์ ไร้มลภาวะ

Streetcar มีพัฒนาการมานานมากกว่า 100ปีและได้พัฒนาการควบคู่กับกายภาพเมืองมาโดยตลอด (ตามลิ้งก์ //inventors.about.com/library/inventors/blstreetcars.htm) แม้อิทธิพลจากโครงสร้างพื้นฐานของถนนและรถยนต์จะแย่งชิงการใช้พื้นที่แต่หลายเมืองใหญ่ในปัจจุบันก็ยังคงสภาพการใช้ Streetcar และมีการพัฒนาให้มีความทันสมัยอยู่โดยตลอดบางเมืองที่ได้เลิกใช้ไปแล้วก็กลับมาลงทุนรื้อฟื้นขึ้นมาใหม่เนื่องจากมองเห็นผลประโยชน์ที่จะได้รับในระยะยาว ด้วยขนาดการลงทุนที่ถูกที่สุดรองมาจากBRT และเป็นระบบการขนส่งมวลชนในเมืองที่มีความคุ้มค่ามากที่สุดในขณะนี้ดังนั้น จึงไม่แปลกที่นักผังเมืองจากทุกสำนักยกให้ Streetcar เป็นระบบการขนส่งมวลชนที่ดีที่สุดของโลกในขณะนี้

Complete Street

ภาพที่ 4 : เมืองที่ผู้บริหารเมืองและทุกภาคส่วนไว้วางใจนักออกแบบเมือง นักผังเมือง สร้าง Complete Street (ถนนสมบูรณ์) เพื่อการแบ่งปันเส้นทางสัญจร Sharethe road ไม่ว่าจะเป็นผู้สัญจรทางเท้า คนปั่นจักรยานผู้ขับขี่ยวดยานต่างๆซึ่งควรจะเป็นไปตามหลักสากลการลำดับความสำคัญของผู้ใช้วิธีสัญจรต่างๆ ซึ่งจะกล่าวในบทต่อไปครับ

เครดิต City Sends Broadway ‘Complete Street’Concept to VIA

ชมคลิปภาพ : ลงทุนสร้าง streetcar ครั้งเดียว เท่ากับได้ปรับปรุงกายภาพถนนภูมิทัศน์ถนน และระบบการระบายน้ำไปด้วยในตัว

ท่านใดสนใจ แนวความคิด Smart Growth (การวางผังเมืองพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืนตามแนวทางการเติบโตอย่างชาญฉลาด)เข้าไป กด like fanpage ตามลิ้งก์ Facebook นี้ครับ //www.facebook.com/smartgrowththailand

อ่านบทความ “ย้อนหลัง” เกี่ยวกับองค์ความรู้ด้านผังเมืองที่ลิ้งก์ตามที่อยู่ด้านล่าง 2 ลิ้งก์นี้

//www.oknation.net/blog/smartgrowth

//www.oknation.net/blog/smartgrowththailand

Create Date : 21 พฤศจิกายน 2557
Last Update : 21 พฤศจิกายน 2557 23:53:21 น.		0 comments
Counter : 1041 Pageviews.
Share Tweet