พุทธประวัติ ตอนที่ 51 พุทธกิจพรรษาที่ 45 ทรงปลงอายุสังขาร
พุทธประวัติ ตอนที่ 51 พุทธกิจพรรษาที่ 45 ทรงปลงอายุสังขาร ในช่วงพรรษาสุดท้ายนี้ พระพุทธองค์ประทับ ณ บ้านเวฬุวคาม เมืองเวสาลี และทรงตรัสให้พระภิกษุสงฆ์จำพรรษารอบเมืองเวลาลี ครั้งหนึ่งพระพุทธองค์ได้ตรัสกับพระอานนท์ว่า "ถ้าบุคคลใดเจริญอิทธิบาท ๔ ประการ ปรารถนาจะดำรงอยู่ประมาณกัปป์หนึ่ง หรือมากกว่านั้นก็สามารถจะอยู่ได้" ซึ่งหมายถึงพระองค์จะเสด็จดับขันธ์ปรินิพพานในปีนี้ ถ้าพระอานนท์อาราธนาให้พระองค์ทรงอยู่ต่อก็จะดำรงชีพอยู่ต่อไปได้ แต่มารได้มาดลใจพระอานนท์ เมื่อพระพุทธองค์ทรงทราบก็ตรัสให้พระอานนท์ออกไปก่อน จากนั้นมารจึงมาเข้าเฝ้าพระพุทธองค์แล้วกราบทูลอาราธนาขอให้เสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน เพราะพระพุทธศาสนาได้อยู่ดำรงอยู่อย่างมั่นคงแล้ว พระพุทธองค์จึงทรงรับคำของมาร หลังจากที่ทรงปลงอายุสังขารแล้ว เกิดแผ่นดินไหวใหญ่ พระอานนท์จึงรีบมาเข้าเฝ้าเมื่อทราบว่าทรงปลงอายุสังขารแล้ว พระอานนท์ได้ทูลอ้อนวอนขอให้พระพุทธองค์ฺดำรงชีพอยู่ต่อไปอีก แต่พระพุทธองค์ก็ทรงห้ามพระอานนท์ไว้ ต่อมาพระพุทธองค์ได้ทรงแสดงพระธรรมแก่พระภิกษุสงฆ์ พระพุทธองค์ตรัสโพธิปักขิยธรรม 37 ประการ เป็นธรรมเกื้อกูลแก่การตรัสรู้ เกื้อกูลแก่อริยมรรค