อ่านสิทธิของท่านว่า "ทำอย่างไรเมื่อถูกจับผิดตัว "

เตือนใจ เจริญพงษ์

วันนี้ขอนำ สาระ ความรู้ เรื่อง....
" ทำอย่างไรเมื่อถูกจับผิดตัว "
ของ...ท่านสราวุธ เบญจกุล
รองเลขาธิการ สนง.ศาลยุติรรม มาฝากคะ..
.................................................................................................
จากกรณีที่ศาลจังหวัดพระโขนง....
มีคำสั่งให้เพิกถอนหมายขังและปล่อยตัว
...นายสมใจ แซ่ลิ้ม
ที่ถูกตำรวจจับกุมในข้อหาคดียาเสพติด
และ...ถูกนำตัวไปคุมขังยังทัณฑสถานบำบัดพิเศษกลางไปทันที.
................................................................................................. เนื่องจากรับฟังข้อเท็จจริงได้ว่า ...
นายสมใจ แซ่ลิ้ม ....ที่ถูกจับกุมและคุมขัง
....ไม่ใช่ผู้ต้องหาที่กระทำความผิด
เพียงแต่..เป็นบุคคลที่มีชื่อและนามสกุล
เหมือนกับ...ผู้ต้องหาอีกคนเท่านั้น
................................................................................................. จะเห็นได้ว่าศาลยุติธรรมให้ความสำคัญ
กับการดำเนินกระบวนการทางศาล
เพื่อคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพส่วนบุคคลของประชาชน
ซึ่งเป็นสิทธิและเสรีภาพขั้นพื้นฐาน
ที่ได้รับการรับรองไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
.................................................................................................
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา 32
ได้บัญญัติรับรองหลักการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพในชีวิต
และร่างกายไว้ โดยเฉพาะในเรื่องของการจับ
และการคุมขังบุคคลที่จะกระทำมิได้
................................................................................................. เว้นแต่มีคำสั่งหรือหมายของศาล
หรือมีเหตุอย่างอื่นตามที่กฎหมายบัญญัติ
.................................................................................................
อย่างไรก็ดี
หากปรากฏข้อเท็จจริงในภายหลังว่าได้มีการจับกุม
และคุมขังโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
อันเป็นการกระทำที่มีผลกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพในชีวิต
และร่างกาย
................................................................................................. รัฐธรรมนูญกำหนดให้.....
“ผู้เสียหาย พนักงานอัยการหรือบุคคลอื่นใดเพื่อประโยชน์
ของผู้เสียหาย มีสิทธิร้องต่อศาล
เพื่อให้สั่งระงับหรือเพิกถอนการกระทำเช่นว่านั้น
รวมทั้งจะกำหนดวิธีการตามสมควรหรือการเยียวยาความเสียหาย
ที่เกิดขึ้นด้วยก็ได้”
.................................................................................................
นอกจากนี้ ...
เพื่อให้หลักการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพในชีวิต
และร่างกายสามารถดำเนินการได้อย่างเป็นรูปธรรม
.................................................................................................
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
ได้กำหนดขั้นตอนและเงื่อนไข ตั้งแต่
....การออกหมาย
....การจับกุมผู้กระทำความผิด
ไปจนถึง...การนำตัวผู้กระทำความผิดไปคุมขังไว้อย่างละเอียด
รวมถึง...วิธีแก้ไขในกรณีที่มีการอ้างว่ามีการคุมขังบุคคลใดบุคคลหนึ่ง
ในคดีอาญา
หรือ.... ในกรณีอื่นใดโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
.................................................................................................
โดย ...มาตรา 90..
กำหนดให้บุคคลดังต่อไปนี้ ....
มีสิทธิยื่นคำร้องขอให้ปล่อยบุคคลที่ถูกคุมขัง
โดยมิชอบด้วยกฎหมาย ต่อศาลที่มีอำนาจพิจารณาคดีอาญานั้น
ได้แก่
................................................................................................. (1) ผู้ถูกคุมขังเอง
(2) พนักงานอัยการ
(3) พนักงานสอบสวน
(4) ผู้บัญชาการเรือนจำหรือพัศดี
(5) สามี ภริยา หรือญาติของผู้นั้น หรือบุคคลอื่นใดเพื่อประโยชน์
ของผู้ถูกคุมขัง
.................................................................................................
ทั้งนี้ เมื่อศาลได้รับคำร้อง...ขอให้ปล่อย
จะต้องดำเนินการ...ไต่สวนฝ่ายเดียวโดยด่วน
และหากศาลเห็นว่า... คำร้องนั้นมีมูล
................................................................................................. ศาลมีอำนาจ....
สั่งผู้คุมขังให้นำตัวผู้ถูกคุมขังมาศาลโดยพลัน
และถ้าผู้คุมขังแสดงให้เห็นเป็นที่พอใจ
แก่ศาลไม่ได้ว่าการคุมขังเป็นการชอบด้วยกฎหมาย
ให้ศาลสั่งปล่อยตัวผู้ถูกคุมขังไปทันที
................................................................................................. ซึ่งในกรณีของ...
นายสมใจ แซ่ลิ้ม...
เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2554
.................................................................................................
นายธงชัย ฉัตรเพิ่มพร
ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดพระโขนง
.................................................................................................
ได้รับจดหมายจากนางสุรินทร์ พิกุลขาว
ขอให้ปล่อยตัวนายสมใจ แซ่ลิ้ม
สามีซึ่งมีอาชีพรับจ้างเลี้ยงหมู ในอำเภอหนองหญ้าปล้อง จังหวัดเพชรบุรี
.................................................................................................
จากการคุมขังโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
เนื่องจากนายสมใจสามีตนไม่ได้เป็นผู้กระทำความผิดฐานมียาเสพติด
ไว้ในครอบครองเพื่อจำหน่าย และน่าจะเป็นการจับผิดตัว
.................................................................................................
ศาลจึงได้มีคำสั่งให้ไต่สวนคำร้องขอให้ปล่อย
ตามมาตรา 90 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาโดยด่วน
................................................................................................. และเมื่อนางสุรินทร์ได้เดินทางมาศาล
เมื่อวันที่ 17 มิถุนายน 2554
ศาลได้ทำการไต่สวนพยานผู้ร้องรวม 5 ปาก
รวมถึงเจ้าหน้าที่ตำรวจชุดจับกุม..
นายอนันต์ มีกุลหรือมีสกุล
และนายสุรเชษฐ์ กลั่นคำ
สองผู้ต้องหาที่ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจล่อซื้อและจับกุมได้
พร้อมเมทแอมเฟตามีน จำนวน 2,000 เม็ด
ที่ให้การว่าได้ร่วมกับนายสมใจ แซ่ลิ้ม อาชีพรับจ้างขับรถทัวร์
ร่วมกันค้ายาเสพติดให้โทษ
ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจที่เคยเห็นหน้าคนร้าย
และยืนยันได้ว่านายสมใจ แซ่ลิ้ม ผู้ต้องหาที่จับกุมมา
ไม่ใช่นายสมใจ หรือ ใจ แซ่ลิ้ม
คนร้ายที่ร่วมกระทำความผิด
................................................................................................. ข้อเท็จจริงดังกล่าว
จึงรับฟังได้ว่า.....
เป็นการคุมขังโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
ศาลจึงมีคำสั่งให้เพิกถอนหมายขัง
และให้ออกหมายปล่อยตัวนายสมใจ แซ่ลิ้ม ไปทันทีในวันเดียวกัน
................................................................................................
อย่างไรก็ดี
สิทธิที่จะร้องขอให้ปล่อยตามมาตรา 90
จะมีอยู่เพียงระยะเวลาที่ถูกคุมขังโดยมิชอบด้วยกฎหมายเท่านั้น
................................................................................................
ดังนั้น หากในระหว่างที่มีการยื่นคำร้องขอให้ปล่อย
หรือการไต่สวนคำร้องขอให้ปล่อยนั้นยังไม่ถึงที่สุด
และผู้ถูกคุมขังได้รับการปล่อยตัวไปแล้วในระหว่างนั้น
ศาลชอบที่จะจำหน่ายคดีนั้น
และสิทธิของบุคคลที่ร้องขอให้ปล่อยย่อมระงับไป
.................................................................................................
ดังตัวอย่างคำพิพากษาฎีกาที่ 4827/2550 (ประชุมใหญ่)
.................................................................................................ที่ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า.......
สิทธิของผู้ถูกคุมขังในการยื่นคำร้องขอให้ศาลสั่งปล่อยตัว จากการควบคุมหรือขังโดยผิดกฎหมายตามมาตรา 90 นั้นมีอยู่เพียงชั่วระยะเวลาที่ผู้ถูกคุมขังยังถูกควบคุมหรือขังไว้โดยไม่ชอบด้วยกฎหมายเท่านั้น เมื่อปรากฏว่าหลังจากผู้ร้องถูกควบคุมตัว พนักงานสอบสวนได้ปล่อยผู้ร้องชั่วคราวไปแล้วโดยให้ผู้ร้องทำสัญญาประกันไว้ จึงไม่มีการควบคุมตัวผู้ร้องอีกต่อไป ผู้ร้องจึงไม่อาจร้องขอตามมาตรา 90 ได้ แต่ในส่วนของการจับหากเป็นไปโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายก็เป็นเรื่องที่ผู้ร้องจะดำเนินคดีแก่เจ้าพนักงานตำรวจที่จับผู้ร้อง ด้วยการร้องทุกข์ต่อเจ้าพนักงานหรือฟ้องคดีต่อศาลด้วยตนเองตามบทบัญญัติของกฎหมายต่อไป
.................................................................................................
ดังนั้นการคุมขังบุคคลใดบุคคลหนึ่ง
จะต้องกระทำการด้วยความระมัดระวัง
โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเป็นการกระทำอันมิชอบด้วยกฎหมาย
ดังเช่น...
ในกรณีของ..นายสมใจ แซ่ลิ้ม
.................................................................................................
ที่ถือได้ว่าได้รับผลกระทบโดยตรงจากการถูกลิดรอนสิทธิ
และเสรีภาพในร่างกายตามที่บัญญัติรับรองไว้
ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
.................................................................................................
กฎหมายจึงต้อง...
มีมาตรการที่จะคุ้มครองเมื่อมีการกระทำโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
เช่นว่านั้นเกิดขึ้น
โดยกำหนดให้ศาลมีอำนาจที่จะต้องทำการไต่สวนหาความจริง
ว่ามีการควบคุม กักขังโดยมิชอบด้วยกฎหมายจริงหรือไม่
หากเป็นจริงศาลต้องมีคำสั่งให้ปล่อยตัวผู้ถูกคุมขังนั้นไปทันที
ทั้งนี้ศาลจะพิจารณาข้อเท็จจริงจากพยานหลักฐานเป็นรายกรณีไป
.................................................................................................
ดีคะ..เรื่องทำนองนี้
ยังพบเห็นอยู่ในการบวนการยุติธรรม
คงต้องมีการทบทวน หรือ เพิ่มสมรรถนะ
ของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกันหน่อย
เพื่อจะไม่จับผิดตัวคะ
.................................................................................................
ขอขอบพระคุณ เจ้าของบทความมากคะ
ที่นำเรื่องราวมาเผื่อแผ่...ให้ประชาชนเข้าถึงสิทธิของตน
แฟนคลับช่วยเผยแพร่ต่อกันนะคะ
.................................................................................................

Create Date : 22 มิถุนายน 2554		1 comments
Last Update : 22 มิถุนายน 2554 9:21:16 น.
Counter : 1120 Pageviews.
Share Tweet