จาก "สวัสดี" ถึง "ราตรีสวัสดิ์"

สวัสดี......

คำ ๆ นี้เป็นคำทักทายที่เราใช้เมื่อพบหน้ากันครั้งแรก คำว่า สวัสดี มีความหมายว่า ความดี ความงาม ความเจริญรุ่งเรือง ความปลอดภัย ด้วยเหตุนี้เมื่อพบหน้ากันครั้งแรก คำแรกที่เราเอ่ยจึงควรเป็นคำที่มีความหมายในทางดี เพราะถือว่าเป็นการให้พรแก่ผู้ที่เราพบให้ประสบแต่สิ่งดี ๆ ในชีวิต

ตามประว้ติของคำนี้กล่าวว่าพระยาอุปกิตศิลปสารเป็นผู้ริเริ่มให้ใช้คำว่า สวัสดี เป็นคำทักทายกัน คาดว่าประมาณปี พ.ศ. ๒๔๘๐ เรียกว่าเมื่อพบหน้ากัน ถ้าไม่รู้ว่าจะพูดว่าอะไร ก็ให้เอ่ยคำว่า สวัสดี ไว้ก่อน

เดิมทีนั้น เวลาพบหน้ากันเราจะทักทายกันโดยใช้คำว่า "อรุณสวัสดิ์" เพราะคำว่า อรุณ หมายถึง เวลาเช้า คือเวลาที่พระอาทิตย์ใกล้จะขึ้น ที่เกิดแสงเงินแสงทองเรื่อ ๆ ขึ้นบนขอบฟ้า และเวลาจะจากกัน เรามักเอ่ยคำว่า "ราตรีสวัสดิ์" ซึ่ง ราตรี หมายถึง เวลากลางคืน หรือเวลามืดค่ำ

ทำให้อดสงสัยไม่ได้ว่า เราต้องจากกันในเวลามืดค่ำ หรือในเวลากลางคืนทุกครั้งเชียวหรือ หากเราจากกันในเวลาสาย ในเวลากลางวัน ในเวลาบ่าย ในเวลาเย็น แล้วเราจะใช้คำว่า ราตรีสวัสดิ์ ได้อย่างไร

ในความเป็นจริง เรามักพบหน้ากันเวลาเช้า ทั้งนักเรียนที่ไปเรียน หรือคนทำงานที่ต้องไปทำงาน จึงสามารถใช้คำว่า อรุณสวัสดิ์ ได้ และเรามักเลิกเรียนหรือเลิกทำงานในเวลาเย็น ด้วยเหตุนี้จังมีคนคิดคำศัพท์ใหม่มาใช้ คือคำว่า "สายัณห์สวัสดิ์" ซึ่ง สายัณห์ แปลว่าเวลาเย็น

แต่เมื่อใช้ไปนาน ๆ เข้า คนไม่นิยมใช้คำว่า สายัณห์สวัสดิ์ แต่นิยมใช้คำว่า อรุณสวัสดิ์ และ ราตรีสวัสดิ์มากกว่า

ด้วยเหตุผลที่ว่า ในบางครั้งเราสามารถพบกัน หรือจากกันได้ตลอดเวลาทั้งเช้า สาย บ่าย เย็น ด้วยเหตุนี้จึงควรหาคำที่มีความหมายเหมาะสม และเรียกง่าย ๆ ขึ้นใช้ พระยาอุปกิตศิลปสารจึงบัญญัติศัพท์ใหม่ให้คนไทยใช้ทั้งเมื่อพบหน้ากันและเมื่อจากกัน คือคำว่า สวัสดี ซึ่งเป็นคำที่มีความหมายในทางดี ปรากฏว่าคำนี้เป็นที่พอใจของคนไทยแทบทุกคน จึงใช้สืบต่อกันมาจนถึงทุกวันนี้

คำว่า สวัสดี เรายังนำไปใช้สมาสกับคำอื่น กลายเป็นคำใหม่ที่มีความหมายดี และใช้สืบเนื่องต่อมาเช่นกัน คือ

สวัสดิ์ + การ เป็น สวัสดิการ แปลว่า การให้สิ่งเอื้ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ทำงาน เช่น ให้รถรับส่ง ให้ที่พักอาศัย

สวัสดิ์ + ภาพ เป็น สวัสดิภาพ แปลว่า ความปลอดภัย ซึ่งเราจะใช้อวยพรให้กับผู้เดินทาง โดยใช้ประโยคยอดฮิตว่า ขอให้เดินทางโดยสวัสดิภาพ

สวัสดิ์ + มงคล เป็น สวัสดิมงคล แปลว่าสิ่งที่ให้ความสุข ความเจริญรุ่งเรือง คำนี้เรามักใช้กับเหตุการณ์ในสิ่งดี เช่น การวางพระพุทธรูปไว้บนหิ้ง การไหว้บิดามารดาก่อนออกจากบ้าน การกระทำเหล่านี้ถือว่าเป็นสิ่งดีสำหรับชีวิต

นอกจากนั้น คำว่า สวัสดี มักนิยมนำไปตั้งเป็นชื่อคน และนามสกุลของคน เช่น สวัสดิ์ มักใช้กับชื่อ และ สวัสดี ใช้ได้ทั้งชื่อและนามสกุล

ปัจจุบันคำว่า สายัณห์สวัสดิ์ แทบจะไม่มีผู้ใดใช้
ส่วนคำว่า อรุณสวัสดิ์ และ ราตรีสวัสดิ์ ยังใช้กันอยู่
จึงแสดงให้เห็นว่า คำในภาษาไทยสามารถเกิดและพร้อมจะตายได้ตลอดเวลา

อนิจจังไม่เที่ยง

Create Date : 06 พฤษภาคม 2549 Last Update : 6 พฤษภาคม 2549 7:07:05 น. Counter : 15094 Pageviews.		5 comments
Share Tweet