ในประเทศไทย สายฉีดชำระกลายเป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่แทบทุกบ้านต้องมีไว้ใช้ ซึ่งได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะในการทำความสะอาดหลังขับถ่าย เมื่อเทียบกับการใช้กระดาษชำระ ซึ่งบางคนอาจรู้สึกว่าการใช้กระดาษไม่สามารถทำความสะอาดได้อย่างเต็มที่ ขณะที่ในประเทศตะวันตก โดยเฉพาะในอังกฤษและสหรัฐอเมริกา กลับยังไม่คุ้นเคยกับการใช้อุปกรณ์นี้และรู้สึกงงว่าทำไมถึงต้องใช้

ต้นกำเนิดและวิวัฒนาการของการทำความสะอาดหลังขับถ่าย

ย้อนกลับไปในศตวรรษที่ 18 ฝรั่งเศสได้คิดค้นอุปกรณ์ที่เรียกว่า “Bidet” หรือ “อ่างล้างก้น” ซึ่งเป็นเครื่องมือชำระล้างสิ่งสกปรกหลังขับถ่าย โดยในตอนแรกถูกใช้ในหมู่ราชวงศ์และขุนนางเท่านั้น ต่อมาในยุคศตวรรษที่ 20 ก็เริ่มพัฒนาให้มีฟังก์ชั่นที่สะดวกยิ่งขึ้น เช่น การติดตั้งก๊อกน้ำเปิด-ปิดและระบบผสมอุณหภูมิ หลังจากนั้นจึงได้พัฒนาไปเป็นโถสุขภัณฑ์อัตโนมัติ “Washlet” ที่ใช้งานง่ายด้วยการกดปุ่ม ซึ่งทำให้การทำความสะอาดสะดวกและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

แม้ว่าในยุโรปการใช้ Bidet จะเป็นเรื่องที่คุ้นเคยและเป็นมาตรฐานในโรงแรมหลายแห่ง แต่ในสหรัฐอเมริกาและบางประเทศในยุโรปหลายประเทศยังคงนิยมใช้กระดาษชำระมากกว่าการใช้ระบบน้ำในการทำความสะอาด

สายฉีดชำระในประเทศมุสลิมและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ในขณะเดียวกัน ชาวมุสลิมมีการใช้ "Shattaf" หรือสายฉีดชำระมาตั้งแต่สมัยโบราณเพื่อทำความสะอาดร่างกายหลังขับถ่ายตามหลักการทำความสะอาดก่อนการทำพิธีกรรมทางศาสนา ซึ่งได้รับความนิยมในประเทศกลุ่มโลกอาหรับและต่อมามีการแพร่หลายเข้ามาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงบางประเทศในกลุ่มคริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ เช่น ฟินแลนด์และเอสโตเนีย

สายฉีดชำระในประเทศไทย

ในประเทศไทย สายฉีดชำระได้รับการพัฒนาและออกแบบครั้งแรกโดย ณรงค์ กูลมงคลรัตน์ ในปี 2515 และกลายเป็นอุปกรณ์ที่มีการใช้งานในบ้านไทยจนทุกวันนี้ ภายใต้แบรนด์ Hang ซึ่งเป็นที่นิยมมาก มีการผลิตและจำหน่ายไปกว่า 50 ล้านเส้น ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ

คนไทยคุ้นเคยกับการใช้สายฉีดชำระหลังขับถ่าย เนื่องจากการใช้น้ำทำความสะอาดสะอาดกว่าและรู้สึกมั่นใจมากกว่าใช้กระดาษชำระ การที่ไม่มีสายฉีดชำระในห้องน้ำอาจทำให้บางคนรู้สึกไม่สะดวก และบางครั้งต้องทนอั้นไม่ขับถ่ายจนกว่าจะกลับไปที่บ้านที่มีสายฉีดชำระ

ข้อดีของการใช้สายฉีดชำระ

งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยเมืองซันโยโอโนดะในญี่ปุ่นพบว่า การใช้สายฉีดชำระทำให้มือมีจำนวนแบคทีเรียน้อยกว่าการใช้กระดาษชำระ เนื่องจากการใช้ระบบน้ำทำความสะอาดให้สะอาดอย่างมีประสิทธิภาพมากกว่า กระดาษชำระ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีปัญหาทางทวารหนักหรือหลังการคลอด การใช้น้ำช่วยป้องกันไม่ให้ผิวหนังระคายเคืองหรือแห้งจากการเสียดสี

การรับรู้และการใช้งานในต่างประเทศ

ในทางกลับกัน ชาวตะวันตกหลายคนที่เดินทางมาประเทศไทยแล้วได้ลองใช้สายฉีดชำระมักจะประทับใจในประสิทธิภาพของมันและมักจะซื้อกลับไปใช้ที่บ้าน บางคนถึงขั้นทำคู่มือการใช้งานเพื่อให้รู้วิธีใช้ที่ถูกต้อง โดยแนะนำว่า ควรทดสอบแรงดันน้ำก่อนใช้งานเพราะแต่ละที่อาจมีความแรงที่แตกต่างกัน

ถึงแม้การใช้สายฉีดชำระจะสะอาดและมีประสิทธิภาพกว่า แต่การใช้น้ำทำความสะอาดยังไม่เป็นที่นิยมในหลายประเทศโดยเฉพาะในอังกฤษและสหรัฐฯ เนื่องจากความเคยชินในการใช้กระดาษชำระมานาน และมักมองว่าการติดตั้งสุขภัณฑ์ที่มีฟังก์ชันดังกล่าวเป็นการเสียเงินโดยไม่จำเป็น

สรุป

สายฉีดชำระไม่เพียงแต่เป็นอุปกรณ์ที่เพิ่มความสะดวกสบายในการทำความสะอาดหลังขับถ่าย แต่ยังเป็นการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างมีประสิทธิภาพและสะอาดกว่าการใช้กระดาษชำระ ถึงแม้ว่าในบางประเทศจะยังไม่คุ้นเคยกับการใช้งาน แต่ด้วยการพัฒนาระบบและการรับรู้มากขึ้น คาดว่าในอนาคตการใช้น้ำในการทำความสะอาดจะได้รับความนิยมมากขึ้นทั่วโลก.