[Main : หน้ารวมเกษตร พรรณไม้]

ชื่อสามัญ ข่อย
ชื่อพื้นเมือง กักไม้ฝอย (ภาคเหนือ), ส้มพอ (ร้อยเอ็ด)


ลักษณะทั่วไป
เป็นไม้พุ่ม ไม่ผลัดใบ เปลือกสีเทา ขรุขระ น้ำยางมีสีขาวคล้ายน้ำนม ใบเดี่ยวเรียงสลับ ใบจักฟันเลื่อย ผิวใบสากคายทั้งสองด้าน ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียอยู่ต่างช่อกัน ดอกเพศเมียดอกเดี่ยวสีขาวหรือเหลืองอ่อน ดอกเพศผู้สีเขียวอ่อน ผลสุกสีเหลืองอ่อน มีเมล็ดแข็ง


ไม้มงคล
เชื่อกันว่า ปลูกต้นข่อยไว้ประจำบ้านจะทำให้เกิดความมั่นคงช่วยป้องกันศัตรูจากภายนอกได้ เพราะต้นข่อย
เป็นต้นไม้ที่มีโครงร่างแข็งแรงคงทน และใบจังช่วยขจึดปัดป้องพิษภัยได้ เชื่อกันว่าข่อยเป็นวัสดุที่ใช้ทำสมุดในสมัยโบราณ ที่เรียกว่า สมุดข่อย ด้วย

ประโยชน์ด้านสมุนไพร
เปลือก สรรพคุณ แก้โรคฟัน รักษาแผล แก้ท้องร่วง รสเบื่อเมา ดับพิษภายใน ทาริดสีดวงแก้พยาธิผิวหนัง ต้มกับเกลือให้เค็มเป็นยาอมแก้รำมะนาด
ยาง จากต้นไม้มีน้ำย่อยชื่อ milk (lotting enzyme) ใช้ย่อยน้ำนม
ราก ใช้เป็นยาใส่แผล
เนื้อไม้ ใช้ผสมเป็นยาสูบ กิ่งอ่อนทุบให้นิ่มใช้สีฟัน คนเชียงใหม่ใช้แก่นข่อยหั่นเป็นฝอยมวนเป็นบุหรี่สูบแก้ริดสีดวงจมูก
เมล็ด เข้ายาอายุวัฒนะ บำรุงธาตุ และเจริญอาหาร


การปลูก การขยายพันธุ์
นิยมใช้รากปักชำ จะเติบโตเร็วกว่าใช้กิ่งปักชำหรือการเพาะเมล็ด

อ้างอิง กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช //www.dnp.go.th

[Main : หน้ารวมเกษตร พรรณไม้]