เรื่องราวของแม่พลอยไม่ซับซ้อนเลย ตรงไปตรงมา เข้าใจว่าทุกคนต้องพอคุ้นเคยเรื่องราวของแม่พลอยมาประมาณนึง เราเองก็เป็นคนที่เคยได้ยินเรื่องราวมาบ้าง แต่คราวนี้มาได้อ่านเองจริงจัง ก็ทำให้เข้าใจคุณค่าของหนังสือเรื่องนี้

มันคงจะง่ายกว่าถ้าแบ่งความประทับใจเกี่ยวกับสี่แผ่นดินเป็นเรื่องๆ ส่วนแรกอยากจะบอกว่าชื่นชอบในความเรียบง่ายของการดำเนินเรื่อง สื่อสารชัดเจน ในแบบที่เหมือนจริง เป็นเรื่องราวที่เราเข้าใจ สัมผัสได้ การบรรยายก็ชัดเจน เห็นภาพมาก เหมือนเราเป็นคนที่เฝ้ามองเรื่องราวชีวิตของแม่พลอยแบบที่ได้เข้าไปอยู่ด้วยใกล้ๆ รับรู้ได้ถึงบรรยากาศที่แม่พลอยเห็น แม่พลอยรู้สึก อินเชียวค่ะ 555

และนิยายที่อิงประวัติศาสตร์ ก็แน่นอนว่าทำให้เราเรียนรู้ประวัติศาสตร์สมัยรัตนโกสินทร์ทั้งสี่แผ่นดิน มีทั้งเรื่องราวเกี่ยวกับชีวิตในวัง วัฒนธรรม สะท้อนสังคม ค่านิยม ความเชื่อ และวิถีชีวิตของคนไทยในยุคนั้นแบบอินไซด์สำหรับเรานะ เพราะมีหลายอย่างมากที่เราไม่เคยรู้มาก่อน 

การมีชีวิตอยู่ถึงสี่แผ่นดินของแม่พลอยนั้นเป็นระยะเวลาค่อนข้างนาน มีความเปลี่ยนแปลงหลายต่อหลายอย่างในชีวิตแม่พลอยตั้งแต่เด็ก เรื่องราวของแม่ จากบ้าน จากพี่น้อง เรื่องราวการย้ายมาอยู่ในวังภายใต้การดูแลของเสด็จ การปรับตัวในวัง ความเศร้าเสียใจที่ต้องแยกจากแม่ การเรียนรู้เรื่องราวในวัง การเปลี่ยนแปลงในวัง เรื่องราวความรัก การแต่งงาน การใช้ชีวิตแต่งงาน การมีลูก เรื่องราวของลูกๆ ที่ปวดหัวและเซอร์ไพรบ่อยเหลือเกิน (55555) และเรื่องราวต่างๆในสังคมที่เข้ามาเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตตลอดเวลา รวมถึงการเปลี่ยนแปลงในช่วงที่ผัดเปลี่ยนแผ่นดิน 

การเปลี่ยนแปลงที่เข้ามามีบทบาทในชีวิตแม่พลอย สำหรับเรามันเป็นเหมือนบทเรียนตัวอย่าง ที่สอนเรา ให้เราเรียนรู้ผ่านประสบการณ์เรื่องราวของแม่พลอย มันช่วยให้เราเข้าใจชีวิตดีขึ้น มีมุมมองต่างๆของปัญหา บทเรียน และวิธีแก้ไขที่เป็นตัวอย่างให้คิด พิจารณา (ถึงแม้จะมีบางช่วงบ้างตอนที่ขัดใจในค่านิยมและความคิดของคนสมัยก่อนก็ตามค่ะ 5555 เราคิดว่าคนสมัยก่อนถ้ามารู้เรื่องราวยุคนี้ก็คงขัดใจและไม่เข้าใจ เหมือนแม่พลอยในเรื่องแน่ๆเวลาที่มีวัฒนธรรมอะไรใหม่ๆเข้ามา... มันเป็นเรื่องราวของการเปลี่ยนแปลงและการทำใจยอมรับทั้งนั้นเน๊อะ) 

สำหรับเราสี่แผ่นดินเป็นหนึ่งในหนังสืออิงประวัติสาสตร์ที่มีคุณค่ามากๆในหลายๆด้าน ควรค่าต้องหามาอ่านซักครั้งในชีวิตค่ะ