BlogGang.com : : ravio :

การทดลองการกัดเซาะของดิน

ข้อตกลงเบื้องต้น

การทดลองครั้งนี้เป็นของชาวพุทธเกศ/โพธิเกศ (โปรตุเกส)
(ตามพงศาวดาร/จดหมายเหตุโบราณของไทยเรียกชื่อนี้)
ที่เผยแพร่ใน //bit.ly/1DCIeKm
เพื่อใช้เป็นสื่อการสอนเรื่องการกัดเซาะของดิน
ให้นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษา
แล้วมีการแชร์ภาพกันโดยมีข้อเท็จจริงไม่ถูกต้อง
ทำนองว่าป่าไม้ทำให้มีน้ำมากขึ้น
(ภาพน่าจะไม่ถูกต้องมากนัก)
เลยอยากจะนำที่มาของภาพเพื่อเผยแพร่
และนำมาเป็นแบบช่วยการสอนเรื่องอนุรักษ์ธรรมชาติกับนักเรียนได้

การทดลองวิทยาศาสตร์เรื่องการกัดเซาะของดิน
ผลการทดลองครั้งนี้ตามภาพตัวอย่าง
จะสร้างผลกระทบได้อย่างมาก
เพราะความเรียบง่ายของการทดลองครั้งนี้
ที่แสดงให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างอัตราการเร่ง
ของการกัดเซาะของดิน กับการป้องกันการไหลของน้ำ
ด้วยพืชผักจากการทดลองวิทยาศาสตร์ที่ป้องกันการกัดเซาะของดิน
การทดลองนี้เรียบง่ายมากมาก โดยเน้นความสำคัญของพืชคลุมดิน

การทดลองการกัดเซาะของดิน ให้ใช้ 3 แบบ
1. การเตรียมการปลูกต้นกล้า
2. การใช้พืชพร้อมที่จะปลูก
3. การใช้ตัวอย่างดินในการทดลอง

อันดับแรก ให้เตรียมขวดพลาสติกเหมือนกันสามขวด
แล้วตัดตามภาพที่นำเสนอแล้ววางไว้บนพื้นผิวที่เรียบ
(ผู้ทดลองติดขวดพลาสติดด้วยกาวร้อนบนแผ่นไม้อัด)

ตัดผ่าด้านบนของขวดทั้งสามขวดให้มีความสูงเท่าเทียมกัน
พร้อมกับใส่ดินประเภทเดียวกันลงด้านในของขวดทั้งสามใบ
ให้มีขนาดและความหนาของระดับพื้นดินเท่ากัน
และให้มีระดับผิวดินต่ำกว่าระดับขวดเล็กน้อย

ตัดท้ายขวดพลาสติคใสอีกจำนวนสามขวดไว้ทำถ้วยรองน้ำ
ถ้วยสามใบนี้จะทำหน้าที่ในการเก็บรวบรวมน้ำ
ระหว่างการทดสอบการใช้น้ำจากการการดน้ำ
เพื่อทำการเปรียบเทียบปริมาณน้ำจากขวดทดลอง

ขวดที่ 1. จะปลูกเมล็ดประเภทพืชโตเร็ว (แพงพวย โหระพาและกระเทียม)
ขวดที่ 2. ใส่เศษซากของพืชที่ตายแล้ว (กิ่งไม้เปลือกใบรากที่หมดสภาพแล้ว)
ขวดที่ 3. ใส่ดินเปล่าประเภทเดียวกัน/เหมือนกัน

จัดการรดน้ำทั้งสามขวดในปริมาณที่เท่ากันทั้งสามขวด

ในการทดลองนี้สามารถใช้เศษชิ้นส่วนจากการตัดพลาสติกจากขวด
เพื่อให้ครอบขวดที่เพาะเมล็ดไว้ในดิน
จะมีสภาพเหมือนเรือนกระจกซึ่งจะช่วยให้เมล็ดงอกได้เร็วขึ้น
(สร้างความชุ่มชื้น/อุณหภูมิภายในขวด)
ให้นำขวดไปไว้ในที่สัมผัสกับแสงแดด
แล้วดูแลการเพาะปลูกพืชจนมีการงอกและเจริญเติบโต/พัฒนาการที่ดีตามที่ต้องการ

การทดลองที่เกิดขึ้นจริง ถ้าสามารถทำได้ครบถ้วนกระบวนการแล้ว
การทดลองแบบนี้เหมาะอย่างยิ่งที่จะใช้สอนกับเด็กที่อายุน้อย
เพราะสร้างความอยากรู้อยากเห็นและความคาดหวัง
ด้วยการดูแลการหว่านเมล็ดรอจนกว่าจะงอกขึ้นมา
ช่วยการกระตุ้นการเรียนรู้การสังเกต
ของกระบวนการของการพัฒนาของพืชจากเมล็ด

เป็นกระบวนการสอนที่สมบูรณ์แบบ
ที่สอนให้เด็กได้มีแนวความคิดหลายอย่าง
กับปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นจริง
ไม่ใช่ปรากฎการณ์ที่สลับซับซ้อนเกินไป
ช่วยสร้างการเชื่อมโยงกับโลกแห่งความจริง
ว่าพืชงอกจากเมล็ด (ไม่ได้มาจากซูเปอร์มาร์เก็ตหรือร้านดอกไม้)

หลังจากที่รอคอยมานานและมีพืชจำนวนมากที่ได้รับการดูแล
จะมีพืชในขวดแรกที่งอกงาม ขวดทีสองและสี่สามที่ไม่มีพืชอยู่
และหลังจากวันที่เด็กได้ดูแลตลอดระยะเวลาในช่วงการทดลอง
รวมทั้งน้ำในถ้วยทั้งสามใบที่แตกต่างกันทั้งสามขวด
จะทำให้ตอบคำถามทั้งหมดของพวกเด็ก ๆ
ตามที่พวกเขาเห็นและเป็นเรื่องที่น่าจดจำ
โดยไม่ต้องให้คำอธิบายด้วยคำพูด/ถ้อยคำเฉพาะ

มีคนจำนวนน้อยคนมากที่สามารถเรียนรู้แนวคิดที่เป็นนามธรรม
ผ่านประสบการณ์ของพวกเขาและไม่ต้องอธิบายด้วยคำพูดของคนเรา
เพราะ ภาพหนึ่งภาพแทนคำพูดนับพันคำ

เรื่องเหล่านี้แทนที่จะให้เด็กรู้แต่เพียงเรื่องการกัดเซาะของดิน
ตามหนังสือเรียนหรือคำบอกเล่าแต่อย่างเดียว (หรือให้มโนเอา)
แต่เด็กนักเรียนจะได้เกิดความคิดเชื่อมโยงเรื่องโลกสีเขียว = ความสะอาด

ถ้าทำการทดลองแบบนี้กับเด็กโรงเรียนระดับประถมศึกษา
ในการศึกษาเกี่ยวกับระบบนิเวศน์เสื่อมโทรมของที่ดิน
การกัดเซาะ การถล่มทะลายของดิน การตัดไม้ทำลายป่า
การคุ้มครองป่าต้นธารน้ำ ฯลฯ

เรื่องราวทั้งหมดของแนวคิดนี้
จะกลายเป็นประสบการณ์เรียนรู้ของเด็ก
เพราะเมื่อพืชเติบโตขึ้นแล้ว
จะสามารถมองเห็นน้ำใสไหลออกจากขวดแรก
และน้ำที่มีความสกปรกไหลออกจากขวดที่สองและขวดที่สาม

นี่คือภาพที่ถ่ายสองสัปดาห์หลังหยอดเมล็ด

การสังเกตการทดลองในสัปดาห์ต่อมา

ผลการทดลอง

การใช้พืชที่งอกงามเต็มที่แล้ว
จะสามารถดูน้ำจากภาชนะบรรจุครั้งแรก
เปรียบเทียบกับตอนสิ้นสุดการทดลอง
(หลีกเลี่ยงไม่ได้จะมีเศษดินบางส่วนรอบ ๆ จากราก)

น้ำในขวดแรกจะมีความสะอาด
เมื่อเทียบกับน้ำที่มีอยู่ในอีกสองขวด
การทดลองการกัดเซาะของดินนี้
เหมาะสมสำหรับเด็กระดับประถมศึกษาและชั้นอื่น ๆ
อาจจะเพิ่มความรุนแรงการกัดเซาะด้วย
"การเก็บตัวอย่างของดิน "
ใช้กับเด็กที่อายุน้อยกว่า

ให้ระมัดระวังการใช้ตัวอย่างของดินที่มีพืชขึ้นอยู่แล้ว
จะไม่สามารถสร้างความประทับใจในเชิงบวกกับเด็กนักเรียนได้
การสร้างแรงจูงใจจากการทดลองครั้งนี้
จะมีผลในระยะยาวกับเด็กนักเรียนได้

ขัอสังเกต

ขนาดขวดพลาสติคตัวอย่างต้องเท่ากัน
ปริมาณน้ำที่มารดในขวดทดลองต้องเท่ากัน
รดน้ำในเวลาใกล้เคียงกัน
ด้วยเหตุนี้มันจึงเป็นเรื่องที่เห็นได้ชัดในตัวอย่างที่สาม
รูปแบบของดินที่แตกต่างกันตามตัวอย่างทดลอง

ดินที่มีพืช/หญ้ามีชีวิตอยู่เป็นพื้น
ดินที่ปกคลุมไปด้วยสารตกค้างของพืชที่ตายแล้ว
ดินที่ไม่มีองค์ประกอบอย่างอื่น ๆ

ให้รดน้ำช้า ๆ เพื่อให้น้ำหยดลงอย่างช้า ๆ ในแต่ละขวด
การเฝ้ารอและสังเกตจากน้ำที่หยดลงในถ้วยน้ำรองไว้
นอกจากนี้ยังสามารถหาการทดลองอื่น ๆ ที่น่าสนใจมาก
และวัสดุการศึกษาในหัวข้อของการกัดเซาะของดิน
จากสิ่งแวดล้อมใกล้เคียง/ในพื้นที่ได้

หมายเหตุ

ในภาพยังมีข้อบกพร่องคือ
น้ำในขวดที่หนึ่งมากกว่าขวดที่สอง สาม
จริง ๆ ต้องน้อยกว่ามากเหมือนภาพข้างบน
เพราะรากพืชและใบพืชดูดซับน้ำไปแล้ว
แต่จากข้อมูลที่อ้างอิงมีการระบุว่า
มีการเปิดน้ำจากก๊อกน้ำที่อยู่ด้านหลังภาพ
เพื่อทดสอบความใสของน้ำในขวดที่หนึ่ง
ว่าแม้มีปริมาณน้ำไหลรดมากกว่าขวดที่สองขวดที่สาม
น้ำในขวดที่หนึ่งก็ยังมีความใสสะอาดกว่า

เรื่องเล่าไร้สาระ

ผู้เฒ่าผู้แก่มักจะบอกว่าต้นไม้ขนาดใหญ่
เวลาฝนตกหนักมักจะดูดซึมน้ำได้
ไม่น้อยกว่าต้นละหนึ่งปี๊บ
(ปี๊บหนึ่งประมาณ 20 ลิตร)
ลองคิดดูว่าถ้าป่าไม้ในป่าถูกตัดไปสักหนึ่งล้านต้น
จะมีน้ำไหลลงมาถึง 20,000,000 ลิตร
หรือประมาณ 20,000 คิว(ลูกบาศ์กเมตร)
หรือคิดเป็นน้ำหนัก 20,000 ตัน

รถบรรทุกน้ำมันขนาดทั่วไปหนึ่งคัน
จุน้ำมันได้เต็มที่ 15,000 - 45,000 ลิตร
หรือประมาณ 15-45 คิว(ลูกบาศก์เมตร)
หรือคิดเป็นน้ำหนัก 15-45 ตัน
(ยังไม่รวมน้ำหนักตัวรถยนต์)

ทั้งนี้ยังไม่รวมมวลน้ำที่ต้นไม้ดูดซึมไม่ได้
ที่จะไหลลงมาสู่ที่ราบแม่น้ำลำคลอง
จะรวดเร็วและมากมายมหาศาลขนาดไหน

ภาพตัวอย่างรถบรรทุกน้ำมัน (ขออนุญาตปิดตราสินค้า) ที่มา //bit.ly/1J3paFm

เช่นเดียวกับหญ้าคาหรือวัชชพืช
ก็ไม่ต่างกับผ้าขี้ริ้วที่ดูดซับน้ำได้
การฉีดยาฆ่าหญ้าหรือตัดหญ้า/วัชชพืชในฤดูฝน
ก็ไม่ต่างกับการโยนผ้าขี้ริ้วทิ้งลงถังขยะ

เรียบเรียบ/ที่มา //bit.ly/1DCIeKm

credit :

Create Date : 11 สิงหาคม 2558

1 comments

Last Update : 4 เมษายน 2559 0:28:38 น.

Counter : 4326 Pageviews.

เห็นดอยหังโล้นแล้วเศร้าใจค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat 24 สิงหาคม 2558 13:37:59 น.