ข้างหลังภาพ....และศรีบูพา เชคสเปียร์เมืองไทยดีดีนี่เอง
ถ้าใครได้ยินชื่อนวนิยายสุดคลาสสิคที่ชื่อว่า ข้างหลังภาพ หลายคนอาจนึกไปถึงหนังสืออ่านนอกเวลาสมัยเรียน บางคนอาจนึกถึงภาพพี่เคน(ที่เพิ่งจดทะเบียนกับพี่หน่อยไปหมาดๆ)และคุณคาร่า พลสิทธิ์ซึ่งสวมบทบาทในจอเงิน
แต่เชื่อแน่ละว่า...คงไม่มีใครที่เคยอ่านแล้วไม่นึกถึงภาพทิวเขา มิตาเกะ ภาพสีน้ำในกรอบดำที่ ศรีบูรพา ตั้งใจสร้างขึ้นมาให้เป็นเงื่อนงำของนวนิยายเรื่องนี้ ...
ฉันไม่เคยมีบทเรียนเป็นนวนิยายเรื่อง ข้างหลังภาพ...ครั้งแรกที่ได้สัมผัส จึงเป็นเมื่อประมาณ 6 ปีก่อนเห็นจะได้ ที่คุณเคน ธีระเดชเพิ่งจะเข้าวงการได้ไม่นานและรับบทในหนังเป็น นพพร นักศึกษาหนุ่มที่แอบหลงรักภรรยาของเพื่อนพ่อ และคุณคาร่า พลสิทธิ์ผู้ซึ่งรับบทเป็นหญิงสาวสูงศักดิ์ สง่างาม ชดช้อย เหมาะควรแก่การถูกรักจากเด็กหนุ่มใสซื่อ หม่อมราชวงศ์กีรติ
ถ้าจะกล่าวโดยทั่วไปแล้วนวนิยายเรื่อง ข้างหลังภาพ ก็เป็นนวนิยายเนื้อเรื่องไม่น่าหวือหวาอะไร คือ มีพระเอกผู้คลั่งรักนางเอกด้วยความหลงใหล มัวเมาและนางเอกผู้มีกริยาเป็นแบบอย่างสมคำว่า กุลสตรีไทย แท้จริงก็มีความรักในทำนองเดียวกัน แต่ด้วยเรื่องของศีลธรรมจรรยา เนื่องจากตนแต่งงานมีเหย้าเรือนแล้ว จึงไม่อาจจะใช้อารมณ์มาให้อยู่เหนือความถูกต้องไปได้ และความรักของคนทั้งคู่ก็มีบทจบเป็นการลาจากที่ไม่มีวันหวนคืน อันนำมาซึ่งความตราตรึงใจผู้อ่านเป็นอย่างยิ่ง
แต่สิ่งที่ทำให้หนังสือข้างหลังภาพถูกจ่าหัวว่าเป็น วรรณกรรมคลาสสิค อันน่ายกย่องของเมืองไทยนั้น ก็คงหนีไม่พ้นเรื่องราวของการใช้ภาษาของ ศรีบูรพา ในการบรรยายฉากรักโรแมนติคในประเทศญี่ปุ่น ฉากแห่งสถานที่อันสวยงาม ท้องฟ้า ดวงดาว เมฆหมอก สายธารซึ่งดูเหมือนจะสวยงามและเป็นใจให้ก่อเป็นความรักของคนทั้งคู่ และปรากฏเรื่องราวอันน่าจดจำเบื้องหลังภาพสีน้ำมันนั้น จนบทบรรยายเหล่านั้นกลายเป็นบทเด่นของหนังสือและอาจเรียกได้เลยว่าทำให้นวนิยายเล่มนี้เป็นนวนิยายกึ่งบทกวีที่อ่านซ้ำไปซ้ำมาจนขึ้นใจได้ไม่ต่างกับวรรณกรรมตะวันตกของเชคสเปียร์
นอกจากนั้นอีกเรื่องหนึ่งที่น่ายกย่องไม่น้อยไปกว่ากันของกุหลาบ สายประดิษฐ์หรือศรีบูรพานั้น ก็คงจะเป็นเรื่องของความสมจริงสมจังของการเขียนตัวละครสองตัวให้มีบทบาท อารมณ์ความรู้สึก พื้นฐานภูมิหลังและบทสนทนาที่ทำให้คนอ่านซึ่งคงไม่ใช่เพียงฉัน รู้สึกเหมือนกับว่าเรื่องราวอันชวนตรึงใจนั้นได้เกิดขึ้นจริง ๆ บนเขามิตาเกะ ประเทศญี่ปุ่นเมื่อครั้งหนึ่งนานมาแล้ว
...
แม้ว่าเนื้อเรื่องกลาง ๆ ที่บรรยายถึงความงดงามของธรรมชาติในฉากอันสวยงาม และการพร่ำพรรณาถึงความรักของนพพรที่มีต่อคุณหญิงที่เขาคลั่งรักนั้น จะดูออกจะมากเกินไปสักนิดทำให้วางหนังสือลงได้เป็นระยะ ๆ ไม่ถึงกับติดไว้กับมือจนวางไม่ลงอย่างที่นวนิยายควรมีความสามารถเช่นนั้น ...แต่การปูพื้นฐานและความรู้สึกต่าง ๆ นั่นต่างหาก ที่เป็นกลอุบายของ ศรีบูรพา ที่วางไว้อย่างแนบเนียนและทำให้ตกหลุมพรางในฉากจบอันเป็นวาระสุดท้ายของคุณหญิงที่พูดถึงความรักของตนที่มีต่อนพพรเป็นครั้งแรกว่า
ความรักของเธอเกิดที่นั่น และก็ตายที่นั่น แต่ของอีกคนหนึ่งยังรุ่งโรจน์อยู่ในร่างที่กำลังจะแตกดับ
และวรรคทองอีกครั้งที่ไม่ว่าใครก็จำได้ขึ้นใจว่า...
ฉันตายโดยปราศจากคนที่รักฉัน แต่ฉันก็อิ่มใจว่าฉันมีคนที่ฉันรัก
และฉันเองก็เป็นคนหนึ่งที่ตกหลุมพรางนั้นอย่างจัง หลั่งน้ำตาให้นวนิยายเล่มนี้อย่างเงียบ ๆ...อาจไม่ใช่เพียง หลั่งน้ำตา เท่านั้น แต่เรียกได้ว่าร้องไห้สะอึกสะอื้นกันเลยทีเดียว!! ...
นับเป็นประโยชน์สำหรับการอ่านหนังสือเล่มนี้ของฉัน ในการที่ได้เคยเห็นนพพรและคุณหญิงกีรติมีชีวิตจริง ๆ มาก่อนบนจอหนัง ทำให้การจินตนาการภาพประกอบภาษาอันสวยหรูของผู้แต่งดูจะกลมกลืนและงดงามลงตัว ฉันจึงไม่ใช่คนหนึ่งล่ะ ที่จะนำหนังและหนังสือมาเปรียบเทียบกันและวิจารณ์ควบคู่ในรายละเอียดอันขาด ๆ เกิน ๆ ซึ่งสามารถพบเห็นอยู่ได้ แต่ฉันถือว่านั่นเป็นสิ่งที่ช่วยเสริมกันให้จินตภาพของฉันลงตัวดีกว่า ...
คงจะไม่เป็นการลังเลเลยสักนิด หากจะป่าวประกาศออกไปทั่วกันว่าฉันยินดีจะอ่านหนังสือเล่มนี้ซ้ำได้อีกไม่รู้กี่รอบ ทั้งที่ไม่ใช่คนนิยมการอ่านหนังสือซ้ำเลยสักนิด แต่เพื่อการซึมซับอรรถรสทางภาษา ความคิดของผู้แต่ง และการวางบทบาทของตัวละครอย่างแยบคายอันเป็น ศิลปะ ที่ดูจะหาได้ยากขึ้นในทุกวันนี้ ฉันก็ยินดีจะอ่านมันอีกได้ทุกเมื่อ
และคงไม่เป็นการกล่าวเกินไปเช่นกัน ถ้าฉันจะยืนยันกับตัวเองว่า ไม่ว่ากี่รอบที่อ่านซ้ำ...เมื่อถึงฉากสุดท้ายในสองหน้าหลังของหนังสือ...ฉันก็จะหลั่งน้ำตาให้กับความรักอันบริสุทธิ์และสวยงามของคุณหญิงกีรติไปเสียทุกเมื่อ เพราะมันช่างเป็นความรักที่ไม่หวังครอบครอง เปี่ยมด้วยความปรารถนาดี และน่าจดจำลงในจิตเสียนี่กระไร
นอกจากบทกวีอันงามหมดจดของเชคสเปียร์ กวีเอกของโลก...คงต้องยกให้ศรีบูรพาอีกคน ที่ฉันสามารถอ่านงานของเขาได้เรื่อยไม่รู้กี่จบ... ...
Create Date : 06 พฤศจิกายน 2550 |
|
12 comments |
Last Update : 21 ธันวาคม 2550 18:52:41 น. |
Counter : 3653 Pageviews. |
|
|
|