สำนวนไทย สำนวน หมายถึง การแสดงถ้อยคำออกมาที่มีลักษณะพิเศษไปจากภาษา ที่ใช้กันโดยทั่วไปในแต่ละภาษา ดังนั้น สำนวนไทย จึงหมายถึง การนำถ้อยคำที่ใช้ในภาษาไทย มา เรียงร้อย เพื่อให้มีความหมายโดยนัย หรือมีความหมายกว้าง ลึกซึ้ง ไม่ใช่เป็นการแปลความหมายโดยตรง ตามถ้อยคำที่ปรากฏ อาจจะเป็นความหมาย ในเชิงเปรียบเทียบ อุปมาอุไมย นอกจากความหมายดังกล่าวแล้ว สำนวนไทย ยังรวมไปถึงพวกคำคม สุภาษิต คำพังเพย และโวหารต่าง ๆ ซึ่งแต่ละอย่างก็มีความหมายลักษณะพิเศษแตกต่างกันไปบ้างในราย ละเอียดของแต่ละประเภท ค่ะ ตัวอย่างสำนวนไทย เช่น สำนวนไทย นี้ คือ จับปลาสองมือ ความหมาย ไม่ได้แปลตามถ้อยคำ ที่ปรากฏ แต่มีความหมายว่า การทำอะไรสองฝ่าย ไม่เอาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งโดยแน่นอน เหมือนเป็น การเผื่อเลือก ถ้าฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งรู้ทัน คนที่มีนิสัยเช่นนี้ ก็ไม่มีใครอยากคบ แน่นอน ค่ะ คนไทยในสมัยก่อนเป็นคนช่างสังเกต สังเกตเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ในธรรมชาติ สังเกตอากัปกิริยาของสัตว์ต่าง ๆ แล้วนำสิ่งที่สังเกตนั้น ไปสร้างเป็นสำนวนไทยขึ้นใช้ในภาษาไทยเป็น จำนวนมากมาย ทำให้ภาษาไทยของเรา มีสำนวนใช้ในการเขียน ในการพูดเปรียบเปรยมากมาย ในชีวิตประจำ วัน ดังจะยกตัวอย่างของสำนวนไทยที่มีมา ดังนี้ ค่ะ สำนวนไทยที่มาจากสัตว์ต่าง ๆ เช่น มาจากนก เช่น ดูเยี่ยงกาแต่อย่าเอา อย่างกา สำนวนนี้ เราเอานิสัยของกาที่เราสังเกตเห็น คือ กา เป็นสัตว์ขยัน ตื่นแต่เช้าออกหากิน เราจึงควรเอาเยี่ยงกา คือ นำความขยันของกามาเป็นแบบอย่าง แต่ไม่ควรเอาอย่างกา เพราะกา ขี้ขโมย จึงไม่ควรเอาอย่างกา นั่นเอง หรือ สำนวนที่นำมาจาก อาการของไก่ชน สำนวน ว่า งงเป็นไก่ตาแตก สำนวนนี้ มาจากการชนไก่ เมื่อไก่ตัวที่ ถูกจิก ถูกตีจนตาแตก จึงมีอาการมึนงง นำมาเปรียบเทียบกับเวลา เราไม่เข้าใจเรื่องราวที่เกิดขึ้น เกิดอาการงง นำไปเปรียบกับอาการของไก่ที่ถูกจิกจนตาแตกและงง นั่นเอง สำนวนที่เกี่ยวกับแมว เช่น ซื่อเหมือนแมวนอนหวด เป็นการประชด คนที่คดโกง แต่ทำท่าว่าตนเองซื่อตรง ปรกติ ในตอนกลางวัน แมวมักเซื่อง ๆ และนอนตามซอกตู้ บ้าง นอน ในหวด (นึ่งข้าวเหนียว) และตัวงอ คด จึงนำไปเปรียบกับคนที่คดโกง แต่ทำซื่อ ๆ เหมือนแมวที่นอนขด ซึม ซื่อ ๆ ไม่ได้ปราดเปรียวเหมีอนในเวลากลางคืน เพราะกลางคืนเป็นเวลาหากินของแมว มันจะประเปรียว ไม่เซื่อง ๆ นี่เป็นหน้าตาของ หวด เป็นภาชนะสำหรับนึ่งข้าวเหนียว ค่ะ สำนวนที่นำเหตุการณ์ทางธรรมชาติเข้ามาสร้างสำนวน ก็มีไม่น้อย ธรรมชาติมีอิทธิพลต่อมนุษย์ทุกยุคทุกสมัย มีอิทธิพล ในด้านความเชื่อ ความจำเป็นต่อการดำเนินชีวิตประจำวันของมนุษย์ เช่น ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้น ฝนตก ฟ้าร้อง สำนวนที่เกี่ยวกับธรรมชาติ ดังกล่าว เช่น สำนวนที่ว่า คลื่นกระทบฝั่ง สังเกตจากการที่น้ำทะเลซัดเข้าหาฝั่ง แป๊บเดียว คลื่นนั้นก็ลงทะเลไปเหมือนเดิม นำสำนวนนี้ไปเปรียบกับ เหตุการณ์ที่ครึกโครมที่เกิดขึ้นมาเพียงชั่วเวลา สั้น ๆ แล้วก็หายเงียบไป ไม่มีใครกล่าวถึง หรือ สืบเรื่องราวเรื่องนั้น ๆ ต่อไปอีกเลย เหมือนคลื่นที่ซัดหาฝั่งแป๊บเดียวก็ลงทะเลไป ยังมีสำนวนไทยที่เราได้มาจากเรื่องราวในวรรณคดีไทย มาใช้เป็นสำนวน ก็มีมากหลายสำนวน เช่น กลิ้งทูตล้มขร มาจากเหตุการณ์ในเรื่องรามเกียรติ์ ที่ทูตและขร ถูกพระรามฆ่าตาย สำนวนนี้ ใช้ในความหมายว่า ล้มกลิ้งไม่เป็นท่า นอนกันเกลื่อนกลาด ไม่เป็นท่า สำนวนที่ว่า ว่าเขา อิเหนาเป็นเอง ก็มาจากเหตุการณ์ในวรรณคดี เรื่อง อิเหนา ที่อิเหนา ค่อนแคะ ประสันตา ว่า เป็นชาวป่า ชาวดง ไม่เคย เห็นหญิงชาวเมืองที่งดงาม ต่อมา ตัวเอง ก็ตกตะลึง เมื่อเห็นบุษบา ก็มองตาค้าง จึงถูก ประสันตา ค่อนแคะกลับว่า ว่าแต่คนอื่น ตนเองก็เป็นเหมือนกัน สำนวนนี้ จึงมาใช้กับคนที่เคยว่าคนอื่นในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง แล้วตัวเองก็ ทำอย่างที่เคยว่าคนอื่น นั่นเอง จากนี้ ก็ขอยกตัวอย่าง สำนวนไทยที่น่าสนใจมาเป็นตัวอย่างเล็กน้อย เผื่อใครที่สนใจเรื่องสำนวนไทย จะได้นำไปใช้ได้ ค่ะ พกหินดีกว่าพกนุ่น : ให้เป็นคนหนักแน่นดีกว่าใจเบา พระยาเทครัว : เป็นสำนวนเรียกผู้ชายที่ได้หญิงในบ้านหลายคนเป็นเมีย มะกอกสามตะกร้าปาไม่ถูก : ใช้เรียกคนที่กลับกลอกเก่ง จับผิดได้ยาก มันเทศขึ้นโต๊ะ : คนชั้นต่ำได้ดีแล้วลืมตัว ยื่นแจวแลกพาย : นำของดีไปแลกของที่เลวกว่า ฤษีแปลงสาร : เปลี่ยนแปลงเรื่องราว (จากเรื่องนางสิบสอง) ริให้กะปิเป็นหนอน : ริเริ่มแล้วไม่สานต่อทิ้งให้เสียหาย รู้หาญรู้ขลาด : รู้จักกล้าในสิ่งที่ควรกล้า กลัวในสิ่งที่ควรกลัว เรือใหญ่คับคลอง : คนที่เคยรุ่งเรืองแล้วตกต่ำทำตัวอย่างสามัญไม่ได้ สุดสายป่าน : สุดทาง ไม่มีทางไปไกลกว่านั้นอีกแล้ว นำตัวอย่างมาให้ 10 สำนวน พอหอมปากหอมคอ ค่ะ หวังว่า คงได้ ประโยชน์นำไปใช้ได้บ้าง ค่ะ
Create Date : 17 กุมภาพันธ์ 2562
Last Update : 24 กุมภาพันธ์ 2562 9:35:44 น.
27 comments
Counter : 17651 Pageviews.
ผู้โหวตบล็อกนี้... คุณtoor36 , คุณโอน่าจอมซ่าส์ , คุณเริงฤดีนะ , คุณmambymam , คุณตะลีกีปัส , คุณภาวิดา คนบ้านป่า , คุณmastana , คุณสายหมอกและก้อนเมฆ , คุณร่มไม้เย็น , คุณสองแผ่นดิน , คุณกะว่าก๋า , คุณเกศสุริยง , คุณSai Eeuu , คุณอุ้มสี , คุณkae+aoe , คุณtuk-tuk@korat , คุณบาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน , คุณสันตะวาใบข้าว , คุณhaiku
โดย: คุณต่อ (toor36
โดย: เริงฤดีนะ
โดย: ตะลีกีปัส
โดย: เกศสุริยง
โดย: กะว่าก๋า
โดย: Sai Eeuu
โดย: อุ้มสี
โดย: กะว่าก๋า
โดย: ตะลีกีปัส
โดย: กะว่าก๋า
โดย: กะว่าก๋า
โดย: สองแผ่นดิน
โดย: กะว่าก๋า
โดย: กะว่าก๋า
โดย: สุพรรษา ปัดทาบาล IP: 180.183.192.105 วันที่: 11 กุมภาพันธ์ 2563 เวลา:14:48:38 น.
โดย: สุพรรษา ปัดทาบาล IP: 180.183.192.105 วันที่: 11 กุมภาพันธ์ 2563 เวลา:14:48:45 น.
โดย: สุพรรษา ปัดทาบาล IP: 180.183.192.105 วันที่: 11 กุมภาพันธ์ 2563 เวลา:14:48:48 น.
โดย: เสลาสีม่วง วันที่: 13 มิถุนายน 2564 เวลา:15:45:00 น.
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember ผู้ติดตามบล็อก : 46 คน [? ]
ยื่นแจวแลกพาย อันนี้คล้ายกับ พิมเสนแลกกับเกลือ นะครับ