สุกร กับ สุนัข





กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ยังมีชาวไร่ผู้หนึ่งอาศัยอยู่ในไร่เชิงเขาเพียงลำพัง เขาเลี้ยงสุนัขกับสุกรไว้อย่างละหนึ่งตัว

วันหนึ่ง เขาก็เรียกสัตว์ทั้งสองมาพบและสั่งความว่า

"ข้ามีธุระจะต้องเดินทางไกล และอาจจะต้องพักอยู่ที่อื่นเป็นเวลานาน พวกเจ้าทั้งสองต้องเฝ้าบ้านให้ข้า และถางไร่ไว้ เมื่อข้ากลับมาจะซื้อเมล็ดพันธุ์พืชต่าง ๆ มาด้วยจะได้ลงมือเพาะปลูกได้ทันที แล้วข้าจะให้รางวัลพวกเจ้าอย่างงาม"

เจ้าสุนัขกับสุกรก็รับปากกับเจ้านายของพวกมันให้วางใจ
พวกมันทั้งสองจะช่วยกันถางไร่เตรียมดินไว้รอเจ้านายกลับมา

เมื่อชายคนนั้นออกเดินทางไปแล้ว สุกรกับสุนัขก็เข้าไปที่ไร่ทุกวัน
แต่เจ้าสุนัขมีนิสัยที่เสีย ชอบเอาเปรียบเพื่อน
โดยมักจะมีข้ออ้างในการที่ไม่ยอมทำงานอยู่เสมอ ๆ

มันมักจะวิ่งเล่นอยู่รอบ ๆ บริเวณนั้น แล้วอ้างว่าต้องไล่นกไล่หนูบ้าง
ปล่อยให้เจ้าสุกรทำงานหนักอยู่ตัวเดียว ทั้งถอนหญ้า
ทั้งใช้เท้าขุดดินแล้วยังพรวนดินจนทั่ว

ฝ่ายเจ้าสุนัข เมื่อเห็นสุกรพรวนดินจนทั่วไร่ดีแล้ว
มันก็เที่ยววิ่งเล่นไปจนทั่วไร่เหมือนกัน
เพื่อให้รอยเท้าของตนกลบรอยเท้าสุกรเสียหมด





เมื่อเจ้านายของสัตว์ทั้งสองกลับมา เขาก็ถามสัตว์ทั้งสองว่าพวกมันได้ทำงานตามที่เขาสั่งไว้ก่อนเดินทางไปหรือไม่
เจ้าสุกรก็ตอบว่า...

"เสร็จแล้วเจ้านาย ข้าทำงานหนักมากทุกวัน
แต่เจ้าหมาไม่ยอมทำอะไรเอาแต่วิ่งเล่นอยู่ในป่า"

ชายชาวไร่ได้ยินดังนั้นก็ถามเจ้าสุนัขว่า

"ที่เจ้าหมูพูดมานั้นจริงหรือเปล่า ?"

เจ้าสุนัขก็ตอบว่า

"ไม่จริงเลยนาย เจ้าหมูโกหก ข้าต่างหากล่ะที่เป็นคนทำงานทั้งหมด เจ้าหมูเอาแต่นอนสบาย ไม่เชื่อนายไปดูที่ไร่สิ "

เมื่อชายชาวไร่เข้าไปในไร่ก็เห็นว่าบนพื้นดินนั้นมีแต่รอยเท้าเจ้าสุนัขเต็มไปหมด ไม่มีรอยเท้าเจ้าสุกรเลย เขาจึงโกรธมาก บอกกับเจ้าสุกรว่า

"เจ้ามันสัตว์เนรคุณแท้ ๆ แถมยังโกหกหน้าด้าน ๆ ข้าจะทำโทษเจ้าโดยเจ้าต้องไปอยู่นอกบ้าน อย่ามาอยู่ร่วมบ้านกับข้าเลย ส่วนเจ้าหมานั้นซื่อสัตย์และรู้คุณนัก ข้าขอตกรางวัลโดยการอนุญาตให้เข้ามาอยู่ มากินนอนอยู่ในบ้านร่วมกับข้าได้ตามสบาย"


ด้วยเหตุนี้ นับแต่นั้นเป็นต้นมา เราจึงเห็นผู้คนเลี้ยงสุกรไว้นอกบ้าน
ให้อยู่ในเล้าที่สกปรก นอนกับดินกินกับทราย

ส่วนเจ้าสุนัขนั้นเจ้าของบ้านมักจะปล่อยให้เข้าออกบ้านได้อย่างสบาย
แถมปรนเปรอด้วยข้าวปลาอาหารอันโอชารสในขณะที่เจ้าสุกรได้รับเพียงกากข้าวและรำเท่านั้น

นิทานปรัมปราเรื่องนี้เป็นที่มาของคำกล่าวของคนโบราณล้านนาที่ว่า "หมูสร้าง หมางับ" ซึ่งหมายความว่า คนทำความดีบางคนสมควรได้รับบำเหน็จความดีความชอบกลับถูกขับไล่ไสส่ง แต่คนบางคนที่ไม่ได้ทำอะไรเลย เพียงแต่ประจบเลียขาเจ้านายกลับได้รับการยกย่องสรรเสริญ...อันมีปรากฏให้เห็นอยู่ทุกที่ ๆ ไป