BlogGang.com : : sirivinit : พระศพพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี

พระศพพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี

พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์
เมื่อใช้เป็นที่ประดิษฐานพระศพพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมขุนสุพรรณภาควดี

งานพระเมรุ

หลังจากพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์ สุนทรศักดิกัลยาวดี กรมขุนสุพรรณภาควดีสิ้นพระชนม์ ณ ตำหนักภายในพระบรมมหาราชวังเมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2447 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชทานน้ำสรงพระศพ และพระบรมวงศานุวงศ์สรงน้ำพระศพ

แล้วจึงโปรดให้เจ้าพนักงานทรงเครื่องพระศพและเชิญลงพระลองในประกอบพระโกศกุดั่นใหญ่ แล้วจึงเชิญพระศพขึ้นประดิษฐานแว่นฟ้า 3 ชั้น ณ พระที่นั่งสุทไธสวรรย์

ส่วนการพระราชทานเพลิงพระศพพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์ สุนทรศักดิกัลยาวดี กรมขุนสุพรรณภาควดีนั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยุ่หัวทรงมีพระราชดำริว่า

ต้นศรีมหาโพธิ์ซึ่งพระองค์ทรงได้พืชพันธุ์มาจากพุทธคยา แล้วทรงเพาะและปลูกไว้ที่วัดนิเวศธรรมประวัติ เป็นวันเดียวกับวันประสูติของพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์ สุนทรศักดิกัลยาวดี กรมขุนสุพรรณภาควดี

ดังนั้น พระองค์จึงมีพระราชดำริให้จัดการพระราชทานเพลิงพระศพ ที่ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์ วัดนิเวศธรรมประวัติ โดยให้ตั้งพระศพทรงบำเพ็ญพระราชกุศลที่พระราชวังบางปะอิน

ในวันที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2448 เจ้าพนักงานได้เชิญพระศพพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนสุพรรณภาควดีออกจากพระที่นั่งสุทไธสวรรย์ ออกไปทางประตูศักดิไชยสิทธิ์ขึ้นประดิษฐานบนรถพระศพ แล้วประกอบพระลองในด้วยพระโกศทองเล็กห้อยเฟื่อง แล้วจึงเชิญพระศพไปยังสถานีรถไฟเพื่อเชิญพระศพไปยังพระราชวังบางปะอินต่อไป

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปยังพระราชวังบางปะอินก่อนล่วงหน้า 1 วัน เมื่อพระศพพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี มาถึงสถานีรถไฟบางปะอินในวันที่ 15 กุมภาพันธ์

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ รอรับพระศพ แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เชิญพระศพประดิษฐานเหนือชั้นแว่นฟ้าในเรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชย เพื่อเชิญพระศพไปยังพระราชวังบางปะอิน

หลังจากขบวนเรือถึงพระราชวังบางปะอินแล้ว เจ้าหน้าที่เชิญพระศพขึ้นประดิษฐาน ณ พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ เหนือแว่นฟ้าทองคำ 1 ชั้น มีฐานเขียวรอง มีบัวกลุ่มรองพระโกศ ห้อยฉัตรตาดทอง 5 ชั้น

แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดการบำเพ็ญพระราชกุศลพระศพพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี เป็นเวลา 3 วัน ซึ่งถือเป็นงานที่ยิ่งใหญ่มาก จนเป็นที่กล่าวขานในหมู่ชาววังว่า ใครไม่ได้มาร่วมงานในครั้งนี้ถือเป็นคนนอกสังคมชาววัง

ต่อมา วันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2448 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพนักงานเชิญพระศพออกจากพระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ นำไปประดิษฐานบนเรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชยเพื่อเชิญไปพระราชทานเพลิงพระศพ ณ วัดนิเวศธรรมประวัติ

เมื่อถึงวัดนิเวศธรรมประวัติ เจ้าพนักงานเชิญพระศพขึ้นประดิษฐานเหนือพระจิตกาธารยอดพระเกี้ยว ประกอบพระโกศจันทน์ หลังจากนั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงจุดเพลิงพระราชทานพระศพพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี

วันรุ่งขึ้นพระองค์เสด็จพระราชดำเนินเก็บพระอัฐิบรรจุลงพระโกศทองคำ แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพนักงานเชิญพระอัฐิลงประดิษฐานเหนือบุษบกเรือพระที่นั่งชลวิมานไชย แล้วจึงเชิญขึ้นประดิษฐานในบุษบกทองคำ ณ พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ เพื่อบำเพ็ญพระกุศลพระอัฐิ

หลังจากนั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเจดีย์ซุ้มเรือนแก้วขึ้น ภายในวัดนิเวศธรรมประวัติเพื่อใช้บรรจุพระอัฐิของพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี

ในงานพระศพครั้งนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงฉลองพระองค์สีขาว ซึ่งถือว่าเป็นการพระราชทานพระเกียรติยศแก่พระเจ้าลูกยาเธอพระองค์นี้อย่างสูง เนื่องจากโดยทั่วไปพระมหากษัตริย์จะทรงฉลองพระองค์สีขาวเฉพาะงานถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระบรมราชบุพการี

นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้แปลนิทานนิบาตชาดกตอนต้น เพื่อพิมพ์เป็นหนังสือสำหรับแจกในงานพระศพครั้งนี้ ซึ่งแต่เดิมนั้นหนังสือสำหรับแจกในงานศพ จะเป็นบทสวดมนต์หรือหนังสือที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา

พระองค์จึงมีพระราชดำริว่า หนังสือแจกซึ่งเป็นพระธรรมปริยายที่ลึกซึ้งคนไม่ชอบอ่าน ดังนั้น พระองค์จึงเปลี่ยนเป็นนิทานชาดกแทน พร้อมกันนี้ทรงแนะนำไว้ในคำนำตอนต้นว่า หนังสือแจกควรพิมพ์เรื่องที่คนชอบอ่าน

พระกรณียกิจ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้พระองค์ มีหน้าที่ดูแลพระเจ้าน้องที่ยังทรงพระเยาว์ ถึงแม้พระองค์จะประสูตินอกเศวตฉัตรแต่พระองค์ก็ทรงเป็นที่เคารพและรักใคร่ ของพระเจ้าน้องที่ประสูติในพระเศวตฉัตรทุกพระองค์

ในการดูแลพระกนิษฐานั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานเกียรติให้พระองค์ เป็นผู้สั่งพระเจ้าน้องทั้งหลายให้เป็นสาว ซึ่งตามธรรมเนียมการเป็นสาวของสตรีในพระราชสำนักฝ่ายในนั้น จะต้องได้รับอนุญาตจากผู้ใหญ่ก่อน

เมื่อพระเจ้าลูกเธอหลายพระองค์ทรงโสกันต์แล้ว ยังคงแต่งพระองค์ด้วยเสื้อคอกระเช้ามีริบบิ้นร้อยรอบพระศออยู่ สมเด็จพระบรมชนกนาถจึงรับสั่งว่า "เจ้าหนูเมื่อไหร่จะมีพระบรมราชโองการให้น้อง ๆ เป็นสาวเสียที เป้งเล้งเป็นเมียฝรั่งไปตาม ๆ กัน" ซึ่งพระองค์ก็จะทรงสั่งให้พระกนิษฐาเปลี่ยนเครื่องทรงเป็นทรงสะพัก

นอกจากนี้ พระองค์ยังได้รับตำแหน่งให้เป็น อุปนายิกาสภาอุณาโลมแดง (สภากาชาดไทยในปัจจุบัน) ร่วมกับเจ้านายฝ่ายในอีกหลายพระองค์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

พระองค์ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ จากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ดังนี้

เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.)

พระองค์ได้รับพระราชทาน ม.จ.ก. เมื่อวันพุธ เดือน 9 แรม 8 ค่ำ ปีมะเมีย จุลศักราช 1244 (พ.ศ. 2425) ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่พระราชทาน ม.จ.ก. สำหรับฝ่ายหน้าและฝ่ายใน

การพระราชทานในครั้งนั้น พระองค์เป็นพระเจ้าลูกเธอในรัชกาลที่ 5 ที่ได้รับพระราชทานเพียงพระองค์เดียว โดยฝ่ายในที่ได้รับพระราชทานในครั้งนั้น ประกอบด้วย

1.สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี
2.สมเด็จพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอ กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร
3.พระนางเธอ พระองค์เจ้าสุขุมาลมารศรี
4.พระนางเธอ พระองค์เจ้าเสาวภาผ่องศรี
5.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแม้นเขียน
6.พระเจ้าราชวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเสงี่ยม
7.พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์
8.พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าโสมาวดี
9.พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์

พระองค์ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายใน ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2436 พร้อมกับเจ้านายฝ่ายในและเจ้าจอมมารดาในพระราชวงศ์อีกหลายพระองค์ ซึ่งพระองค์นับเป็นพระราชวงศ์ฝ่ายในรุ่นแรก ๆ ที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตระกูลนี้

นอกจากนี้ พระองค์ยังได้รับพระราชทานเหรียญราชอิสริยาภรณ์ จากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าอยู่หัว เมื่อครั้งได้รับการสถาปนาพระอิสริยยศขึ้นเป็น "กรมขุนสุพรรณภาควดี" ได้แก่ เหรียญจักรพรรดิมาลาและเหรียญรัตนาภรณ์

ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

อาทิตยวารศุภสวัสดิ์ มนัสโชติโชนฉายฉานนะคะ

Create Date : 14 พฤศจิกายน 2553

Last Update : 14 พฤศจิกายน 2553 7:01:43 น.

0 comments

Counter : 2513 Pageviews.