เจ้าจอมมารดา หม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ เจ้าจอมมารดาคนแรกใน ร. ๕
เจ้าจอมมารดา หม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ เจ้าจอมมารดาคนแรกในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2390
หม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ เป็นธิดาของหม่อมนก พึ่งบุญเดิมเป็นหม่อมเจ้าชายนก พระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไกรสร กรมหลวงรักษ์รณเรศ (ซึ่งต้องพระราชอาญาถูกประหารชีวิต และถอดพระยศเป็น หม่อมไกรสร ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว)
พระโอรส-ธิดาจึงพลอยถูกถอดยศจากเจ้าลงมาเป็นสามัญชน และเรียกหากันว่าหม่อม นำหน้านามต่อมา ส่วนพระนัดดาชั้นหม่อมราชวงศ์ รวมไปถึงพระปนัดดาชั้นหม่อมหลวงนั้นไม่นับเป็นเจ้านายในราชวงศ์ เป็นเพียงเชื้อพระวงศ์ จึงยังคงใช้คำนำหน้านามได้อย่างเดิม
หม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ แต่แรกนั้นรับราชการเป็นพระพี่เลี้ยงในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะมีพระชนมายุเพียง 14-15 พรรษา และดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ กรมขุนพินิตประชานาถ
และได้ประสูติพระราชธิดาพระองค์แรกในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าผ่องประไพ หรือ พระองค์เจ้าหญิงผ่อง เมื่อวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย แรม ๘ ค่ำ ปีเถาะ ตรงกับวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2410 ณ วังกรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ ซึ่งแรกประสูติพระธิดานั้นมีพระยศเป็น หม่อมเจ้าหญิงผ่อง
เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีเจ้าจอมพระองค์แรกตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ทั้งยังเป็นพระพี่เลี้ยงผู้มีอายุมากกว่าพระองค์ จึงเป็นเหตุให้พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กริ้ว พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงบันทึกในพระราชหัตถเลขาที่ทรงมีถึง เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ ความว่า
" พ่อไม่ปฏิเสธว่าในเวลาหนุ่มคะนองเช่นนั้นจะมิได้ซุกซน อันเป็นเหตุให้พลาดไปหลายครั้ง... แต่อาศัยเหตุโอบอ้อม และความรู้เห็นใจผู้ซึ่งควรจะไว้ใจได้ แก้ไขให้รอดจากความเสีย...ถ้าไม่ได้ประพฤติใจดั่งเบื้องต้นแล้ว ไหนเลยจะรอดอยู่ได้ คงล่มเสียนานแล้ว.. "
เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แขฯ พำนักในพระบรมมหาราชวัง ตราบจนกระทั่งถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2464
ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
วุธวารสิริสวัสดิ์ ปรีดิ์มนัสสวัสดิศรีค่ะ
Create Date : 15 มิถุนายน 2553 |
|
0 comments |
Last Update : 13 พฤศจิกายน 2553 16:47:07 น. |
Counter : 2394 Pageviews. |
|
|
|