BlogGang.com : : sirivinit : พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์

พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์

พระประวัติ

พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลดาวัลย์ กรมหมื่นภูมินทรภักดีและเจ้าจอมมารดาจีน

ประสูติเมื่อวันศุกร์ที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๔๐๖ มีพระนามเดิมว่าหม่อมเจ้าสาย ลดาวัลย์

หม่อมเจ้าสาย ลดาวัลย์ เมื่อประสูติทรงประทับอยู่ที่วังของพระบิดา โดยมีสมเด็จกรมพระยาสุดารัตนราชประยูร ทรงเป็นผู้อภิบาล ทรงมีพระเชษฐภคินีที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจีน ๒ พระองค์

และได้รับราชการฝ่ายในเป็นพระอรรคชายาเธอใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พร้อมกันทั้งสามพระองค์ คือ

หม่อมเจ้าบัว ลดาวัลย์ เมื่อเป็นพระมเหสี ทรงมีพระอิสริยศักดิ์เป็น พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค ต่อมาได้ทรงกรมเป็น กรมขุนอรรควรราชกัลยา

หม่อมเจ้าปิ๋ว ลดาวัลย์ เมื่อเป็นพระมเหสี ทรงมีพระอิสริยศักดิ์เป็น พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าเสาวภาคย์นารีรัตน์ สิ้นพระชนม์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๐

หม่อมเจ้าสาย ลดาวัลย์ ทรงรับราชการฝ่ายในเป็นพระภรรยาเจ้าทรงอิสริยศักดิ์เป็น พระอรรคชายาเธอ หม่อมเจ้าสาย มีหน้าที่ควบคุมดูแลห้องพระเครื่องต้น ของเสวยคาวหวาน

ต่อมาทรงโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นพระองค์เจ้ามีกรมว่า พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมขุนสุทธาสินีนาฏ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๑ มีพระราชโอรสและธิดา ๔ พระองค์คือ

พระองค์เจ้าชายยุคลทิฆัมพร ต่อมาเฉลิมพระยศขึ้นเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศร์

พระองค์เจ้าหญิงนภาจรจำรัสศรี ต่อมาเฉลิมพระยศเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านภาจรจำรัสศรี สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ทรงพระเยาว์

พระองค์เจ้าหญิงมาลินีนพดารา สิรินิภาพรรณวดี ต่อมาเฉลิมพระยศเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามาลินีนพดารา กรมขุนศรีสัชนาลัยสุรกัญญา

พระองค์เจ้าหญิงนิภานภดล วิมลประภาวดี ต่อมาเฉลิมพระยศเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านิภานภดล กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี

พระอรรคชายาเธอ กรมขุนสุทธาสินีนาฎ ทรงเป็นผู้ที่ตั้งโรงเลี้ยงเด็กขึ้นเป็นแห่งแรกในประเทศไทย บริเวณตำบลสวนมะลิ ถนนบำรุงเมือง อุทิศพระกุศลประทานพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ ที่สิ้นพระชนม์ไปตั้งแต่ทรงพระเยาว์

ทรงรับเด็กกำพร้าและเด็กยากจนมาเลี้ยงดู สอนให้เล่าเรียน และฝึกวิชาชีพทั้งหญิงและชาย ทรงเป็นองค์อุปนายิกาสภาอุณาโลมแดง (สภากาชาดไทย) ในสมัยหนึ่งอีกด้วย

ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ เฉลิมพระนามและเลื่อนกรมขึ้นเป็น พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา[

โดยคำว่า "วิมาดา" นั้นแปลว่า แม่เลี้ยง พระองค์เป็นเจ้านายพระองค์เดียวที่ได้รับการสถาปนาไว้ในพระอิสริยศักดิ์นี้อย่างเป็นทางการ พร้อมทั้ง เติมสร้อยพระนามถวายว่า "ปิยมหาราชปดิวรัดา"

ซึ่งคำว่า "ปดิวรัดา" (อ่านว่า ปะดิวะรัดดา) แปลว่า ผู้เป็นภรรยาอันเป็นที่รักของสามี คือ สมเด็จพระปิยมหาราชนั่นเอง

พระวิมาดาเธอฯ ทรงประชวรด้วยพระโรคเนื้อร้ายในช่องพระโอษฐ์ สิ้นพระชนม์ ณ ตำหนักในสวนสุนันทา พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๒ โดยได้รับพระราชทานโกศกุดั่นน้อยทรงพระศพ

และได้รับพระราชทานพระโกศทองใหญ่ในวันออกพระเมรุพระราชทานเพลิงพระศพ (พระโกศทองใหญ่ เป็นพระโกศชั้นสูงสุดสำหรับทรงพระบรมศพ พระมหากษัตริย์และสมเด็จพระอัครมเหสี)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

พระองค์ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงสุด ของตระกูลต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นโบราณมงคลนพรัตนราชวราภรณ์ (น.ร.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า (ฝ่ายใน) (ป.จ.)
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๕ ชั้นที่ ๑ (จ.ป.ร.๑)
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๖ ชั้นที่ ๑ (ว.ป.ร.๑)
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๗ ชั้นที่ ๑ (ป.ป.ร.๑)

ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สิริสวัสดิ์จันทรวาร สิริมานรมณีย์ค่ะ

Create Date : 04 กันยายน 2552

Last Update : 13 พฤศจิกายน 2553 16:28:24 น.

0 comments

Counter : 636 Pageviews.