BlogGang.com : : sirivinit : สถาปนาอิสริยยศเจ้านาย-ตั้งกรม สมัยรัชกาลที่ ๕

สถาปนาอิสริยยศเจ้านาย-ตั้งกรม สมัยรัชกาลที่ ๕

จันทรวารสิริสวัสดิ์-โสมนัสสวัสดิ์ปรีดิ์ที่ ๒๔ สิงหาคม ๒๕๕๒ ค่ะ

การตั้งกรมพระราชโอรสและพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโอรสและพระราชธิดารวมทั้งสิ้น 77 พระองค์

แต่พระราชโอรสและพระราชธิดาที่ได้รับการสถาปนาเป็นเจ้าต่างกรมทั้งฝ่ายหน้าและฝ่ายในมีจำนวนทั้งสิ้น 28 พระองค์ เป็นพระราชโอรส 20 พระองค์ และพระราชธิดา 8 พระองค์

โดยได้รับการแต่งตั้งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจำนวน 20 พระองค์ และได้รับการสถาปนาเมื่อรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว 8 พระองค์

ซึ่งพระราชโอรสพระองค์แรกที่ทรงสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าต่างกรม ได้แก่ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ กรมขุนเทพทวาราวดี
ส่วนพระราชธิดาพระองค์แรกที่ทรงสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าต่างกรม ได้แก่ พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์ กรมขุนสุพรรณภาควดี

พระราชธิดาพระองค์สุดท้ายที่ได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าต่างกรม ได้แก่ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้านิภานภดล กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี ซึ่งได้รับการสถาปนาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

แต่เดิมนั้นการตั้งพระนามกรมจะตั้งขึ้นตามนามที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้โดยไม่ได้ใช้ชื่อเมืองต่าง ๆ เป็นพระนามกรม ต่อมา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ปรับปรุงระบอบการปกครองหัวเมือง พระองค์จึงมีพระราชดำริว่า

"พระราชโอรสและพระราชธิดาในพระองค์ ควรจะมีพระนามเป็นเกียรติแก่เมืองต่าง ๆ ในสยามรัฐสีมาอาณาจักร" พระองค์จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาพระราชโอรสและพระราชธิดาให้เป็นเจ้าต่างกรมโดยมีพระนามกรมตามชื่อเมืองต่าง ๆ เป็นพระราชประเพณีสืบต่อมา

โดยสมเด็จเจ้าฟ้าชั้นเอกจะทรงสถาปนาพระนามกรมตามชื่อเมืองชั้นเอก เช่น นครศรีธรรมราช นครสวรรค์ พิษณุโลก สมเด็จเจ้าฟ้าชั้นโทจะทรงกรมตามชื่อหัวเมืองชั้นโท และพระองค์เจ้าจะทรงกรมตามชื่อเมืองที่เล็กลงไป ตามลำดับ

ยกเว้น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์ ซึ่งได้รับการสถาปนาพระอัฐิขึ้นเป็นเจ้าฟ้าต่างกรมในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเพียงพระองค์เดียว ที่พระนามกรมไม่ได้เป็นชื่อเมือง กล่าวคือ ทรงได้รับการสถาปนาที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมเทพนารีรัตน์ โดยพระนามกรมมิใช่นามเมือง

พระนามกรมบางพระองค์ยังตั้งพระนามให้คล้องจองกัน เช่น พระนามกรมของพระราชโอรสและพระราชธิดาที่ประสูติแต่พระอรรคชายาเธอทั้ง 3 พระองค์ ได้แก่
พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าเสาวภาคย์นารีรัตน์
พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา จะมีพระนามกรมที่คล้องจองกัน

คือ พิจิตรเจษฎ์จันทร์, สวรรคโลกลักษณวดี, ลพบุรีราเมศวร์, อู่ทองเขตขัตติยนารี และศรีสัชนาลัยสุรกัญญา เป็นต้น

นอกจากนี้ ตามธรรมเนียมการทรงกรมของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ชั้นเจ้าฟ้า จะเริ่มทรงกรมที่ "กรุมขุน" และพระเจ้าลูกเธอ ชั้นพระองค์เจ้านั้น จะเริ่มทรงกรมที่ "กรมหมื่น" แต่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอและพระเจ้าลูกเธอบางพระองค์ทรงได้รับพระมหากรุณาธิคุณสถาปนาให้เป็นเจ้าต่างกรมเป็นกรณีพิเศษ

โดยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ชั้นเจ้าฟ้า ได้แก่ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัยประไพพรรณพิจิตร์นริศรราชกุมารี ได้รับการสถาปนาให้เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมเมื่อแรกสถาปนาที่ "กรมพระ"

สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน์สุขุมขัตติยกัลยาวดี และ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ นรินทรเทพยกุมารี ได้รับการสถาปนาให้เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมเมื่อแรกสถาปนาที่ "กรมหลวง"

พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์สุนทรศักดิกัลยาวดี ซึ่งเป็นพระเจ้าลูกเธอ ชั้นพระองค์เจ้า ยังได้รับการสถาปนาให้เป็นเจ้าต่างกรมเมื่อแรกสถาปนาที่ "กรมขุน" ด้วย

พระนามกรม

พ.ศ. 2431

1. เทพทวาราวดี : พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (สมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ กรมขุนเทพทวาราวดี) (ประสูติ 1 มกราคม พ.ศ. 2423- สวรรคต 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2431

พ.ศ. 2434

2. นครสวรรค์วรพินิต : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต (29 มิถุนายน พ.ศ. 2424 - สิ้นพระชนม์ 18 มกราคม พ.ศ. 2487)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุนมไหสูรยสงขลา " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2434 ต่อมา ได้เปลี่ยนพระนามกรมจาก "กรมขุนมไหสูริยสงขลา " เป็น "กรมขุนนครสวรรค์วรพินิต " เมื่อ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2444
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454
- กระพระ ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมพระ " โดยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2468

3. พิษณุโลกประชานาถ : สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ (ประสูติ 3 มีนาคม พ.ศ. 2426 - สิ้นพระชนม์ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2463)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2434
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454

4. ศรีธรรมราชธำรงค์ฤทธิ์ : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสมมติวงศ์วโรทัย กรมขุนศรีธรรมราชธำรงฤทธิ์ (ประสูติ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2425 - สิ้นพระชนม์ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2442)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2434

5. ลพบุรีราเมศวร์ : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ (ประสูติ 17 มีนาคม พ.ศ. 2425 - สิ้นพระชนม์ 8 เมษายน พ.ศ. 2475)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่นลพบุราดิศร " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2434
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมขุน " พร้อมทั้งเปลี่ยนพระนามกรมเป็น "ลพบุรีราเมศวร์ " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2449
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2468

พ.ศ. 2441

6. นครราชสีมา : สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา (ประสูติ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2432 - สิ้นพระชนม์ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2467)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 15 มกราคม พ.ศ. 2441
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2459

พ.ศ. 2442

7. ราชบุรีดิเรกฤทธิ์ : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ (ประสูติ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2417 - สิ้นพระชนม์ 7 สิงหาคม พ.ศ. 2463)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2455

พ.ศ. 2443

8. นครไชยศรีสุรเดช : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิรประวัติวรเดช กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช (ประสูติ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2419 - สิ้นพระชนม์ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2443
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454

พ.ศ. 2445

9. จันทบุรีนฤนาถ : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากิติยากรวรลักษณ์ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ (ประสูติ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2417 - สิ้นพระชนม์ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2474 )
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2445
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454
- กรมพระ ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมพระ " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2459

10. ปราจิณกิติบดี : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประวิตรวัฒโนดม กรมหลวงปราจิณกิติบดี (ประสูติ พ.ศ. 2418- สิ้นพระชนม์ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2462)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2445
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454

พ.ศ. 2446

11. กรมสงขลานครินทร์ : สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก (สมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์) (ประสูติ 1 มกราคม พ.ศ. 2434 - สิ้นพระชนม์ 24 กันยายน พ.ศ. 2472)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2446
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2472 (สถาปนาเมื่อสิ้นพระชนม์)

12. สุพรรณภาควดี : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์ กรมขุนสุพรรณภาควดี (ประสูติ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2411 - สิ้นพระชนม์ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2447 )
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรมฝ่ายใน " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2446

13. รัตนโกสินทร : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน์สุขุมขัตติยกัลยาวดีกรมหลวงศรีรัตนโกสินทร (ประสูติ 14 กันยายน พ.ศ. 2420 - สิ้นพระชนม์ 2 มกราคม พ.ศ. 2465)
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม พ.ศ. 2446

พ.ศ. 2447

14. เพ็ชรบูรณ์อินทราชัย : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย (ประสูติ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2435 - สิ้นพระชนม์ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2466)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2447

15. พิจิตรเจษฎ์จันทร์ : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจันทราสรัทวาร กรมขุนพิจิตรเจษฎ์จันทร์ (ประสูติ 15 เมษายน พ.ศ. 2416 - 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2447)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายใน " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 12 มีนาคม พ.ศ. 2447

16. ชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ :พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ (ประสูติ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2423 - สิ้นพระชนม์ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2466 )
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2447
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2463

พ.ศ. 2448

17. สุโขทัยธรรมราชา : พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (สมเด็จฯ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ กรมหลวงสุโขทัยธรรมราชา) (พระราชสมภพ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2436 - สวรรคต 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2484)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรม " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2448
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468

18. สวรรคโลกลักษณวดี : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าเยาวมาลย์นฤมลกรมขุนสวรรคโลกลักษณวดี (ประสูติ 4 มิถุยายน พ.ศ. 2416 - สิ้นพระชนม์ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2452)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายใน " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2448

พ.ศ. 2449

19. กำแพงเพ็ชรอัครโยธิน : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน (ประสูติ 23 มกราคม พ.ศ. 2424 -สิ้นพระชนม์ 14 กันยายน พ.ศ. 2479)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2449
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2459
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2465
- กรมพระ ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมพระ " โดยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2472

พ.ศ. 2451

20. พิไชยมหินทโรดม : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเพ็ญพัฒนพงศ์ กรมหมื่นพิไชยมหินทโรดม (ประสูติ 13 กันยายน พ.ศ. 2425-สิ้นพระชนม์ พ.ศ. 2453)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2451

พ.ศ. 2454

21. เพชรบุรีราชสิรินธร : สมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร (ประสูติ 16 เมษายน พ.ศ. 2427 - สิ้นพระชนม์ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2481)
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายใน" ที่ "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454

พ.ศ. 2455

22. สิงหวิกรมเกรียงไกร : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร (ประสูติ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2426 - สิ้นพระชนม์ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2490)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2455
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2463
- กรมหลวง ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมหลวง " โดยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2474

23. สรรควิสัยนรบดี : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดิลกนพรัฐ กรมหมื่นสรรควิสัยนรบดี (ประสูติ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2427 - สิ้นพระชนม์ 12 มกราคม พ.ศ. 2455)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2455

พ.ศ. 2457

24. ไชยาศรีสุริโยภาส : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุริยงประยุรพันธ์ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส (ประสูติ พ.ศ. 2427 - สิ้นพระชนม์ พ.ศ. 2462)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2457

25. ชัยนาทนเรนทร : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารังสิตประยูรศักดิ์ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร (ประสูติ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2428 - สิ้นพระชนม์ 7 มีนาคม พ.ศ. 2494)
- กรมหมื่น ได้รับการสถาปนาเป็น "พระองค์เจ้าต่างกรม " ที่ "กรมหมื่น " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2457
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2465
- กรมพระ ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมพระ " โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เมื่อ 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2493
- กรมพระยา ได้รับการสถาปนาเลื่อนกรมขึ้นเป็น "กรมพระยา " โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เมื่อวันที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2495 (สถาปนาเมื่อสิ้นพระชนม์)

พ.ศ. 2458

26. เทพนารีรัตน์ : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์ (ประสูติ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 สิ้นพระชนม์ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 )
- กรมพระ ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายใน " ที่ "กรมพระ " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2458

พ.ศ. 2467

27. ศรีสัชนาลัยสุรกัญญา : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามาลินีนพดารา กรมขุนศรีสัชนาลัยสุรกัญญา (ประสูติ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2428 - 22 ธันวาคม พ.ศ. 2467)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายใน " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อ 11 มกราคม พ.ศ. 2467 (สถาปนาเมื่อสิ้นพระชนม์)

พ.ศ. 2468

28. อู่ทองเขตขัตติยนารี : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านิภานภดล กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี (ประสูติ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2429 - สิ้นพระชนม์ 19 มีนาคม พ.ศ. 2474)
- กรมขุน ได้รับการสถาปนาเป็น "เจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายใน " ที่ "กรมขุน " โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468

ขอขอบคุณ ในรั้วราชสำนัก โดย "อุทุมพร"

Create Date : 23 สิงหาคม 2552

Last Update : 24 สิงหาคม 2552 12:42:02 น.

0 comments

Counter : 1175 Pageviews.